İnsanların gündelik hayatında zaruri ve yoğun olarak kullandığı sabun, doğrudan halkın sağlığıyla ilgili. Yıllarını bu sektörde geçiren uzmanlar, merdiven altı üretilmiş kalitesiz sabunların, cilt başta olmak üzere birçok sağlık problemine sebep olabileceğini belirtiyor. Yaklaşık 21 yıldır Eskişehir’de sabun üretip kendi işletmesinde satan Nedim Yurtsever, piyasada bulunan sağlığa zararlı ve yararlı olan sabunlar hakkında konuştu. Bir sabunun iyi veya kötü olması ele alarak anlaşılmayacağı belirten Yurtsever, cilde uygun sabunlar kullanılmaması halinde büyük hastalıklara yol açabileceği dile getirdi. Yurtsever, “İyi sabun ve sahte sabunu vatandaş anlayamaz. Sabun kullanmadan bunun içinde ne katıldığı veya neye yaradığı anlamak mümkün olmuyor. Sabun önemli ve direkt sağlıkla alakalı olan bir üründür. Ancak toplumuzda ne yazık ki; sabun ne alırken ne de satarken gerekli değer görmüyor. Vatandaşın kendi cildine göre sabun almalı. Bunun için doktora gitmelerine gerek yok, herkes kendi cildini bilir. Ona göre sabun kullanılırsa sabunun sadece temizleyici özelliğinden da farklı faydalar olduğu anlayacaklar. Öte yandan cildine uygun olmayan veya bir hastalık için kullanılan sabunun en uygun olanı kullanılmıyorsa hastalık daha da kötüye gidebilir” şeklinde anlattı. “Sabun sektörüne yönelik denetim yapılmalı” Sağlık için son derecede önemli olan sabunun, merdiven altı bazı sahtekâr üreticiler tarafından piyasaya sunulmasına rağmen buna yönelik güvenlik denetimlerin eksik olduğu belirten Yurtsever bu konuda, “Sabun piyasası denetlenmiyor. Gerekli kontrol edilmiyor. O yüzden çok sakıncalı sabunlar üretilebiliyor. Merdiven altı sabun üretiliyor. Bu sabunlara ne atıyor ne katıyor onu bilinmiyor. Örneğin, yemek fabrikalarından yanmış yağı alıp sabun yapanlar var. Şimdi sabun demek yağ demek zaten. Sabunun kalitesi yapıldığı yağa bağlıdır. Dolaysıyla çok kâr gütmek amacıyla yapılan sahte sabunlar vatandaşların sağlığına ciddi zararlar verebilir. O yüzden ciddi bir denetim gerektiren sektördür bu sabun. Ama maalesef olmuyor” diye aktardı. “Türkiye’de 3 çeşit sabun var” Türkiye’de zararlı, faydasız ve çok faydalı olmak üzere 3 çeşit sabun bulunduğu ifade eden Yurtsever, “Türkiye’de 3 tür sabun var. İlki merdiven altı üretilen sabunlar. Bu sabunlar kullanılınca kaşıntıya yol açar. Saç dökülmesine neden olur. Cildi şişirebilir. Hastalık için kullanılırsa iyileşmeden başka yeni hastalıklara yol açabilir. İkinci zararı veya temizlik dışında faydası olmayan sabunlar. Diğeri çok değerli ve pahalı olan, özenle üretilen ve sağlık açısından çok faydalı sabunlar var. Örneğin, defne sabunu, bıttım sabunu, keçi sütü sabunu, eşek sütü sabunu. Bunlar ciltten saça kadar birçok hastalığa fayda eden sabunlar. Diğer yandan vatandaşlar tarafından da bilinçsiz tüketilen sabunlar var. Mesela, vatandaşın çok kuru bir cildi var. Gidiyor sıradan bir sabun alıp kullanıyor. Şimdi o sabunda kuru cildine uygun karışım yapılmamış ise o vatandaşın cildi daha kötü hale gelebiliyor. Kuru ciltte nemlendirici özelliği olan bir sabun kullanılmalı. Bu nedenle vatandaşın sabunu ne için kullanacağı bilerek satın almalı” dedi. “Sabun sadece sabuncudan alınmalı” Sabunun, sadece temizlik amacından çok sağlığa yararlı olacağı düşünerek kullanmak istemesi halinde sabuncudan satın alınması gerektiği savunan Yurtsever, “Sabun sabuncudan alınmalı. Sabun bakarak, koklayarak alacak bir ürün değildi. Böyle olunca sabun kullanılmadan anlaşılmaz. Şimdi sabuncu olmayanlar sabun satıyor. Sattığı birçok ürünün yanında sabun koyuyor. Müşteri gelip oradan alıyor ve ertesi gün kaşıntı yapıyor. Şimdi o esnafa gidip sorarsanız o cevap veremez. Çünkü o bilmez. O esnaf sadece bir yerden aldı ve size sattı. Dolaysıyla onu da suçlayamazsınız. Yine mesela, egzama hastası gidip sabun alıyor. Şimdi egzamanın da farklı çeşitleri var. Kuru egzama, sulu egzama gibi. Şimdi kuru egzaması olan kişi sulu egzaması için kullanılan sabunu kullanılırsa iyileşmenin tersine vatandaş daha da hastalanacaktır. Dolaysıyla sabun hakkında bilinen, sabunun içinde neler kattıkları, ne işe yaradığı bilen kişiden sabun alınmalı” diyerek vatandaşları uyardı. Sabun çeşitleri azalıyor Son zamanlarda Türkiye’de sabunun çeşitlerinden bir azalma söz konusu olduğu dile getiren Nedim Yurtsever, konuşmasını şöyle devam etti: “Şuan elimde 35 çeşit civarında sabun var. Ama 9-10 yıl öncesine kadar 120-130 çeşit sabun bulunuyordu. Sabunun bol çeşidi olduğunda hem bizim için hem de müşteri için sorun oluyordu. Çok fazla çeşit olunca müşterinin kafası karışıyordu. Bizim için de; sabuncular diye meslek var. Onlar sabun satmazlar. Sadece sabun yaparlar. Bu adamlar talep ettiğimiz sabunlar yapıyor ve bize veriyor. Ancak onların da bir şablonu var. Örneğin, 500 kiloluk malzeme yapacak şablonlar var. Bizi gidip ‘bana 20 kilo sabun yapar mısınız?’ diyemeyiz. Çünkü her şey 500 kiloya göre ayarlandı. Ayrıca diyelim sivilce için 20 çeşit sabun var, ama hepsi aynı şekilde satılmıyor. Vatandaşlar 20 çeşitten sadece 3 çeşidini çok beğeniyor. Bu durumda biz 500 kilo yaptırsak dükkânlarımızda satış olmuyor. Dolaysıyla artık en satılan sabunları belirledik ve onları yaptırıyoruz. Bu şekilde otomatik olarak sabun çeşitlerimiz azalmış oldu.”