Çanakkale Deniz Savaşları’nın kazanılmasında önemli rol oynayan ve boğaza döktüğü mayınlarla tarihin akışını değiştiren Nusret Mayın Gemisi’nin başarısı, 107 yıl sonra aynı yerde gerçekleştirilen seyir faaliyetiyle tekrar canlandırıldı.
Gerçekleştirilen programa; Çanakkale Valisi İlhami Aktaş, Çanakkale Boğaz ve Garnizon Komutanı Tuğamiral Mustafa Turhan Ecevit, 2’nci Kolordu Komutanı Tümgeneral Rasim Yaldız, İl Emniyet Müdürü Faruk Karaduman, İl Jandarma Komutanı Jandarma Kıdemli Albay Tahsin Saruhan, Sahil Güvenlik Çanakkale Grup Komutanı SG.Kd.Bn. Ercan Oran, Çanakkale Savaşları ve Gelibolu Tarihi Alan Başkanı İsmail Kaşdemir’in yanı sıra askeri erkan katıldı.
Sabah saat 07.15’te Çanakkale Deniz Müzesi Komutanlığı Yüzer İskelesi’nden avara edilen Nusret Mayın Gemisi, 107 yıl önce mayınlarını döktüğü 1915’te Erenköy Koyu’na doğru bir kez daha ilerledi.
Programda bir konuşma yapan Nusret Mayın Gemisi’nin Kaptanı Yüzbaşı Arda Kesici, “Çanakkale Savaşları’nın ilk aşamasını oluşturan 18 Mart Deniz Zaferi, Dünya Harp Tarihine mal olmuş bir kahramanlık destanıdır. Bu zaferin kazanılmasında kuşkusuz en büyük pay, Kahraman Nusret Mayın Gemisi’ne aittir. Çanakkale Boğazı’nda ilk mayın hattının oluşturulduğu 4 Ağustos 1914 tarihinden 8 Mart 1915 sabahına kadar, Boğaz’ı yabancı savaş gemilerinin geçişine kapatmak maksadıyla, Çanakkale Mayın Grup Komutanlığı bağlısı Selanik, İntibah, Samsun ve Nusret Mayın gemileri tarafından toplam 377 mayından oluşan 10 mayın hattı tesis edilmiştir. Çanakkale Boğazı girişinde bulunan tabyaların bombardıman edildiği 3 Kasım 1914 tarihinden itibaren, İtilaf Donanması’nın Çanakkale Boğazı’ndaki keşif. Bombardıman ve mayın tarama faaliyetleri personeli denizci olan Baykuş Bataryası’ndan gözlenmiştir. Bu hatta kullanılacak mayınlar İstanbul’dan Selanik Mayın Gemisi ile 2 Mart 1915 tarihinde Çanakkale’ye getirilmiş ve gerekli bakımları yapılarak Nusret Mayın Gemisi’nin güvertesine yüklenmiştir. Hafif sisli ve yağışlı 8 Mart sabahı saat 05.00’te Yüzbaşı Hakkı Bey’in komutasında Nara’dan avara eden Nusret, Anadolu kıyısını izleyerek seyre başlamış ve boğazı kapatan mayın hatları arasından emniyetle geçerek şu anda bulunduğumuz noktaya varmıştır. Nusret Mayın Gemisi, tam 107 yıl önce bu an, güvertesinde bulunan 26 mayını, ilerlemekte olduğumuz rota üzerinde ve aralarında yüzer metre olacak şekilde, deniz seviyesinin 4,5 metre altına dökmüştür. Bacasından mümkün olduğunca az duman çıkartmak için önlem alan Nusret, hiçbir müttefik karakol gemisi tarafından tespit edilmeden 08.00’de Çanakkale önlerine demirlemiştir. Saat 10.00’a kadar süren sis ve yağmur, geminin Çanakkale Boğazı girişinde bulunan düşman karakol gemileri tarafından görülmesini engellemiştir. Rumeli Mecidiye Tabyası’nda bulunan Seyit Onbaşı’nın tek başına sırtında taşıyarak namluya sürdüğü 215 okkalık mermi, İngilizlerin en büyük savaş gemilerinden biri olan Ocean zırhlısının dümenini vurmuş ve bu durum düşman gemilerinin nizamını bozmuştur. Böylece 18 Mart 1915 günü. Kahraman Türk topçusunun da desteği ile Nusret’in döşediği 11’inci hattı oluşturan 26 mayına çarpan Bouvet, Irressistible ve Ocean zırhlıları batarken; Galuois, Suffren ve Inflexible zırhlıları ise ağır yara alarak savaş dışı kalmıştır. Böylece 18 Mart 1915 günü, İtilaf Donanması için bir hezimet iken, boğazın kahraman savunucuları için önemli bir deniz zaferi olarak tarihe geçmiştir. 18 Mart 1915 günü uğradıkları mağlubiyet neticesinde Çanakkale Boğazını denizden geçemeyeceklerini anlayan İtilaf Devletleri, 25 Nisan 1915 günü Seddülbahir ve Arıburnu Cephelerine asker çıkarmak suretiyle kara muharebelerini başlatmışlardır. Ancak bu girişimlerinde de amaçlarına ulaşamayarak 3/9 Aralık 1915 gecesi Seddülbahir Cephesini, 19-20 Aralık 1915 gecesi ise Arıburnu Cephesini boşaltmışlardır. Nusret Mayın Gemisi’nin Erenköy Koyu’na kurduğu engel, Çanakkale’de büyük bir zafer kazanılmasını sağlamış ve tarihin akışını değiştirmiştir. Yüzbaşı Hakkı Bey’in komuta ettiği Nusret’in büyük katkısıyla kazanılan bu zafer; Türk askerine moral, Türk milletine sevinç kaynağı olmuştur” ifadelerine yer verdi.
Konuşmaların ardından şehitler için Çanakkale Valisi İlhami Aktaş, Boğaz ve Garnizon Komutanı Tuğamiral Mustafa Turhan Ecevit ve 2’nci Kolordu Komutanı Tümgeneral Rasim Yaldız tarafından denize çelenk bırakıldı.
Tören, Vali Aktaş’ın günün anısına TCG Nusret şeref defterini imzalamasıyla son buldu.
