6 Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerin ikinci yıldönümünde, TMMOB Jeoloji Mühendisleri Odası, yaşanan büyük kayıplara dikkat çekerek yeni bir afet yönetimi anlayışına ihtiyaç duyulduğunu vurguladı. Oda yönetimi tarafından yapılan açıklamada, Bolu Kartalkaya Kayak Merkezi’ndeki Grand Kartal Otel’de 21 Ocak 2025’te çıkan yangında çoğunluğu çocuk olmak üzere 78 yurttaşın hayatını kaybettiği hatırlatılarak, bu tür felaketlerin önlenebilir olduğu belirtildi.

"Doğa Olaylarını Felakete Dönüştüren Yönetim Anlayışı Kabul Edilemez"

Jeoloji Mühendisleri Odası, açıklamasında afetlerin "takdiri ilahi" değil, "takdiri idari" olduğunu vurgulayarak, afet suçlarına karşı müsamaha gösterilmemesi gerektiğini belirtti. Açıklamada, Türkiye’nin yalnızca kara parçaları değil, çevresindeki denizler ile birlikte jeolojik ve tektonik riskler taşıdığı hatırlatılarak, afetlere karşı etkin önlemler alınmadığı takdirde daha büyük kayıpların yaşanabileceği ifade edildi.

Oda yönetimi tarafından yapılan açıklamada, afet yönetimi ve risk azaltma sistemlerinin yetersizliği eleştirilerek şu ifadeler kullanıldı:

"Sıradan doğa olaylarının felakete dönüşmesini engellemeyen, doğal çevremizi yok eden, bizlerin ve doğadaki diğer canlı varlıkların yaşam hakkını korumayan, adı ve kaynağı ne olursa olsun bir türlü çalışmayan ya da çalıştırılmayan İmar, Planlama, Yapı Denetim, Kentsel Dönüşüm ve Yangın Yönetmeliği gibi çoğunluğu kâğıt üzerinde kalan strateji ve belge düzenlemelerini kabul etmiyoruz."

Afet Risk Azaltma Manifestosu Çağrısı

Jeoloji Mühendisleri Odası, açıklamasında merkezi ve yerel yönetimlere çağrıda bulunarak, afet yönetimi konusunda kapsamlı bir “Afet Risk Azaltma Manifestosu” hazırlanması gerektiğini belirtti. Manifestonun içeriğinde, katılımcı bir şehir planlama modeli, risk haritaları, jeolojik etütler ve doğal afetler karşısında daha dirençli yerleşim alanları oluşturulması gibi konuların yer alması gerektiği ifade edildi.

"Bugüne kadar yaşanan afet ve acil durum deneyimlerini, uluslararası afet yönetim tecrübelerini ve Birleşmiş Milletler Afet Risklerinin Azaltılması Sekretaryası tarafından yayınlanan ‘Dirençli Kentler’ ve ‘Kentimi Hazırlıyorum’ kampanyalarını baz alarak ‘Afet Risk Azaltma Manifestosu’ hazırlanmalıdır. Bu manifesto, sadece sağlıklı ve güvenli kentler için değil, toplumun afetlere karşı örgütlenmesi açısından da kritik bir adımdır." denildi.

"Kişilere ve Kurumlara Tanınan Ayrıcalıklar Kaldırılmalı"

Açıklamada, afet risklerini artıran imar afları, denetimsiz yapılaşma ve Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) muafiyetleri gibi uygulamaların sona ermesi gerektiği vurgulandı. Bolu Kartalkaya Oteli'ndeki yangının da bu sistemsel sorunlardan kaynaklandığı belirtilerek, yetkililerin bu tür trajedilere sessiz kalamayacağı ifade edildi.

"İmar Barışı adı altında, Yapı Kayıt Belgesi ile afet risklerine açık, deprem güvenliği olmayan yapıları meşrulaştıran anlayışı reddediyoruz. Afet suçları için özel yasalar çıkarılmalı ve sorumlulara ağır cezalar getirilmelidir." ifadeleri kullanıldı.

Son dakika Gelişmeleri ile Kocaeli Haberlerini kaçırmayın! Son dakika Gelişmeleri ile Kocaeli Haberlerini kaçırmayın!

"Afet Yönetimi İnsan ve Çevre Odaklı Olmalı"

Jeoloji Mühendisleri Odası, afet yönetim sisteminin insan ve çevre odaklı olması gerektiğini belirterek, kamu yararı ve sosyal adalet ilkelerine uygun yeni bir yaklaşım geliştirilmesi gerektiğini dile getirdi. Mevcut sistemin serbest piyasa mantığıyla yönetildiğini ve bu nedenle yeterince etkin olamadığını savunan açıklamada, afet yönetim politikalarının bilimsel temellere dayandırılması gerektiği ifade edildi.

Son olarak, 6 Şubat depremlerinde hayatını kaybeden yurttaşların anıldığı açıklamada, şu ifadeler yer aldı:

"Sonuç olarak, 6 Şubat 2023 depremlerindeki gibi on binlerce can kaybı ve milyarlarca dolarlık ekonomik kayıpla bir daha karşılaşmamak için, afet risklerini azaltmaya yönelik bütüncül bir yaklaşıma ihtiyacımız var. Aynı acıların bir daha yaşanmaması dileğiyle..."