Eskişehir Tabip Odası Başkanı Dr. Mehmet Akif Aladağ, SES Şube Başkanı Dr. Birtürk Özkavak ve Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Enfeksiyon Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gaye Usluer, düzenlenen basın toplantısında, dün Eskişehir’de de paniğe neden olan Coravid-19 ve Coronavirüs hakkında ayrıntılı bilgi verdi. Türkiye’de ve dünyada herkesin gündeminde bu konunun olduğundan bahseden Prof. Dr. Gaye Usluer, “Aralığın son günlerinde Çin’de dört vaka ile başlayan bir salgından bahsediyoruz. Hastalığın adı COVID -19. Türkiye’de şuan için vakanın olmadığı ancak olmayacağı anlamına gelmeyen bir süreci yaşıyoruz. 2003 yılında yine bir salgın çıkmıştı. Yüzde 11’lik bir ölüm nedeni olmuştu. Yine 2013 yılında bir enfeksiyon karşımıza çıktı. Bugün ki koşullarda ise koronavirüs ile karşı karşıyayız” dedi. Bir metreden uzakta olduğunuzda enfeksiyonun bulaşma olasılığının azaldığını anlatan Gaye Usluer, "Solunum yoluyla bulaşıyor. Hapşırırken, öksürürken virüsü alabiliyoruz. Kuluçka süresi, iki ile on dört gün arasında. Klinik bulgular, grip vakalarında gördüğümüz belirtilere benziyor. Hastalığın olduğu bölgeden kişilerden şüpheleneceğiz. Yüksek ateş, kuru öksürük en belirgin özellikler. Her ateşi, her öksürüğü koranavirüs gibi düşünmeyeceğiz ama hastanın öyküsü önemli. Sakin olacağız, ama tedbirli olacağız. Ölüm kimlerde daha çok görülüyor? Her altı kişiden birinde enfeksiyon ağır seyrediyor” ifadelerini kullandı. Ölen kişilerin yaş dağılımının 56 olduğunu kaydeden Usluer, “Yani yaşlılarda daha fazla görülüyor. Ölüm oranını belirleyici faktör hastanın yaşı. Enfeksiyon için risk grupları var. Ağır seyreden olguların dağılımı, çok sigara içenlerin önemli bir risk gurubunda. Tedavisi yok biliyorsunuz” dedi. Eller ovuşturularak yıkanmalı Enfeksiyondan korunma yöntemlerini de açıklayan Usluer, “En kolay korunma yöntemi ellerin yıkanması. Özellikle yemekten önce, kalabalık bir ortamda bulunduktan sonra su ve sabunla eller ovuşturarak yıkanmalı. Maske kullanımına daha çok dikkat çekiliyor. Kimler maske kullanmalı, maskeyi hastalar kullanmalı, maskeyi sağlıklı kişiler kullanmayacak. Hastanın bakımı ile ilgilenen sağlık personeli kullanacak. Amaç, bu sürecin kriz oluşmadan önlenmesi. Panik yaratmayalım, sağlık müdürlüğü ile temasa geçelim. Doğru bilgiyi öğrenelim” şeklinde konuştu. Gelen hastaya virüs varmış gibi davranıyoruz Tabipler Odası Başkanı Mehmet Akif Aladağ ise Eskişehir’de bir kişinin virüsü kaptığı yönünde hızla yayılan haberlere dikkat çekti. Olayın basit bir olgu olduğuna değinen Aladağ, “Şüphe üzerine başvurmuştu vaka. Sağlık Ocağında dezenfekte çalışması yapılmış. Bir vaka kendisi gelerek başvurduğunda o hastada virüs varmış gibi davranıyoruz ve testleri yapılıyor. Bu testler neden sadece Ankara’da testler yerel bazda da yapılabilir. Vaka hakkında bilgi sahibi olmamız mümkün değil, biz sadece şüphelenebiliriz. Acillerde bütün ateşli vakalar, sanki hasta gibi başvuruyor. Hastaların panikle hastanelere başvurmamasını istiyoruz. Hasta ile teması ya da o bölgelerden geliyorsa şüphe edilmeli. Sağlık Müdürlüğü'nün almış olduğu tedbirler yeterli. Şu ana kadar bildirilen bir vaka yok. Halk düzenli olarak bilgilendirilmeli. Türk Tabipler Birliği bu konuda yedi kişilik bir ekip kurdu. Önerilerde bulunuyor. Her zaman bu tür salgınlar olabilir. Virüsler evrim geçiren canlılardır. Şeffaf düzenli bilgi verilmeli bu konuda. Önemli olan toplumun sağlığı” şeklinde konuştu. Sağlık emekçileri bilgilendirilmeli SES Şube Başkanı Birtürk Özkavak ise, “Sağlık emekçilerinin bilgiye ihtiyacı var. Dün ki Eskişehir’de yaşanan olaylar şunu gösterdi, sağlık emekçileri günü hiçbir şeyden habersiz geçirdi. Şeffaf olarak bilgilendirme gerekli” dedi. Eskişehir –Bilecik Tabip odası virüs ile ilgili şu bilgileri paylaştı: "15 SORUDA CORONAVİRUS 1-YENİ CORONAVİRUS NEDİR(COVID-19) -Yeni Koronavirüs (2019-nCoV), ilk olarak Çin’in Vuhan Eyaleti’nde Aralık ayının sonlarında solunum yolu belirtileri (ateş, öksürük, nefes darlığı) gelişen bir grup hastada yapılan araştırmalar sonucunda 13 Ocak 2020’de tanımlanan bir virüstür. Salgın başlangıçta bu bölgedeki deniz ürünleri ve hayvan pazarında bulunanlarda tespit edilmiştir. Daha sonra insandan insana bulaşarak Vuhan başta olmak üzere Hubei eyaletindeki diğer şehirlere ve Çin Halk Cumhuriyeti’nin diğer eyaletlerine yayılmıştır, 2-NASIL BULAŞIR? -Hasta bireylerin öksürmeleri aksırmaları ile ortama saçılan damlacıkların solunması ile bulaşır. Hastaların solunum parçacıkları ile kirlenmiş yüzeylere dokunulduktan sonra ellerin yıkanmadan yüz, göz, burun veya ağıza götürülmesi ile de virüs alınabilir. Kirli ellerle göz, burun veya ağıza temas etmek risklidir 3-TANISI NASIL KONUR ? -2019 Yeni Koronavirüs tanısı için gerekli moleküler testler ülkemizde mevcuttur. Tanı testi sadece Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Ulusal Viroloji Referans Laboratuvarında yapılmaktadır. 4-TEDAVİ VEYA ÖNLEYİCİ BİR İLAÇ VAR MIDIR? -Hastalığın virüse etkili bir tedavisi yoktur. Hastanın genel durumuna göre gerekli destek tedavisi uygulanmaktadır. Bazı ilaçların virüs üzerindeki etkinliği araştırılmaktadır. Ancak şu an için virüse etkili bir ilaç yoktur. 5-BİLDİĞİMİZ ANTİBİYOTİKLERİN ETKİSİ VAR MI? Hayır, antibiyotikler virüslere etki etmez, sadece bakterilere karşı etkilidir. Yeni Koronavirüs (2019-nCoV) bir virüstür ve bu nedenle enfeksiyonu önlemek veya tedavi etmek amacıyla antibiyotikler kullanılmamalıdır. 6-KULUÇKA SÜRESİ NE KADARDIR? -Virüsün kuluçka süresi 2 gün ile 14 gün arasındadır. 7-BELİRTİLER VE OLUŞTURDUĞU HASTALIKLAR NELERDİR? -Belirtisiz olgular olabileceği bildirilmekle birlikte, bunların oranı bilinmemektedir. En çok karşılaşılan belirtiler ateş, öksürük ve nefes darlığıdır. Şiddetli olgularda zatürre, ağır solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği ve ölüm gelişebilmektedir. 8-KİMLERİ DAHA FAZLA ETKİLEMEKTEDİR? -Elde edilen veriler doğrultusunda ileri yaş ve eşlik eden hastalığı (astım, diyabet, kalp hastalığı gibi) olanlarda virüsün ağır hastalık oluşturma riski daha yüksektir. Bugünkü verilerle hastalığın %10-15 olguda ağır seyrettiği, yaklaşık %2 olguda da ölümle sonuçlandığı bilinmektedir. 9-CORONAVİRUS ENFEKSİYONU ANİ ÖLÜMLERE NEDEN OLUR MU? -Hastalanan kişilerle ilgili yayımlanmış verilere göre hastalık nispeten yavaş bir seyir göstermektedir. İlk birkaç gün daha hafif şikayetler (ateş, boğaz ağrısı, halsizlik gibi) görülmekte sonrasında öksürük, nefes darlığı gibi belirtiler eklenmektedir. Hastalar genellikle 7 günden sonra hastaneye başvuracak kadar ağırlaşmaktadır. Dolayısı ile sosyal medyada yer alan, birden bire yere düşüp hastalanan veya ölen hastalarla ilgili videolar gerçeği yansıtmamaktadır. 10-TERMAL KAMERA YETERLİ MİDİR? -Termal kameralar, ateşi olan kişileri tespit etmek ve diğer kişilerden ayırarak hastalık taşıyıp taşımadıklarına yönelik ileri incelemeleri yapmak amacıyla kullanılmaktadır. Elbette o esnada ateşi olmayan hasta kişileri veya henüz kuluçka evresinde olup hastalanmamış kişileri bu şekilde tespit etmek mümkün değildir. Ancak tarama amacıyla kullanılabilecek hızlı ve daha etkili başka bir yöntem henüz bulunmadığından tüm ülkeler, termal kameraları kullanmaktadır. Termal kameralara ek olarak riskli bölgeden gelen yolculara uçaklarda farklı dillerde bilgilendirme yapılmakta, pasaport noktalarında yabancı dillerde hazırlanmış bilgilendirme broşürleri dağıtılmaktadır. 11-YENİ CORONAVİRUS AŞISI VAR MIDIR? Hayır, henüz geliştirilmiş bir aşısı bulunmamaktadır. Teknolojideki gelişmelere rağmen insanlar üzerinde güvenle kullanılabilecek bir aşının en erken bir yılda üretilebileceği bildirilmektedir 12-HASTALIĞA YAKALANMAMAK İÇİN NE YAPMALIYIZ? •-El temizliğine dikkat edilmelidir. Eller en az 20 saniye boyunca sabun ve suyla yıkanmalı, sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptiği kullanılmalıdır. Antiseptik veya antibakteriyel içeren sabun kullanmaya gerek yoktur, normal sabun yeterlidir. •- Eller yıkanmadan ağız, burun ve gözlerle temas edilmemelidir. •- Hasta insanlarla temastan kaçınmalıdır (mümkün ise en az 1 m uzakta bulunulmalı). •- Özellikle hasta insanlarla veya çevreleriyle doğrudan temas ettikten sonra eller sık sık yıkanmalıdır. 13-MASKELERİN KORUYUCULUĞU VAR MIDIR? - Bugün için ülkemizde sağlıklı kişilerin maske kullanmasına gerek yoktur. Herhangi bir viral solunum yolu enfeksiyonu geçirmekte olan kişinin öksürme veya hapşırma sırasında burun ve ağzını tek kullanımlık kağıt mendil ile örtmesi, kağıt mendilin bulunmadığı durumlarda ise dirsek içini kullanması, mümkünse kalabalık yerlere girmemesi, eğer girmek zorunda kalınıyorsa ağız ve burnunu kapatması, mümkünse tıbbi maske kullanması önerilmektedir. 14-DEZENFEKSİYON İÇİN NE KULLANILABİLİR? -Eşya , aletler, kapı kolu, trabzan, masa ve günlük hayatımızda kullandığımız eşyaların temizliği için%70 etil alkol karışımları ve ya daha ucuz olan çamaşır suyunun %10 luk oranları yeterli olacaktır. 15-EV HAYVANALRINDAN BULAŞ OLABİLİR Mİ? -Evde bakılan kedi/köpek gibi evcil hayvanların Yeni Koronavirüsla (2019-nCoV) enfekte olması beklenmemektedir. Ancak evcil hayvanlarla temas sonrası her zaman için ellerin su ve sabunla yıkanması gereklidir. Böylece hayvanlardan bulaşabilecek diğer enfeksiyonlara karşı korunma sağlanacaktır.(Kaynak https://hsgm.saglik.gov.tr/tr/bulasici-hastaliklar/2019-n-cov/liste/2019-ncov-sik-sorulan-sorular.html"