Hacettepe Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Orhan Derman Önder Temel Lisesi öğrencilerinin velilerine, gelişim sürecinde çocuk psikolojisi ve ailelerin yapması gerekenler üzerine seminer verdi.
Prof. Dr. Orhan Derman, “Çocuk Yetiştirmede Anne ve Babaların Rol ve Görevleri” adlı seminerinde önemli konulara değindi. Çocukların doğumdan ergenliğe kadar olan evrelerini anlattı ve bu süreçte anne babanın çocukla ilişkilerinde yapması gerekenleri anlattı. Derman, dönemleri oral, özerklik (benlik gelişim dönemi), oyun, ilkokul dönemi ve ergenlik dönemi olarak ayırarak anlatarak; “İlk dönem oral dönem. Bu döneme bu ismin verilmesinin sebebi çocuğun ağzının temel haz bölgesi olmasıdır. Bu dönem, güven oluşmaya başladığı için aynı zamanda bir bağlanma dönemidir. Anne sütüyle beraber çocukta güven duygusu oluştuğundan, bu zaman zarfında bağlanma başlıyor ve anneyle temas, temel nesne oluyor. Bu nesnenin olup olmaması çocuğun ileride güvenli veya güvensiz hissetmesine sebep oluyor. Bu dönem mimiklerinizle çocuğa yaklaşmalı ve güler yüzlü olmalısınız” dedi.
PAHALI HEDİYELERDEN UZAK DURUN
Diğer dönemleri özeliklerine göre sıralayan Derman, “İkinci dönem 1-3 yaş arası özerklik dönemidir. Bu dönemde çocukta benlik gelişimi yaşanır ve çocuğa nasıl yaklaşırsanız ilerideki kişiliği o yönde oluşur. Yani çocuğun bir şeyi yapmasına izin verirseniz etkin; izin vermezseniz edilgen bir çocuk yetiştirmiş olursunuz. Üçüncü dönem 3-6 yaş arası oyun dönemidir. Bu dönem kız çocuklarının babalarına; erkek çocuklarının annelerine bağlandığı dönemdir. Dördüncü dönem 6-12 yaş arası ilkokul dönemidir. Çocuklarda; akran ilişkileri, işbirliği ve paylaşıma yönelik oyunlar yanında okula ilişkin etkinlikler öne çıkar. Bu dönemde dikkat etmeniz gereken şeylerden biri; kendinize aldığınız şeylerden daha değerli şeyleri çocuklarınıza almamanız. Yoksa çocuk sizi başka anne babalar ile karşılaştırarak sizden soğuyabilir” diye konuştu.
ERGENLİK 21 YAŞINA KADAR SÜRÜYOR
Ergenlik dönemlerine de değinen Derman, bu dönemin kendi içinde dönemlere ayrıldığını belirtti. Çocuğun ergenlikte bağımsızlığının geliştiğini ve aile ile tartışmalara başladığını vurgulayan Derman, çocukların vücutlarında yaşanan değişimleri yavaş yavaş kabul etmeye başladıklarını ve bu sürecin 21 yaşına kadar devam ettiğini ifade etti.
“ÇOCUKLARA ROL MODEL OLMALI VE İSTİKRARLI OLMALIYIZ”
Ailelere önerilerde de bulunan Derman, çocuğu baskı altına almanın onun özgüvenini etkilediği gibi tamamen özgür bırakmanın ise onu sorumsuzluğa ittiğini vurgulayarak şöyle devam etti: “Çocukla iletişim kurarken kontrol ve özerklik olmalı ama kontrol sözlü olmayacak, gözle olacak. Her ergenin gelişimi kendine göredir ve çocuklar 14 yaşından sonra anne babaları kendilerine rol model olarak alırlar. Dolayısıyla bu dönemde söylediklerinizle yaptıklarınızın uyumlu olmaması çocukla iletişim kurmanızı engeller. Çok konuşuyoruz, çok tekrarlıyoruz ama çocuğu anlayacak belli kurallarla rol model olmalı ve istikrarlı olmalıyız. Gerektiği durumlarda ise uzmandan destek almalıyız.”
Editör: TE Bilişim
