Eskişehir Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler Odası(ESMMMO) Başkanı Neşet Ertoy, Esgazete’nin canlı yayın konuğu oldu.

Kanunen Hal Kayıt Sistemine kayıtlı olarak, yaş sebze ve meyveler ile iştigal tüccar veya komisyoncular yılbaşından itibaren e-fatura, e-arşiv, e-defter, e-irsaliye ve e-müstahsil makbuzu kullanmaya başlamak zorunda olduklarını vurgulayan Oda Başkanı Ertoy, yeni yılda yapılacak olan vergi artışları ile ilgileri bilgileri aktardı.

1.Elektronik uygulamalar

i. Elektronik uygulamalarda önemli değişiklikler olduğunu biliyoruz çünkü son günlerde bunlarla ilgili birçok eğitim yaptığınızı görüyoruz. Elektronik Ortamda düzenlenmesi gereken belgeler nelerdir? Kimler zorunlu kimler isteğe bağlı olarak düzenleyebilir.

2018 Cirosu 10 Milyon olan mükellefler bu yılın başından itibaren e-fatura, e-arşiv fatura ve e-deftere, 2018-2019 cirosu 5 milyon olanlar 01 Temmuz 2020’den itibaren e-fatura ve e-arşiv faturaya,  2020 ve müteakip yıllarda ise cirosu 5 milyonu geçenler takip eden yılın 7. ayından itibaren e-fatura ve e-arşiv faturaya, geçmek durumundalar. Ayrıca şu anda e-Fatura kullanıcısı mükellefler yılbaşından itibaren e-arşiv fatura kullanmak zorunda kalacaklar.

Kanunen Hal Kayıt Sistemine kayıtlı olarak, yaş sebze ve meyveler ile iştigal tüccar veya komisyoncular yılbaşından itibaren e-fatura, e-arşiv, e-defter, e-irsaliye ve e-müstahsil makbuzu kullanmaya başlamak zorundalar.

e-Ticaret paydaşı olan internet satış platformları, internet ortamında ilan yayınlayanlar ve internet reklam aracıları yine yılbaşından itibaren e-Arşiv Fatura uygulamasına geçmek zorunda (internet ortamında reklamların yayınlanmasına aracılık faaliyetinde bulunan internet reklamcılığı hizmet aracıları, 1/1/2020 tarihine kadar)

ii. e-fatura, e-arşiv arasındaki arasında ki fark nedir? E-fatura mükellefi tarafından, e-fatura mükellefi olanlara elektronik ortamda kesilen faturayı, e-arşiv fatura ise e-fatura mükellefi olmayanlara elektronik ortamda kesilen faturayı ifade eder.

iii. Küçük esnaf bu uygulamaların neresinde, kimler zorunlu olarak e-arşiv fatura kesecek. 01/01/2020 tarihinden itibaren tüm vergi mükellefleri (bakkal, kasap, manav, tamirci gibi) tarafından, toplam tutarı 5 bin TL üzerindeki tüm faturaların internetten elektronik ortamda e-arşiv fatura olarak düzenleme zorunluluğunun geldiğini ve kağıt fatura olarak artık kesilemeyecek

iv. Şu ana kadar bahsedilen belgelerden başka elektronik ortamda kesilmesi gereken belgeler var mı? Kimler zorunlu olarak bu sisteme geçecek? E-irsaliye, e-müstahsil makbuzu, e-smk. Doktor, Mühendis, Avukat gibi serbest meslek faaliyetinde bulunanlar ise mevcut kullandıkları Serbest Meslek Makbuzu yerine 01/06/2020 tarihinden itibaren internetten elektronik ortamda e-serbest meslek makbuzu düzenlemek zorundalar.

2.Turizm Beyannamesi

i. Poşet beyannamesinden sonra birde turizm beyannamesi geldi sanırım, kimleri nasıl ilgilendiriyor: Konaklama Tesisleri, Bakanlıktan belgeli Yeme içme ve eğlence tesisleri ile seyahat acentalarının gelirleri üzerinden Turizm Katılım Payı ödenmesi zorunluluğu getirilmiştir. 

ii. Her tesis mi bu vergiyi ödeyecek, Nasıl bileceğiz:  Konaklama Tesisleri, Bakanlık turizm işletmesi belgesiyle ya da belediye gibi ilgili kurum veya kuruluş tarafından işyeri açma ruhsatıyla faaliyet gösteren oteller, tatil köyleri, butik oteller, konaklama içeren özel tesisler, moteller, hosteller, pansiyonlar, apart oteller ve konaklama içeren kırsal turizm tesisleri (dağ evi, köy evi, çiftlik evi, yayla evi ) Bakanlıktan Belgeli Yeme-İçme ve Eğlence Tesisleri: Bakanlıktan turizm işletmesi belgesi alan müstakil 1. ve 2. sınıf lokantalar, lüks lokanta, özel yeme-içme tesisleri, gastronomi tesisleri, müstakil eğlence yerleri, bar, kafeterya, eğlence merkezleri ve günübirlik tesis işletmelerini

iii. Ödenecek Tutarlar nasıl belirlenecek: Turizm katılım Payı, Konaklama Tesisleri ve Bakanlıktan Belgeli Yeme-İçme ve Eğlence Tesislerinin gelirleri üzerinden Binde 7,5, Seyahat acentalarının gelirleri üzerinden ise On Binde 7,5 oranında ödenecektir. 

iv. Bu tutarları ne zaman ödenecek: Kurumlar vergisi mükellefleri, Ekim/2019 dönemine ilişkin olarak verecekleri ilk beyannamelerini bu ayın sonuna kadar, Gelir Vergisi Mükellefleri ise Ekim-Kasım-Aralık/2019 dönemine ilişkin olarak verecekleri ilk beyannamelerini Ocak/2020 sonuna kadar beyan etmeleri gerekiyor.

3.Yeni Yılda Vergilerde yapılacak artışlar.                                                     

i. Yeni yılda vergilerde nasıl bir artışlar öngörülüyor: Maliye Bakanlığı tarafından belirlenen yeniden değerleme oranına % 22,58 olarak belirlendi. Yeniden Değerleme oranı, Her yıl ekim ayında Üretici Fiyat Endeksinin 12 aylık fiyat artış oranına göre belirlenmektedir. Buna göre, 2020 yılında MTV ve Trafik Para Cezaları,  Emlak ve Çevre Temizlik Vergileri, Her türlü Maktu Harçlar ve Vergiler ile Vergi Cezaları ve Diğer Kanunlardaki İdari Para Cezaları yüzde 22,58 artacak

4.Yeni Torba Kanun

i. Birkaç gün önce meclisten yeni bir torba kanun yasalaştı, bu torbanın içinde neler var, kimleri ilgilendirecek düzenlemeler var.

ii. Dijital Hizmet Vergisi: Sesli, görsel veya dijital herhangi bir içeriğin dijital ortamda satışı ile bu içeriklerin dijital ortamda dinlenmesine, izlenmesine, oynanmasına, elektronik cihazlara kaydedilmesine veya bu cihazlarda kullanılmasına yönelik dijital ortamda sunulan hizmetler ile kullanıcıların birbirleriyle etkileşime geçebilecekleri dijital ortamların sağlanması ve işletilmesi hizmetlerinden elde edilen hasılat da Dijital Hizmet Vergisi kapsamında yer alacak. Dijital Hizmet Vergisi oranı yüzde 7,5 olacak. Bu hizmetlere yönelik dijital ortamda verilecek aracılık hizmetleri de aynı vergiye tabi olacak. Türkiye'den elde edilen hasılatı 20 milyon Türk lirasından veya dünya genelinde elde edilen hasılatı 750 milyon eurodan veya muadili yabancı para karşılığı Türk lirasından az olanlar Dijital Hizmet Vergisi'nden muaf olacak.

iii. Değerli Konut Vergisi Değerli konut vergisine tabi mesken nitelikli taşınmazlardan değeri;

5.000.000 TL ile 7.500.000 TL arasında olanlar             (Binde 3)

7.500.01               TL ile 10.000.000 TL arasında olanlar           (Binde 6)

10.00.01               TL’yi aşanlar                                                  (Binde 10)

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce gayrimenkullerin değerinin nasıl hesaplanacağı belirsizdir. Değerli konut vergisi; değeri 5 milyon lirayı aşan kısıtlı sayıda konut sahiplerini ilgilendirirken, tapu harcının matrahında yapılacak değişiklik alım satıma konu tüm taşınmazları ilgilendiriyor. Tapu harcı hali hazırda; emlak vergi değerinden az olmamak üzere gerçek alım satım değeri üzerinden hesaplanıyor.

Şimdi; öngörülen düzenlemeyle, harca esas tutar için, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü’nce yapılan veya yaptırılan değerlemenin de dikkate alınacağı belirtiliyor. Emlak vergi değeri ve genel müdürlükçe yeni belirlenecek değerin her ikisi birden taşınmaz alım satım işlemleri sırasında dikkate alınarak bu değerlerden daha az tutarda harç matrahı olamayacak. 

iv. Konaklama Vergisi: Otel, motel, tatil köyü, pansiyon, apart, misafirhane ve kamping gibi konaklama tesislerinin sunduğu hizmetlere yüzde 2 oranında uygulanacak konaklama vergisi oranı, 31 Aralık 2020'ye kadar yüzde 1 olarak alınacak. öğrenci yurtları ve pansiyonları Konaklama Vergisinden müstesna olacak.

v. Araçlarda Gider kısıtlaması: İşletmelerde kiralanarak işyerinde kullanılan otomobillere ait  aylık kira bedelinin 5.500 TL'ye kadarlık kısmını, Otomobilin alışında ödenen ve gider yazılabilen ÖTV ve KDV toplamının en fazla 115.000 TL'ye kadarlık kısmını, ayrıca giderlerin en fazla % 70'ini, ticari kazancın ve serbest meslek kazancının tespitinde gider olarak yazabilir

vi. Gelir Vergisinde oran artışı: Gelir vergisi tarifesine yeni dilim eklenerek üst dilim yüzde 35´ten yüzde 40´a çıkarılacak. Böylece 500 bin lira ve üzerinde kazanç elde edenler yüzde 40 oranında gelir vergisi verecek. Tek işverenden alınmış ve tevkif suretiyle vergilendirilmiş ücretler yıllık 500.000 TL’yi aşması halinde beyana tabi olacaktır. Sporculara ödenen ücretlere yapılan % 15 lik tevfikat % 20’çıkarılmaktadır.

5.Diğer Hususlar-Hatırlatmalar

i. Zorunlu Bireysel Emeklilik Sistemi:  1/1/2019 tarihinden itibaren ilk kez beş veya üzerine çıkan işverenlere bağlı çalışanlar en geç müteakip takvim yılının başından itibaren, sisteme yeniden dâhil olma süreci 2020 yılında gerçekleşecek olup, yalnızca bir defaya mahsus olmak üzere sisteme yeniden dâhil edilecektir.

Uluslararası internet şirketlerinden yüzde 7.5 oranında alınacak olan Dijital Hizmet Vergisi Kanunu ile aslında, Google, Facebook gibi şirketlerin hedeflendiğini ancak uygulamada verginin yine bu şirketlerden değil, bunlardan hizmet alan vatandaşlardan alınmak zorunda kalınabilecektir.

Çok kazanandan çok vergi alınacağı ve vergideki adaletsizliği kısmen gidereceği iddiasıyla hazırlanan düzenlemenin, söylenenin aksine daha çok devlete kaynak sağlama amacı taşımaktadır.

Düzenlemenin her kaleminde devletin acil kaynağa ihtiyaç duyduğu ve bu ihtiyacın vergiler yoluyla halktan toplanacağı net şekilde görülmektedir.

Ayrıca öngörülen bu düzenlemeyle, vatandaşların vergi, muhasebecilerin de iş yükü artacaktır.

Sadece bu yıl çıkarılan düzenlemelerle poşet ücreti, turizm payı, Konaklama Vergisi ve Dijital İşlem Vergisi için 4 yeni beyanname verme yükü getirildi.

İş yükümüzü ve sorumluluklarımızı artıran yasalar çıkarılmadan önce bizlerden de  görüş alınmasını beklerdik

Yıl başından itibaren 5 bin lirayı aşan faturaların Gelir İdaresi'nin açtığı portal üzerinden internetten düzenlenecek olması uygulamada çok ciddi sorunları da beraberinde getirebilir. Bu uygulama yeni bir uygulama olduğu için nasıl çalışacağını, ve küçük esnafın buna uyumunu endişeyle bekliyoruz.

Ayrıca, tarladaki ürün için müstahsil makbuzunun internet üzerinden nasıl düzenleneceğini de merak ediyoruz. “Çiftçi tarlada internete nasıl erişecek? Sadece şehirler değil, Türkiye geneli düşünüldüğünde, mükelleflerin hem internete erişiminde hem de interneti doğru kullanımında ciddi sorunlar ve aksamalar yaşanabilir”

Editör: TE Bilişim