Tüketici olarak, en çok maddi zarar görebileceğimiz alışveriş türü konut satışı.
6502 Sayılı Tüketici Kanunu, ön ödemeli konut satışı isimli bölümde, tüketicinin konutun tapusunu almadan önce ödeme yapacağı durumları düzenlemiş.
Buna göre, “Yapı ruhsatı alınmadan, tüketicilerle ön ödemeli konut satış sözleşmesi yapılamaz.”Kanun henüz yapı ruhsatı alınmadan yalnızca proje üzerinden konut satışı yapılmasını yasaklamış. Belli bir büyüklüğün üzerindeki projeler için tamamlama sigortası yaptırma zorunluluğu da getirilmiş. Sözleşmeden dönme ve cayma hakkı da ayrıntısı ile tanımlanmış. Devir veya teslim tarihine kadar tüketicinin herhangi bir gerekçe göstermeden sözleşmeden dönme hakkı var. Sözleşmeden dönülmesi durumunda satıcı; konutun satışı veya satış vaadi sözleşmesi nedeniyle oluşan vergi, harç ve benzeri yasal yükümlülüklerden doğan masraflar ile sözleşme bedelinin yüzde ikisine kadar tazminatın ödenmesi istenebiliyor ancak. Tüketicinin korunması yönünden pek çok önemli yenilik getirilmiş. Fakat bazen yasa da yasaklar da işe yaramıyor…
Bir daire almayı planlıyorsak bazı ayrıntıları bilmemiz gerekiyor. Almayı planladığımız yer hangi aşamada örneğin? Başlangıçta ortada bir arsa vardır. Arsanın sahibi de tapuda görünen kişidir. Arsa sahibi herhangi bir firma ya da kişi ile “kat karşılığı inşaat sözleşmesi” yapmış olabilir. Burada müteahhide ve arsa sahibine düşecek daireler belirlenmiş olabilir. Yine de satın aldığımız sadece vaattir. Biri size, önce yapmayı sonra satmayı vaat etmiştir. Elinizde yazılı bir satış sözleşmesi olması, hatta noterde yapılması bunu değiştirmez. İnşaat yapılmazsa, ödediğimiz meblağı ancak yükleniciden geri alabiliriz. Arsa sahibinden herhangi bir talepte bulunamayız.
Bir sonraki aşama “kat irtifakı” aşamasıdır. Bu aşamada artık tapuda arsa değil, bağımsız bölümleri ayrılmış bir taşınmaz vardır. İnşaatın belli bir seviyeye geldiği anlamına gelir. Adımıza bağımsız bir tapu çıkar. Kat irtifakı kutucuğu işaretli bir tapu. Bununla beraber yüklenici edimini yerine getirmezse, alışkın olduğumuz ifade ile müteahhit inşaatı tamamlamadan kaçarsa arsa sahibi tapunuzu iptal ettirebilir.
Oturma izni yani tapusunda tip olarak “kat mülkiyeti” yazan bir dairemiz olduğunda, taşınmaz kullanıma hazır bir taşınmazdır, bizimdir. Görünüş olarak kusursuz olsa dahi iskânı alınmamış bir taşınmaz “tam” değildir. Bu yüzden henüz tamamlanmamış, oturma izni olmayan bir taşınmaz almak risklidir. Bir vaat alırsınız. Tanınmış, referanslı, tek işi sizin aldığınız taşınmaz olmayan, gerekirse paranızı tahsil edebileceğiniz bir mal varlığı ve geliri olan kimselerle alışveriş yapın.
Ya da riske girmeyin komşu alın…
www.tukdes.org | [email protected]
Av. Pınar TURHANOĞLU GÜCÜYENER
