Konuya ilişkin bilgilendirme toplantısı düzenleyen Büyükşehir Belediye Başkanı Yılmaz Büyükerşen, On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile önceden 147 olan hizmet verilecek yerleşim alanı sayısı 553’e yükseldiğini, yani yüzde 276 oranında arttığını kaydetti. Büyükşehir Belediyesi hizmet alanındaki büyüme oranının yüzde 839 artış gösterdiğine dikkat çeken Büyükerşen, buna karşın nüfusa dayalı olarak alınan yüzde 17’lik İller Bankası payı artışının ne kadar yetersiz kaldığı çok açık bir şekilde ortada olduğunu söyledi. Büyükerşen, İl Özel İdare tarafından Büyükşehir Belediyesi’ne devredilen tutarın İl Özel İdaresi ve ilçe belediyelerinden devrolan toplam 319 personelin 1 milyon 383 bin 415 TL’lik aylık ücretlerini dahi karşılamaya yetmediğini belirtti.
HİZMET GÖTÜRMEK MÜMKÜN OLMAYACAK
Büyükerşen, devir, tasfiye ve paylaştırma kararları sonrasında Büyükşehir Belediyesi’ne İl Özel İdare’nin köylere ve ilçeler hizmet götürebilmek için kullanılan malvarlıklarının büyük çoğunluğunun devredilmediğini buna karşın büyük tutarda borcun da Büyükşehir’e aktarıldığının bilgisini veren Büyükerşen, bu koşullarda belediye olarak ilçelere ve köylere hizmet götürmekte büyük sıkıntılar yaşayacaklarını aktardı. Bu zamana kadar İl Özel İdare tarafından verilmeyen hizmetlerin, tahsil edilmeyen borçların Büyükşehir Belediyesi’ne kaldığını söyleyen Büyükerşen, olanaksızlıklar içinde hizmet alanına yeni giren köy ve ilçelere hizmet götürmenin mümkün olmayacağını dile getirdi.
KREDİ ALMAKTA DA SIKINTI YAŞANACAK
Büyükerşen bankaların kredi verirken kurumların borçlarını da dikkate aldıklarını kaydederek, gerçekleştirecekleri projeler için daha öncesinde hiçbir sıkıntı olmadan kredi alabildiklerini, ancak komisyon kararları sonucunda Büyükşehir Belediyesi’ne aktarılan borçlar nedeni ile artık kredi almakta da büyük sıkıntılar yaşayacaklarını, bunun da ayrı bir sorun olduğunu sözlerine ekledi.
HİZMET ALANI YÜZDE 839 ORANINDA GENİŞLEDİ
Süreci ayrıntılı bir şekilde açıklayan Büyükerşen şu bilgileri verdi:
12 Kasım 2012 tarih ve 6360 sayılı “On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması İle Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile; Büyükşehir Belediyesi Hizmet Alanı, 1660 Km² ‘den 13.925 Km²’ye çıkmış; hizmet alanı %839 oranında genişlemiştir. Mevcut 680.496 Kişi olan nüfus, 799.724 kişiye yükselmiş ve %17 oranında artmıştır.
Önceki durumda Büyükşehir Belediyesi hizmet alanı içerisinde 2 merkez ilçe, 94 mahalle ve 51 köy varken, yeni düzenlemeyle bu sayılar 14 merkez ilçe ve 539 mahalleye yükselmiştir. Böylece önceden 147 olan hizmet verilecek yerleşim alanı sayısı 553’e yükselmiş ve % 276 oranında artmıştır.
Büyükşehir Belediyesi hizmet alanındaki büyüme %839 artış göstermesine rağmen nüfusa dayalı olarak alınan İller Bankası payı artışının %17 ile ne kadar yetersiz kaldığı çok açık bir şekilde ortadadır.
Bu kadar geniş bir alanın; en azından
- Ulaşım,
- Otogar,
- Otopark,
- Mezbaha,
- Defin,
- Mezarlık,
- Hal,
- İtfaiye,
- Büyük Parklar,
- Caddeler,
- İlaçlama,
- İmar Planları,
- Katı Atık Bertarafı,
- UKOME,
- AYKOME,
- Numarataj,
- Adres,
- Su,
- Kanalizasyon,
- Atık Su gibi bir çok hizmetini, sadece %17’lik İller Bankası Payı artışı ile karşılamak ne kadar mümkün olabilir?
Kaldı ki yeni düzenlemeyle Büyükşehir Belediyesine devredilen hizmetlerden alınacak olan harcamalara katılma payları meclis iradesine bırakılmış ilçe belediye başkanları ve meclis üyeleri üzerinde büyük bir siyasi risk baskısı yaratılmıştır.
DEVRALINAN 319 PERSONELİN AYLIK ÜCRETİ 1 MİLYON 383 BİN 415 TL
Kapatılan İl Özel İdaresi ve İlçe belediyelerinden 139 işçi ve 180 memur personel olmak üzere toplam 319 personel devir alınmıştır. Devir alına işçi personelin mevcut aylık ücret tutarı 620.795,00 TL. ve memur personelin mevcut aylık maaş tutarı 762.620,00 TL. olmak üzere, devir alınan 319 personelin aylık ücret tutarı 1.383,415 TL. dir.
Bu tutara ikramiye, kıdem tazminatı ve sair hakedişleri dahil değildir.
Ayrıca; İl Özel İdaresinden devredilen personelin bir kısmı Valilik bünyesinde Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığında görevlendirilmiştir. Görevlendirilen personelin de ücretleri büyükşehir belediyesi tarafından karşılanmaktadır.
Belediye ve İl Özel İdaresinden devir alınan işçi personelin farklı sendikalara üye olması yevmiye ve sendikal haklarda farklılığa neden olmakta, aynı işi yapan ancak farklı ücret alan işçiler arasında iş barışını tehlikeye sokacak ölçüde ücret dengesizlikleri meydana getirmektedir.
İl Özel İdaresinin kapanışından ve Büyükşehir Belediye sınırlarının il sınırları olarak belirlenmesinden sonra, Merkezi Yönetim Vergi Gelirlerinden alınacak paylarda meydana gelen artış tutarı:
- Büyükşehir Belediyesi 700.000,00 TL.
- Eski Genel Müdürlüğü 500.000,00 TL. olmak üzere,
- Toplam 1.200.000.00 TL.dir.
Bu tutar, İl Özel İdaresi ve İlçe Belediyelerinden devrolan toplam 319 personelin 1.383.415,00 TL’lik aylık ücretlerini dahi karşılamaya yetmemektedir.
39 İŞÇİNİN KIDEM TAZMİNATLARI 3 MİLYON 550 BİN
İl Özel İdaresinden devir alınan ve devir tarihi itibariyle emeklilik sürelerini dolduran 39 işçi personelin kıdem tazminatları toplamı 3.550.000,00 TL’ dir.
Henüz emekliliği dolmamış olan 100 işçi personelin devir tarihi itibariyle birikmiş kıdem tazminatı tutarı ve 180 memur personelin devir tarihi itibariyle emekli ikramiyeleri tutarı hesaplanarak ilave edilecek olursa, Büyükşehir Belediyesinin ödeyeceği parasal rakam çok daha yüksek olacaktır.
İşçi kıdam tazminatları ve memur emekli ikramiye karşılığı Büyükşehir Belediyesine herhangi bir devir yapılmamıştır.
Devir tarihinden önce yıllardır davası devam eden 132 işçinin mağduriyeti çözülmeden Büyükşehir Belediyesine devredilmiş özlük hakları karşılığı olan 2.968.984,00 TL.’nin Belediye’ye aktarılarak, sorun çözülmüş gibi işlem yapılmıştır. Davaların kaybedilmesi halinde avukatlarının ve Mahkeme masraflarının da Belediyeye önemli ölçüde parasal yük getirmesi muhtemeldir.
Ayrıca Tasfiye Komisyonunun aldığı bu karar da, 6360 Sayılı Kanunun geçici 1. Maddesinin 9. fıkrasının (d) bendine de aykırıdır.
KOMİSYONCA BÜYÜKŞEHİR’E DEVREDİLEN BORÇ 53 MİLYON
Valiliğin oluşturduğu, Devir, Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonunun aldığı çoğunluklu kararlar sonucunda; Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ve Eski Genel Müdürlüğüne,
- İl Özel İdaresinin İlçe, belde ve köyler için
İller Bankasından aldığı Kredi borçları 46.440.091,67 TL.
- Kapatılan belde ve ilçe Belediyelerince yıllardan beri
tahsil edilmemiş mükelleflerin elektrik borçları 3.291.005,02 TL.
- Yapılan İhale hakedişlerin teminat ve ceza borçları 261.091,29 TL.
- Devir tarihinden önce yıllardır davası devam eden
132 işçinin Büyükşehir Belediyesine devredilmiş
özlük hakları karşılığı para miktarı 2.968.984,47 TL.
- İl Özel İdaresinin Piyasaya borçları karşılığı 190.000,00 TL.
- Devredilen toplam borç 53.151.172,45 TL.dır.
Devredilen bütün bu borçlara karşılık, Devir, Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonunun Eskişehir Büyükşehir Belediyesi ve Eski Genel Müdürlüğüne;
- İl Özel İdaresinin İller Bankası kredi borcu karşılığı 3.228.013,73 TL.
- Yapılan İhale hakedişlerinin teminat ve ceza borçları 261.091,29 TL.
- Devir tarihinden önce yıllardır davası devam eden
132 işçinin Büyükşehir Belediyesine devredilmiş
özlük hakları karşılığı 2.968.984,47 TL.
- İlçe Belediyeleri ve beldelerdeki su abonesi
alacakları ve diğer alacaklar 1.496.580,00 TL.
İl Özel İdaresine Ait Olup Şimdi ESKİ’ye
Yüklenen Toplam Tutar 7.954.669,49 TL.dir
ALACAKLARIN TAMAMI TAHSİL EDİLSE BİLE BORÇLARIN YÜZDE 15’İ KARŞILANABİLİYOR
Buna göre; alacakların tamamının tahsil edilebileceği varsayılsa bile Büyükşehire, devredilen 7 milyon 954 bin 669 bin 49 TL’lık nakit para ve alacakların yekünü, Belediyeye devredilen borçların sadece %15’ini dahi karşılamamaktadır.
7. Eskişehir Valiliği Devir Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonunun oluşumunda, Büyükşehir Belediyesi tüm il sınırları dâhiline hizmet götürmekle görevli olduğu halde, sadece Büyükşehir Belediye Başkanı tarafından bir oyla temsil edilmesindeki haksızlık ve komisyonun karar alma yapısındaki Valiliğe bağlı bürokrat çoğunluğunun oylama ile karar alıyor olması, paylaştırmada adil ve tarafsız olunmasını tamamen önlemiştir.
Bunun en açık örneği; Davaların, görevlerin, makine, teçhizat, taşıt ve demirbaşlar ile gayrimenkullerin paylaşımında da görülmektedir.
a) Hizmetlerin tamamı Büyükşehir Belediyesine devir edildiği halde, kapatılan İl Özel İdaresine ait toplam 7415 makine, teçhizat, taşıt ve demirbaşın, sadece 1096’sı (%14,78) Büyükşehir Belediyesine 6319,u da (%85,22) diğer kurum ve kuruluşlara devir edilmiştir.
b) Devir alınan makine, teçhizat, taşıt ve demirbaşların neredeyse tamamı ekonomik ömrünü tamamlamış olduğundan bakım – onarım maliyetleri çok yüksektir.
c) İl Özel İdaresine ait hizmet alanına karşılık, il özel idaresine ait 27 otomobilden, sadece 1 otomobil (2000 model Tofaş Kartal marka), 16 minibüs ve otobüsten sadece 3 araç, 11 pikaptan sadece 2 araç verilmesi, 24 kapalı kasa kamyonetten hiç birinin verilmemesi, dağıtımın ne derece adaletsiz yapıldığının açık göstergelerinden bir diğeridir.
d) Eskişehir’in 553 yerleşim yerinde yaşayan halka hizmet amaçlı kullanılması gereken söz konusu kaynak, olanak ve imkanlar, Yerel Yönetim yerine, Merkezi Hükümetin Bakanlıklarına ve kurumlarına tahsis edilmiştir.
Bu konuda bir başka örnek : İl özel idaresi bütçesinden alınan 18 aracın komisyonca
Emniyet Müdürlüğü, Jandarma ve Koordinasyon merkezine verilmesidir.
Aynı kapsamda alınan 14 adet ambulansın İl Sağlık Müdürlüğüne verilmesi de başka bir örnek olarak gösterilebilir. Oysa aynı ambulansların her biri ilçelerde, köylerdeki halkın ihtiyacı doğrultusunda kullanılabilmesi için Büyükşehir veya İlçe Belediyelerine verilmesi gerekirdi.
2. Kapatılan belde belediyeleri ve mahalleye dönüşen köylerin mülkiyetinde bulunan toplam 35.882.692,79 m2 alandan, 7.288.393,08 m2’si Büyükşehir Belediyesine devredilmiştir. Bu oran % 20,31 ‘dir. 7.288.393,08 m2’lik bu alanın 3.696.646,06m2’si Mezarlık Yeri olup, alanını yarısını geçmektedir.
Mülkiyeti İl Özel İdaresine ait toplam 735.596 m2 alandan, Büyükşehir Belediyesine 327.431 m2’si devredilmiş ve oranı % 45 tir.
İl Özel İdaresine ait hizmet binaları ve lojmanların bir çoğu Valilik, Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığına, Çevik Kuvvet, Müftülük gibi çeşitli Bakanlıkların birimlerine verilirken, Belediyemize mülkiyet yerine sadece binaların süreyle sınırlı tahsisleri yapılmış olup, bunlar da tamamıyla Belediyemiz kullanımına verilmemiştir. Aynı çatı altındaki bina katları bölünerek Göç İdaresi gibi Bakanlık birimleriyle paylaştırılmıştır.
Kapatılan İl Özel İdaresinden devredilen ancak Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığında görevlendirilen bazı personel hali hazırda Belediyemize tahsis edilmiş olan lojmanları kullanmakta, bu da Belediyemiz ana hizmet birimlerinde çalışanlar arasında adaletsizliğe neden olmaktadır.
9. Sonuçta; Devir, Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonu, kapatılan İl Özel İdaresine ait birçok taşınmazı, dava dosyasını, borcu, taşıtları, tesisleri vs. dağıtımların yanlış yapıldığı açıkça görülmektedir.
Bunlara örnek olarak;
a. Özel İdaresi tarafından ilçelerde toplam 5 halı sahanın yaptırılarak çeşitli kurumlara tahsis edilmiş, ancak yapımlarına ilişkin kredi borçlarının tamamı Eskişehir Büyükşehir Belediyesine devir edilmiştir.
b. İl Özel idaresi mülkiyetinde olan ve Sazova’daki ,arazi ile Vilayet fidanlığı, hazineye devir edilmek suretiyle, Kültür Başkenti Ajansına 20- 25 yıllığına kiraya verilmiştir. Oysaki Kültür Başkenti Ajansı süresi 30 Haziran 2014 tarihinde sona erecektir.
c. Kapatılan İl Özel İdaresi bütçesinden 14 adet ambulans ve 18 adet panelvan taşıtın alınarak, diğer kurum ve kuruluşlara devir edilmiştir.
d. Dava süreci devam eden 132 işçinin özlük haklarına dair dava dosyasının Büyükşehir Belediyesine devir edilmesi ve dava sonuçlanmadığı halde karşılığında para aktarılmıştır.
e. Kapatılan İl Özel İdaresine ait tüm borçlar Büyükşehir Belediyesine devir edilmesine rağmen, gayrimenkul ve taşıtların dağıtımında aynı hassasiyetin gösterilmemiş ve yasanın amir hükümlerine uyulmamıştır.
f. Kapatılan İl Özel İdaresinde görevli toplam 344 personelden 25 personel Yatırım İzleme Koordinasyon Başkanlığına devir edilmiştir. Toplam 319 personelin tamamı ise Büyükşehir Belediyesine devir edilmiştir. İlçe Belediyelerinin görev ve sorumluluk alanında olan yol, kaldırım gibi işlerde çalışan personelden İlçe Belediyelerine hiç devir yapılmamıştır.
İDARE MAHKEMELERİ ALEYHİMİZDE KARAR VERİYOR
Eskişehir Büyükşehir Belediye Başkanı Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen, İdare Mahkemeleri’nin genelde kendilerinin aleyhlerinde karar verdiğini öne sürerek sitem etti. Büyükerşen, şöyle konuştu: “Öyle bir alışkanlıkları var. Adet haline getirdiler. Yargı kararına saygılıyım ama tartışma hakkımı da kimse elimden alamaz. Maalesef öyle bir tutum içerisinde. Bir de ne zaman karar verir? Yüzde yüz haklı olduğumuza inandığımız konularda dahi ses seda yok İdare Mahkemesi’nden. Ama bizim aleyhimize açılan bir dava olduğunda hiç vakit geçirmeden aleyhimize karar veriyor. Ya yürütmeyi durduruyor. Ya yatırımları durduruyor. Geçenlerde bunun en güzel örneklerinden bir tanesi geldi. Hepiniz otopark, otopark diyorsunuz. Otopark parası var niye harcanmıyor? Ne kadar otopark yeri istimlakına karar verdiysek dava konusu yapıyorlar. Dava konusu da aylarca orada bekliyor. En son gar, tren garının yapılacağı yerde bir otopark alanımız vardı. Oralarda otopark var ama küçük küçük apartmanların altında ve az sayıda. Büyük bir katlı otopark yapmak için istimlak kararı verdik. Mahkeme hemen bunun yakınında otopark var, buna ne lüzum var diye bizim alanımızı küçültüyor. İşte böyle kararlar alıyorlar. Oturdukları yerden, dava dosyası üzerinden, yerinin keşfini bile yapmadan. Bu şehrin ihtiyacı nedir? Diye düşünmeden böyle kararlar veriyorlar. Ben bunların hepsini dile getirmiyorum. Ama bundan sonra dile getireceğiz. Haksızlıkları, adaletsizlikleri yargı kararı da olsa saygılı olmakla beraber haklı veya haksız bulunup bulunmadığımızı da ilan edeceğiz.”
