Haber Kaynağı: Manşet Gazetesi
Söyleşi: Tuğba Koçal
İnsanlar önce daireye değil, binanın dış güzelliğine ve apartman girişine bakıyor.
CA Yapı’nın sahibi Ömer Kurumehmetoğlu ile Eskişehir’de inşaat sektöründeki gelişmeleri, beklentileri ve sorunları konuştuk. Kurumehmetoğlu insanların artık bina alırken daireden önce binanın görselliğine, apartman girişine önem verdiğini söyledi.
İNSANLAR ARTIK LÜKS BİNALAR İSTİYOR
Vatandaş sizden ne bekliyor, ne istiyor? Siz bu taleplere karşılık nasıl binalar üretiyorsunuz?
İnsanlar artık lüks binalar istiyor. Görselliğe çok önem veriyorlar. Eskiden dış cepheye çok önem verilmezken bu son yıllarda önem kazandı. Mesela binaların cephesine çok önem veriyorlar. Gösterişli, şık görünümlü bina cepheleri istiyorlar. Biz de buna önem veriyoruz. Cepheden sonra apartmanların girişi çok önem taşıyor. İnsanlar artık önce binanın dış görünümüne, apartmanın girişine bakıp sonra daireye bakıyor. Dairelerde de artık belli standartlar oldu. Eskiden mutfak dolapları, kombi gibi iç donanım binalara konulmadan satılıyordu. Ama artık dolap donanımları, kombisi, ankastre setleri gibi eşyaları binaya inşaat esnasında koyuyor. Bunlar da müşterinin dikkat ettiği şeyler. Eskiden daire aldın mı aldım. Özelliği ne 3+1 ya da 4+1 denir buna bakılırdı, metrekaresine bakılırdı. Artık görselliğe daha çok önem veriliyor. Bir de müşteriler artık bilinçlendi. Standartlar yükseldi. Kapısının özelliği ne, dolabın özelliği ne, çelik kapısı nasıl, yer döşemesi nasıl, bataryalar hangi marka, bunların her biri alıcı için önemli. Bence bunlara ayrıca özen gösteren müteahhitler, bir adım önde artık. Biz bunlara çok dikkat ediyoruz. Sadece dairenin içine değil, binanın dış cephesine, apartman girişine, asansörüne önem gösteriyoruz. Bunların hepsini bir bütün olarak düşündüğünüzde müşteriyi memnun etme şansı daha fazla oluyor.
İşyeri projelerinde de beklentiler daha farklı. Mesela şu anda yerden ısıtma popüler bir konu. Hem görsel olarak etrafta petek olmuyor hem de ısınma daha iyi sağlanıyor. Yeni projelerimin hepsinde yerden ısıtmayı kullanıyorum.
KREDİ TAKSİTLERİ 20 YILA ÇIKARILMALI
Peki, Eskişehir’de inşaat sektöründe talep nasıl?
Talep şu anda durgun. Piyasada genel bir durgunluk var. Bunda kış mevsiminin de etkisi vardı. Baharın gelmesiyle biraz daha işlerin hızlanacağını düşünüyorum. İnşaat sektörü harekete geçmezse birçok şey harekete geçemez. Türkiye’de inşaat en önemli sektörlerden bir tanesi. Türkiye’nin içinde bulunduğu durum, birçok etken piyasayı etkilediği için bir durgunluk var. Bu durgunluk kişiden kişiye de değişiyor. Benim için 2016 yılı iyi geçti, satışlarım iyiydi.
Piyasaların hareketlenmesi için ne gerekiyor?
Piyasaların belli oranda sabit seviyede devam etmesi gerekiyor. Çünkü insanlar şu anda yatırım yapmaya korkuyor. Kredi faizleri de şu anda yüksek. İnsanlar hep şu andaki oranlardan daha iyisi olacağı ümidiyle bekliyorlar. Bunun yanı sıra yaşanan krizden dolayı Eskişehir’de bazı firmalar iflas etti. 2- 3 tane büyük firma battı. İşi yarım bırakan müteahhitler oldu. İnsanlar o yüzden daire alırken bu tedirginliği de yaşıyor. Eskiden daha inşaat temeldeyken çok fazla daire satılıyordu. Ama o artık minimuma indi. İnsanların bu müteahhit iflas eder, burayı bitiremezse diye bir endişesi var. Avrupa’da kredi taksitleri 20 yıla kadar olabiliyor. İnsanlar, kira öder gibi ev sahibi oluyor. Türkiye’de en fazla 10 yıllık kredi imkanı var. Sadece büyük projelerde 20 yıllık kredi imkanı var. Genel anlamda 20 yıla çıkarsa sektörün hareketleneceğini düşünüyorum.
ESKİŞEHİR’DE İSKÂN SORUNU VAR
Bunun yanında iskân sorunu Eskişehir’de inşaat sektöründeki en önemli sorunlardan biri. Türkiye’de çoğu şehirde iskân çok konuşulan bir şey değil. Ama bu işten hiç anlamayan insanlar bile iskan konusuna hakim. Birçok müteahhit insanları iskan konusunda mağdur etti. Bu da işini doğru yapan müteahhitleri olumsuz etkiledi. Mesela müşteri geliyor, benim dairemi çok beğeniyor. Şimdi alsa daha uygun fiyata alacak belki. Ama içinde o korku olduğu için alamıyor. Artık insanlar, iskânı alınmış, tamamen bitmiş binayı görüp öyle bina almak istiyor.
Peki, bunun sebebi müteahhitlerle mi belediyelerin işleyişi ile mi?
Aslında büyük kısmı müteahhit ile ilgili. Müteahhidin eğer sigorta borcu varsa, o borcu kapatmadan iskân alamıyor. En etkili sebep bu oluyor. Bunun yanı sıra Eskişehir’de belediyeler konusunda da sıkıntı var. Süreç çok uzun. Normalde hiçbir eksiği olmayan bir bina için 2 ayda bitecek işlem, Eskişehir’de 5 ayda 6 ayda yapılabiliyor. Bu da belediyede yeterli personelin olmamasından kaynaklanıyor. İşini düzgün yapanlar için en büyük sorun da belediyelerdeki bu yavaşlık oluyor. Başka şehirlerde 40 günde ruhsat alınırken, burada 7 ayda bir ruhsatı aldığımı biliyorum.
İnşaat sektöründe Eskişehir’de başka ne gibi sorunlar var?
Bence kat sorunu var. Belediye kendine göre nüfus artışına göre kat sayısı belirliyor. Ama birçok şehirde çok katlı binalar, rezidanslar görüyoruz. İstanbul’da, Ankara’da, Adana’da, Bursa’da. Ama Eskişehir’de bu maalesef yok. Belli bölgelerde düzeni korumak için buna katılabilirim ama yeni imara açılan bölgelerde kat izni verilebilir. O bölge de öyle çok katlı yapılaşmanın olduğu bir bölge olabilir. Bunun örneğini Ataşehir’de görüyoruz. Rezidansların, yüksek gösterişli binaların olması şehre de görsellik ve hava katar.
Ev almak ve yatırım yapmak isteyen vatandaşlar nelere dikkat etmeliler?
Yatırım amaçlı, kira geliri amaçlı bir ev alınacaksa ticari bölgelere yakın yerlerde almak avantajlı olur. Kendileri oturmak için ev alacaklarsa sevdikleri, kendilerine yakın gelen bir muhitte ev almalılar. En önemli konu ise düzgün insanlarla, düzgün bir projeye sahip bir bina almalarıdır. Çatısı nasıl, cephesi nasıl, tesisatı nasıl, hangi firmadan beton alıyor bunların hepsi bir bütün. Bunlara bakmaları lazım. Bu iş ne kadar zamanda biter, iskan alabilir mi, müteahhit güvenilir mi iyi araştırsınlar. Eğer yine de güvenemiyorlarsa, tamamen bitmiş ve iskânını almış daireleri almaları onlar için daha iyi olur.
CA YAPIDAN DEV PROJE
Bize CA Yapı’dan söz eder misiniz? CA Yapı Eskişehir’de ne gibi işlere imza atıyor?
Yaklaşık 20 yıldır ticaretle uğraşıyorum. 2012 yılından itibaren inşaat işine girdik. 5 senedir inşaat işiyle uğraşıyoruz. Şehrin birçok bölgesinde yeni yapılar yaptık. Doktorlar Caddesinde işyeri ve ofislerin yer aldığı bir projemiz devam ediyor. Bundan sonraki projemiz de yine Doktorlar Caddesi'nde olacak. O da işyeri ve ofis şeklinde olacak. Vişnelik Mahallesi'nde, Akarbaşı Mahallesi'nde çeşitli binalar yaptık. Bunlar 3+1 ve 4+1 konutlar şeklinde. Bağlar bölgesine ise apartlar yaptık. Muhite göre, ihtiyaca göre konut, işyeri ya da apartlar yapıyoruz.