Hareket kısıtlılığı yaşayan bireyler için akülü tekerlekli sandalye, özgürlüğün ve bağımsızlığın kapısını aralayan en önemli araçlardan biri. Artık sadece ev içinde değil, dışarıda, seyahatte ve hatta zorlu arazilerde bile kullanılabilecek birçok farklı model mevcut. Peki bu kadar seçenek arasından hangisi size daha uygun? Gelin, akülü tekerlekli sandalye türlerini beraber inceleyelim.
Akülü Tekerlekli Sandalye Nedir?
Kısaca tanımlamak gerekirse, akülü tekerlekli sandalye elektrikli motorla çalışan ve joystick ya da kumanda ile yönlendirilen bir mobilite aracıdır. Manuel sandalyelerden farkı, kullanıcıya fiziksel güç harcamadan hareket özgürlüğü sunmasıdır. Bu sayede hem kullanıcı hem de yakınları için hayat çok daha konforlu hale gelir.
Kullanım Amacına Göre Varyasyonlar
Ev İçi Kullanım için Modeller
· Dar koridorlarda ve küçük alanlarda rahat manevra yapabilen, hafif ve kompakt modellerdir. Genellikle hızdan çok pratikliğe odaklanırlar.
· Dış Mekan / Şehir İçi Modeller
· Kaldırımlar, rampalar ve şehir yollarına uygun, biraz daha güçlü motor ve uzun menzil sunan modellerdir. Günlük dışarı çıkışlar için idealdir.
· Arazi / Off-Road Modeller
· Kalın lastikler, güçlü motorlar ve sağlam şasiyle donatılmıştır. Park, bahçe, köy yolları ya da engebeli alanlarda kullanılabilir.
· Seyahat Dostu Katlanabilir Modeller
· Uçağa, arabaya ya da otobüs bagajına sığabilecek kadar katlanabilen hafif sandalyelerdir. Özellikle sık seyahat eden kullanıcılar için büyük kolaylık sağlar.
Katlanabilir Akülü Sandalyeler
Katlanabilir akülü sandalye modelleri, hem evde yer tasarrufu sağlar hem de kolay taşınır. Ağırlıkları genellikle düşük olduğundan yakınlarının desteğiyle kısa sürede katlanıp bagaja yerleştirilebilir. Ancak bu modellerde batarya ve motor gücü genelde biraz daha sınırlıdır. Yani uzun süre dışarıda kullanacaksanız performanslı bir seçenek aramak daha mantıklı olur.
Hızlı ve Yüksek Performans Modeller
Kimisi sadece ev içinde dolaşmak isterken kimisi “ben bağımsızca şehirde dolaşayım” der. İşte performans modelleri burada devreye giriyor. Daha güçlü batarya, uzun menzil (50 km’ye kadar çıkabilen modeller vardır) ve daha yüksek hız (10–12 km/s) sunar. Ancak fiyat olarak biraz daha üst seviyededir.
Recline / Tilt / Ayağa Kalkma Özellikli Modeller
Gelişmiş akülü tekerlekli sandalyeler sadece hareket ettirmez, aynı zamanda sağlık ve konfor da sunar.
Recline (yatış açısı) özelliği uzun süre otururken dinlenmeyi sağlar.
Tilt (eğim verme) sayesinde bası yaralarının önüne geçilir.
Ayağa kaldırma özelliği ise hem dolaşım sistemine hem de kas yapısına destek olur. Özellikle felçli kullanıcılar için büyük avantajdır.
Batarya ve Motor Özellikleri
Akülü sandalyelerin kalbi bataryadır.
Kurşun-asit aküler uygun fiyatlıdır ama daha ağırdır.
Lityum-ion aküler ise daha hafif ve uzun ömürlüdür, seyahatlerde de tercih edilir.
Motor gücü (örneğin 250W – 450W arası) aracın hızını ve çekişini belirler. Günlük kullanımda orta seviye motorlar işinizi görürken, engebeli alanlarda daha güçlü motor tercih edilmelidir.
Taşınabilirlik ve Depolama
Her kullanıcı için en kritik noktalardan biri budur. Sandalyeyi evde nereye koyacağım, arabaya sığar mı, uçağa alırlar mı?
Katlanabilir modeller bu noktada öne çıkar. Ayrıca bazı modellerde batarya ve ayaklıklar sökülerek taşıma kolaylaştırılır.
Güvenlik ve Ergonomi
Akülü tekerlekli sandalye seçerken sadece motor gücüne değil güvenlik ve ergonomiye de dikkat etmelisiniz.
Güçlü fren sistemi
Emniyet kemeri
Gece kullanımı için reflektör ve farlar
Ayarlanabilir sırtlık, kolçak ve ayaklıklar
Bunlar hem güvenliği hem de uzun süreli kullanımda konforu artırır.
Fiyat ve Modeller
Türkiye’de uygun fiyatlı basit modellerden, yüksek teknolojiye sahip ithal ürünlere kadar geniş bir yelpaze mevcut. Ekonomik modeller genelde temel ihtiyaçları karşılarken, premium modellerde ayağa kalkma ya da akıllı telefonla kontrol gibi özellikler bulunabiliyor. Burada seçim tamamen ihtiyaç ve bütçeye bağlıdır.
Bakım ve Kullanım İpuçları
Aküyü tamamen bitmeden şarj etmeye özen gösterin.
Düzenli olarak tekerlek ve fren kontrolünü yapın.
Temizlik için ıslak bez yeterlidir, kimyasal kullanmayın.
Yılda bir yetkili servisten bakım alın.