Söyleşi Erdoğan Ekiner

KESK’e bağlı Tarım Or_Kam Sen (Tarım Orman Emekcileri Sendikası) il Temsilcisi Hamza Yaşar Akın’a tarımdaki gerileme, üretici fiyatları ve pazardaki fiyatlar arasındaki fark, üreticilerin sorunları ve orman yangınları üzerine sorular yönelttik. Akın sorunların nedenlerini ve ne yapılması gerektiğini anlattı.

KÖYDEN KENTE GÖÇ VE TARIMSAL ALANLARIN AZALMASI..

Ülkemizde, tarımdaki gerilemenin temel nedenlerinden biri, köyden kente göç olgusu sanırım. Bu konuda neler söylemek istersiniz?

Bu geçmişte başlayan ve bugünlere kadar uzanan bir sorun. Türkiye’de sanayileşme 80’li yıllarda doğru hamlelerle yapılmadı. Tarımsal üretime dayalı sanayilmeşme yapılmadı. Ucuz üretime yönelik olarak büyük kentlere göç, adeta zorlandı. Ekonominin dışa açılması için ucuz işgücü gerekiyordu ve köylülerin elinde de, iyi bir tarımsal üretim için yeterli sermaye, yeterli teknoloji yoktu. Faiz, elektrik ve su parası gibi harcamalar vardı ve yeterli kazanç elde edemeyen tarım kesimindeki insanlardan bir bölümü şehirlere yöneldi.

Tarımdaki gerilemenin bir sonucu olarak da tarımsal ürünler ithal edilmeye başlandı sanırım. Konuyu biraz daha açar mısınız?

 Türkiye’de tarım arazıleri alan olarak bülümüyor. Vurguladığımız gibi, bundan köyden kente göç ve başka nedenler önem taşıyor. Nitelikli tarım için teknoloji, genç nüfus ve üretim maaliyetlerinin düşük olması gerekiyor. Teknolojik araçların, mazot, gübrenin fiyatı ve işgücü yüksek... Dünya fiyatları ile rekabet edemeyecek ürün üretilmesi söz konusu. Kamunun buna ayırması gereken tutar, GSMH’nın binde biri olması gerekirken, binde biri bile değil...

TARIMSAL ÜRETİM VE ÇÖZÜM...

Tarımsal kalkınma, üretimin arttırılması için çözüm nedir?

Tarım alanındaki sorunlar eskiden beri yaşanıyor. Uzun vadeli üretim planlaması yapılması gerekir. Üretici 5 ile 10 yıl arasında nasıl bir teşvik sistemi ile üretim yapacağını bilmeli. Kooperatif vb. Örgütlenmeler yükseltilmeli. Çiftçiler, kesim kesim birçok üründe değil, birkaç üründe profesyonelce üretimi hedeflemeli. Bölgesel üreim yapılması gerekiyor. Bunun yanı sıra çiftçilerin temel girdi maaliyetleinin de düşürülmesi gerekiyor. Böylelikle elde edilen ürün tüketici açısından cazip olsun.. Ülkemizde su kaynakları da sınırlı. Suyun daha rantabıl kullanılması sağlanmalı ve damla sulama yöntemine geçilmelidir.

ÜRETİCİ FİYATLARI İLE PAZARDAKİ FİYATLAR, FARK..

Tarımsal ürünlerin, sebze ve meyvelerin üreticiden uçuz çıktığı ve pazara ulaşıncaya kadar fiyatının biraz fazlaca arttığı konusunda eleştiriler var. Bu konudaki değerlendirmeniz?

Ürünün üreticiden çıkmasından sonra, bunu tüccarlar birbirlerine devrederken, sürekli bir KDV artışı var. Bu açıdan vergi düşürülebilir. Kooperatifler oluyla üretici aracısız olarak malını tüketiciye ulaştırabilir. Ayrıca nakliye masrafları da yüksek. Ürün pazara ulaşıncaya kadar soğuk zincir taşıma uygulanmadığı için ürünün bir bölümü heba oluyor. Bu da fiyatı yükseltiyor. Üretici kendi emeğini hesap etse, zarar ettiğini düşünecektir... Faizlerin düşmesi gerekli. Üretici, köylü de matematiği iyi bilmek zorunda.

Ekonomideki tıkanma, sanayi yatırımlarının azalması, köyden kente göç yerine, tersine kentten köye göçü tetikleyebilir mi?

Sanmıyorum. Tarım ürünlerinden elde edilebilicek artı değer düşük. Çiftçilerin geçimlerini sağlabilmeleri için en az 250-300 dönüm araziye, teknolojik alet ve makinalara ihtiyaçları var. Traktör, pulluk ve daha gelişmiş araçlara ihtiyaçları var. Bu azımsanmayacak bir sermaye, para gerektirir. Kentlerde umduğunu bulamayanlar için böyle bir sermaye biraz zor...

ORMAN YANGINLARI.. DİKKATSİZLİK Mİ, RANT İÇİN Mİ?

Ülkemizde orman yangınları da önemli bir sorun. Nedenleri ve ne yapalabilir?

Aslında orman yangınları konusunda, ilgili birimler açısından yeterli önlem var. Bu konuda insanların bilinçlenmesi gerekli. Ranta dönük kasıtlı yangınlar da oluyor. Bu konuda kamu daha iyi önlemler alabilir. Orman yangını ile orman niteliğini biraz yitirmiş yerlerin orman arazisi statüsünden çıkartılmaması gerekiyor. Vatandaşların da yapabileceği şeyler var. Piknik alanlarında yaktıkları ateşleri söndürmek, ormanlık alanlara kırık cam, şişe parçaları bırakmamak. Bunlar mercek görevi görebiliyor. Ayrıca tarım arazilerinin hasat sonrası yakılmaması gerekli Anız yangınları dediğimiz olay...

Editör: TE Bilişim