Kendisi de Elektrik Tesisat ve Taahhüt İşlerinde çalışan ve 1994 yılından bu yana oda başkanlığını yürüten Eskişehir Elektrikçiler Odası Başkanı Cafer Adıgüzel, evimize çağırdığımız elektrikçinin mutlaka oda üyesi olmasına dikkat edilmesini istedi. Eskişehir Elektrikçiler Odası’nın internet sitesinde mahallelere göre tüm üyelerin isim ve telefon numaraların bulunduğunu belirten Adıgüzel, “Bilmeden veya başkasının tavsiyesi ile herhangi birini evinize çağırdığınız zaman bu kişi evinizde; canınıza, malınıza kast ettiğinde, ya da işini doğru dürüst yapmadığında sizin şikâyet edebileceğiniz bir yer olmaz, size verilen zararla kalırsınız… Ancak oda üyesi bir arkadaşımıza iş yaptırdığınızda, odamıza ve tüketici hakem kuruluna başvurduğunuzda size verilen zararı karşılamak zorundadır” dedi. Adıgüzel ayrıca elektrik malzemelerinin ilgili mağazalardan alınması gerektiğini, milyonculardan alınan üçlü priz ve diğer elektrik malzemelerin TSE’siz olduğundan yangınlara neden olabileceğini belirtti. Ayraca milyoncularda bulunan satış elemanlarının teknik bilgilerinin olmadığını ifade eden Adıgüzel, “Sattıkları ürünlerin hangi cihazlarda kullanılacağını bilmediklerinden, tüketicilere bilgi veremeyen bu satıcılar, can ve mal kayıplarına neden olabilmektedirler” diye konuştu. Esgazete Yazı İşleri Müdürü Şenay Yıldırım’ın sorularını yanıtlayan, Başkan Adıgüzel, salgın sürecinde yaşadıkları sıkıntıları, beklentilerini ve daha pek çok konudaki görüşlerini Esgazete okurları için anlattı.
Tüm dünyayı sarsan Korona virüs salgını üyelerinizi nasıl etkilendi?
Korona virüs bizleri de çok etkiledi bunun birinci nedeni; bizler inşaat sektöründe çalışan bir meslek grubuyuz, inşaatta çalışma olmayınca elektrik inşaat sektöründeki imalatlar gecikince bizim iş yapma olanağımız bulunmamaktadır. Bunun yanı sıra banka konut kredi faizlerinin yükselmesi nedeniyle müteahhit firmalar binayı bitirip daire satışları yapamadıklarından yeni işe başlayamadılar bundan dolayı biz elektrik tesisatçılarımızın işleri azalmış durumdadır. Bunun yanı sıra ekonomik anlamda ciddi sıkıntılar içindeyiz, bizler iş yaparsak, imalat yaparsak para kazanabiliyoruz, bu dönemde iş yapamadığımız için para kazanamadık ve ekonomik bir dar boğaza girdik.
Size bu süreçte bir yardım sağlandı mı?
Hükümet tarafından Halk Bankası’nın Esnaf Kredi Kefalet Kooperatifi aracılığı ile müracaat eden üyelerimize 25’er bin liralık ilk 6 ay ödemesiz geriye kalan 6’şar aylık dönemler halinde 3 yıllık bir destek kredisi sağlandı.
Odanıza bağlı kaç üyeniz var?
Odamızın üye sayısı aktif olarak 403 kişidir.
Üyelerinizin yüzde kaçı bu dönemde borçlu oldu?
Üyelerimizin yüzde 65’inin üzerinde bir kısmının elektrik malzemeleri imalatçı ve tedarikçi firmalara borçlu olduğunu biliyoruz. Bizim sadece elektrik tesisatçılarının haricinde, bakım onarım işlerimiz ve beyaz eşya tamir ve servis hizmeti veren üyelerimiz de var bunların ve aydınlatma ürünlerimizin yüzde 40’ı Çin’den gelmektedir, Çin’deki Pandemi nedeniyle yapılan imalatlarda ve ulaşımda çok büyük gecikmeler var, Çin’den gelen ürünler dolara endeksli olduğu için ürünlerde ciddi bir fiyat artışı meydana geldi.
Sizin hükümetten beklentileriniz nelerdir?
Küçük esnaf ve sanatkârlara hükümet tarafından elektrik, su, doğalgaz giderler konusunda destek amaçlı çalışmaların yapıldığını biliyoruz bu desteklerin yetersiz kalacağını düşünüyoruz vergi dilimlerinde SGK ve Bağ-kur primlerinin bu süreç içerisinde düşürülmesini istiyoruz, bizler meslek odası yönetim kurulu olarak üst kuruluşumuz Esnaf ve Sanatkârlar Odaları Birliği’nin yönetim kuruluna illettik beklentilerimizi, birlik oda başkanımız tarafından Türkiye esnaf ve sanatkârlar konfederasyonuna taleplerimizi bildiriyoruz, onlar da hükümete iletiyor.
Salgın öncesinde de sorunlarınız vardı, kayıt dışı gibi… Kayıt dışı çalışan sorununda Eskişehir’de durum nedir?
Ben 26 yıldır Eskişehir Elektrikçiler Esnaf ve Sanatkarlar Odası Başkanlığı görevimi yapmaktayım. Göreve geldiğimden bu güne kadar kayıt dışı ile mücadele eden bir oda başkanıyım, bizler diğer illere göre çok iyi durumdayız ancak bu konuda devletimizin gücünü yanımızda ve arkamızda destek olarak göremiyoruz. Odalar 5362 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanunu ile yönetiliyor ve kayıt dışı durumunda ne yapılacağına ilişkin kanunda bir madde yok. Örneğin bir üyemiz kayıt dışı iş yapan veya kayıt dışı yapılmış bir işi devam ettiriyorsa, onun hemen meslekten men edilmesi gerekiyor. Ancak kanunda böyle bir madde yok ve bu da bizim elimizi kolumuzu bağlıyor. Bununla ilgili gerekli yasal düzenlemelerin Ticaret Bakanlığı’nca yapılmasını istiyoruz, odaların yaptırım gücü mutlaka olmalı. Bununla ilgili geçtiğimiz sene bir çalışma yaptık, bakanlıktaki genel müdürümüze dosyayı bizzat verdim, ancak 1 yıldır hiçbir gelişme yok.
Siz sorunlarınızı Eskişehir milletvekillerine ulaştırabiliyor musunuz, bu anlamda bir lobi neden oluşturulamıyor?
Maalesef bu konuda çok ama çok dertliyiz tüm meslek odaları olarak… Odalarımızın mesleki sorunları ve sıkıntılarını milletvekillerimize dosya halinde veriyoruz, sonra biz takipçisi oluyoruz ama mesleki sorularımıza bir çare bulamıyoruz. İktidar ve muhalefet milletvekillerimizin yüzlerini seçimden seçime görüyoruz. Seçimlerden sonra bizleri ziyaret etmiyorlar. Bizim diğer meslek dallarından çok farklı 4 bakanlığa bağlı olarak, yönetmeliklerle mesleğimizi uygulamalı olarak icra etmek zorundayız.
- Ticaret Bakanlığı’na 5362 Sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanunu’na bağlıyız.
- Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın hazırlamış olduğu Elektrik İç Tesisler Yönetmeliği’ne göre uygulamalı olarak mesleğimiz icra etmek zorundayız.
- Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlı proje yönetmeliğimiz var, bu proje yönetmeliğine göre projemizi çizmek ve uygulama zorunluluğumuz var
- Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı olarak almış olduğumuz eğitimlere göre yetkilendirme zorunluluğumuz var
- 1’inci grup üyemiz 50 KW kadar olan binalarda elektrik iç tesis projesi hazırlama yetkisi, 1500 KW, 400 Volta kadar iş yapım yetkisi vardır. Bunlar 4 yıl Üniversite okuyan (teknik öğretmenlerdir)
- 2’nci grup üyemiz 30 KW kadar olan binalarda elektrik iç tesis projesi hazırlama yetkisi, 1250 KW, 400 Volta kadar iş yapım yetkisi vardır. Bunlar 2 yıl yüksekokul okuyan Teknikerler
- 3’üncü grup üyemiz 16 KW kadar olan binalarda elektrik iç tesis projesi hazırlama yetkisi, 500 KW, 400 Volta kadar iş yapım yetkisi vardır. Bunlar 4 yıl eğitim alan 3308 Sayılı çıraklık, kalfalık ve ustalık belgesine ve 3 yıl ve 4 yıl meslek lisesi eğitimi okulundan mezun olanlar kişiler.
İşin aslı bizler hem esnaf, hem sanatkâr, hem teknik elemanlarız, bizim diğer meslek odalarından farkımız bu.
Bir süre önce 121 üyeniz tarafından olağanüstü genel kurul çağrısı yapıldı, bu neden oldu ve sonrasında neler yaşandı?
Bazı arkadaşlarımız 2 dönem önce genel kurulda karşımıza rakip olarak çıktı, 2 dönemde de bu girişimleri başarısızlıkla sonuçlandı. Bizi sandıkta yenemeyeceklerini anlayan muhalefet grubunun talebiydi. Lisanslı Dağıtım Şirketi olan Osmangazi Elektrik Dağıtım A.Ş. Elektrik İç Tesisler yönetmeliğindeki uygulamaya göre işlerimizi kontrol etmeye başladı. Üyelerimizden bu yönetmeliğe göre iş yapmayan bazı kişiler zorluklar yaşadılar, muhalefet grubu bu uygulamaları ve gecikmeleri bahane ederek 121 arkadaşımıza Osmangazi Elektrik Dağıtım A.Ş.’deki işlerin hızlandırılması için Osmangazi Elektrik Dağıtım A.Ş’ye ihtarname çekeceklerini ve ihtarname sonucunda işlerinin hızlanacakların söyleyerek Noter kanalı ile Oda Başkanı olarak bana Cafer Adıgüzel’e ve yönetim ve denetim kuruluna ihtarname çekmişlerdir. İhtarnamede üyelerimizin hak hukuk menfaatlerini zarara uğratmak içerikli olup Olağan Genel kurul istemişlerdir.
Bu ihtarname Ticaret İl Müdürlüğü aracılığı ile Ticaret Bakanlığı Esnaf Sanatkârlar Genel Müdürlüğü’ne iletilmiş, Bakanlık Genel Müdürlük tarafından tarafımıza iletilen bu yazıya istinaden 30 günlük süre verilmiş biz de yönetim kurulu olarak 20 Ocak 2018 tarihinden o güne kadar üyelerimiz için yapmış olduğumuz çalışmalarımızı bir bir anlatarak bir klasör halinde Bakanlığa gönderdik Bakanlığın incelemesinden sonra böyle bir iddianın asılsız olduğu kanaatine varılmış ve olağanüstü genel kurula gerek duyulmadığı için ret kararı verilmiştir.
Peki neden böyle bir yola başvurduklarını sordunuz mu?
Biz bu sorunlarla ilgili 2019 Ekim ayından beri Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, Osmangazi Elektrik Dağıtım A.Ş, Enerji Piyasası Denetleme Kurumu ile sürekli toplantılar yaparak taleplerimiz dile getirdik, ancak bu isteklerin gerçekleşmesi yönetmelik nezdinde olduğundan Osmangazi Elektrik Dağıtım A.Ş. kurumu taleplerimize sıcak bakmadı. Bunu bir çok kez toplantı yaparak dile getirdik, geçtiğimiz Ekim ayında Bakan ile bizzat görüşerek sorunları anlattım, ancak yönetmeliğin uygulanması konusunda kararlı olduklarını ifade ettiler. Daha önceki kurum yönetmeliği çok dikkate almıyordu, sonrasında yönetmeliğe uyulunca üyelerimizin işleri biraz daha zorlaştı. Arkadaşlarımız ise önceden gelen alışkanlıkları değişince sorun yaşadılar. Ancak sonrasında bir sorun yaşamamak için yönetmeliğe uymak kendilerinin de menfaatine olacaktır.
Sokağa çıkma yasaklarında siz çalışabiliyor musunuz?
İçişleri Bakanlığı’nın gönderdiği genelgede; “Elektrik su doğalgaz ve telekomünikasyon, üretimleri yapanlar gidebilir, çalışabilir” şeklinde ifade var, oda kayıt belgemiz, vergi levhamız ve elamanımız varsa onun sigorta giriş bildirgesi ile bakım onarım işlerine ve servis işlerine gidebiliyoruz.
FİŞLERİ PRİZDEN SAĞ ELLE ÇEKİN!
Son sözleriniz…
Bizim mesleğimiz Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda çok tehlikeli sınıfta yer almaktadır. Türkiye genelinde çok sayıda yangın oluyor ve bunların yüzde 85’i elektrik kontağından çıkıyor, bu da bilinçsiz yapılan işlerden kaynaklanıyor, bu nedenle işlerin yetkili kişilerce yapılmasını istiyorum. Özellikle ahşap evlerde her 5 yılda bir evin elektrik tesisatı kontrol edilmeli, bizler de belli sürelerle evlerimizdeki elektrik tesisatını kontrol ettirmeliyiz. Özellikle 20 yıl önce yapılan eski binalarda oturanlar mutlaka 5 senede bir bu tesisatı kontrol ettirmelidirler. Elektrik insanı çarpmaz ve yangın çıkarmaz ancak bilinçsiz ve yetkisiz kişiler tarafından yapılan işlerde elektrik çarpar ve yangın çıkar.
Elektrik gözle görülmez hissedildiği an çok geç kalınmış olabilir. Ayrıca Elektrik İç Tesisler Yönetmeliği’nde 1996 yılında beri kullanılmaya başlanan kaçak akım rölesi halk dilinde hayat kurtarma rölesi bazı bilinçsiz kişiler tarafından kaçak akım koruma rölesini devre dışı bırakılarak kullanıma hazır hale getirilmektedir Bu tür uygulamaya halkımızın kesinlikle izin vermemesini bu rölenin bir hayat kurtarma rölesi olduğunu bilinmesini istiyoruz. Bu kaçak akım koruma rölesinin üzerinde küçük bir test düğmesi var ayda bir kere o test düğmesine basarak bu rölenin çalışıp çalışmadığını kontrol etmeleri gerekmektedir.
Evlerimizde ve işyerlerimizde bulunan cihazlarımızın elektrik prizine takılı bulunan fişleri prizden fişi her zaman sağ elle çekin. Olası bir elektrik çarpması durumunda sol elle çekerseniz direk kalbe vurup ölümcül olabilir!
