Sağlık Sen Eskişehir Şube Başkanı Hasan Hüseyin Köksal, Sağlıkta dönüşümle birlikte sağlık sisteminin önemli bir unsuru haline gelen performansa dayalı ek ödeme sisteminin artık fayda ve motivasyon sağlamak yerine çalışanlar üzerinde motivasyonsuzluk kaynağı haline geldiğini söyledi.

“Nasıl ilaçların ve gıdaların son kullanma tarihi varsa sistemlerin de son kullanma tarihi vardır ve Döner Sermaye Sisteminin artık son kullanma tarihi geçmiş, miadı dolmuştur” diyen Köksal konuyla ilgili şöyle açıklama yaptı:

“İlimizdeki sağlık kuruluşlarında hekim dışı personelin büyük bir kısmı sabit üstü ek ödeme alamamaktadır,

Sabit ek ödemeler gün geçtikçe döner sermaye havuzunun daha büyük kısmını kaplamaya başlamıştır. Bundan 5 yıl önce sabit ek ödemeler döner sermaye havuzunun %25’ini oluşturmaktayken bugün %80’ini oluşturmaktadır.  Çünkü sabit ek ödemeler 6 ayda bir memur maaş zammı oranında artmakta, dağıtılabilir döner sermaye ise SUT fiyatları artmadığından 14 yıldır artmamaktadır. Bu doğrultuda genel idari hizmetler, yardımcı hizmetler ve teknik hizmetler sınıfı personel hiç sabit üstü alamamakta, sağlık hizmetleri sınıfı çok az almakta veya alamamakta, hekimler ise giderek azalan bir döner sermaye almaktadırlar. Çalışanların neredeyse tamamı bu dağılımın adaletsiz olduğunu düşünmektedir. Sonuç olarak birkaç yıl içerisinde hekimler dâhil tüm çalışanlar sadece sabit ek ödemeye mahkûm kalacaktır.

Sendikamızın açtığı dava ile dağıtılabilir döner sermaye hesabında hazine hissesi yerine, %1 hesaplanması kazanımı elde edilmişse de Bakanlık dağıtılabilir tutar konusunda %46,5 yerine %39,5’u esas almaktadır. Dağıtılan tutarlar ne yazık ki %37’nin altına düşmüştür.

Sistemde uzun zamandır köklü değişiklikler yapılmadığından, yanlış uygulamalar ve yönelimler artmıştır. Örneğin, hasta veya hastalık odaklı değil puan odaklı bakış, idarelerin puan üretebilecek konumda olan ama ortalamanın altında kalan hekimleri keyfi olarak hastane ortalamasına yükseltmesi, %20 ek puanların sistemin dışına çıkılarak keyfiyetle belirlenmesi, hastane borçlarının çalışana ödenecek döner sermayeye yansıtılması gibi yanlış uygulamalar gün geçtikçe artmaktadır.

Döner Sermaye ile ilgili acilen alınması gereken önlemler:

- Dağıtılabilir Döner sermaye tutarları ve oranları artırılmalı, Döner Sermaye katsayıları acilen adil bir şekilde yeniden belirlenmelidir.

-Döner Sermaye bütçesinden maaş alanların genel bütçeye geçirilmesi sağlanmalıdır.

- Diğer kamu kurumlarında olduğu gibi sabit ek ödemelerin genel bütçeden ödenmesi ve gelir vergisinden muaf tutulması gerekmektedir.

- Nöbet, fazla mesai yolluk gibi giderlerin genel bütçeden ödenmesi sağlanmalıdır.

- Tasarruf etmek adına çalışanların nöbet ücretlerini ödememek için fazla mesailer izine dönüştürüp zaten eksik personel ile çalışan servislerde iş yükü daha da artmaktadır. Tasarruf çalışanların üzerinden yapılmamalıdır.

- Hazine hissesi, Sağlık Bakanlığı merkez payı ve SHÇEK Payı vergilerinin kaldırılması sağlanmalıdır.

-14 Yıldır artmayan SUT fiyatlarının artırılması gerekmektedir.

-Hastanelerin borçları sağlık çalışanlarına yansıtılmamalıdır.

Sağlık çalışanlarının en önemli motivasyon kaynaklarından biri olan döner sermaye sistemi artık ne yazık ki sağlık çalışanlarının en önemli sorunlarından biri haline gelmiştir. Acil önlem alınmaz ise 1 yıl içerisinde hekimler dahil tüm sağlık çalışanları sadece sabit ek ödemeye mahkum kalacak ve sistem tamamen çökecektir. Bu konuda Sağlık Bakanlığı sağlık çalışanlarının tamamına yansıyacak acilen köklü bir değişiklik yapmalı, bu arada da ilimizdeki sağlık kurumları mümkün olduğunca döner sermayeyi en üst oranlardan dağıtılmalıdır.

Editör: TE Bilişim