CHP’nin açıkladığı Mart ayı Basın Özgürlüğü Raporu’na göre Mart ayında 50 gazeteci hakim karşısına çıkarken, aralarında Cumhurbaşkanına hakaret ettiği suçlamasıyla 50 gün tutuklu kalan Sedef Kabaş’ın da bulunduğu 5 gazeteciye 22 yıl hapis cezası verildi. Gazeteci Levent Gültekin’e 25 kişinin düzenlediği saldırıya ilişkin davada faillerin bir gün dahi hapiste yatmadan serbest kalması tepki toplarken, Mart ayında da gazetecilere yönelik saldırılar devam etti. Anayasa Mahkemesi (AYM) Basın İlan Kurumu’nun gazetelere uyguladığı ilan ambargoları konusunda ikinci kez ‘hak ihlali’ kararı verdi. Raporu hazırlayan CHP’nin gazeteci kökenli Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, “Gazetecilere saldıranlara caydırıcı ceza verilmedikçe, gazeticilere saldırı ve tehditler artıyor. AYM’nin hem ilan ambargoları hem de habere ve haber sitelerine erişim yasaklarına ilişkin örnek kararları doğrultusunda TBMM’den basın özgürlüğünü yok eden bu hak ihlallerini ortadan kaldıracak yeni yasal düzenleme çıkarılmasına acil ihtiyaç var” dedi.
50 GAZETECİYE YARGILAMA, 5 GAZETECİYE 22 YIL HAPİS
CHP Eskişehir Milletvekili Utku Çakırözer, TBMM’de düzenlediği basın toplantısı ile Mart ayı Basın Özgürlüğü Raporu’nu açıkladı. Raporda dikkat çeken ihlaller şöyle sıralandı:
- En az 50 gazeteci hakim karşısına çıkarken, birçok gazeteci haklarında açılan soruşturmalar kapsamında ifadeye çağırıldı, 5 gazeteci de gözaltına alındı. Foto muhabiri Fatih Pınar 8 Mart Dünya Kadınlar Günü’nde yapılan yürüyüşü takip ettiği sırada polis şiddetine maruz kaldı.
- Cumhurbaşkanına hakaret suçlamasıyla (TCK 299) yargılanan gazeteci Sedef Kabaş 49 günlük tutukluluğun ardından mahkemenin kararıyla 2 yıl 4 ay hapis cezasına çarptırıldı. Kabaş’ın da aralarında bulunduğu 5 gazeteciye 22 yıl 1 ay hapis cezası verildi.
- TÜGVA’nın devletin çeşitli kurumlarındaki kadrolaşma çabalarını gösteren belgeleri sosyal medya üzerinden yayımlayan gazeteci Metin Cihan hakkında altı yıla kadar hapis istemiyle iddianame hazırlandı.
- Sözcü Yazarı Çiğdem Toker tamamen belgeli ‘İBB’den Vakıflara Hizmet Raporu’ başlıklı yazısı nedeniyle 30 bin lira tazminat cezasına mahkum oldu.
FAİLLER SERBEST BIRAKILDIKÇA, SALDIRILAR SÜRÜYOR
- Konya Ereğli'de gazeteciler Özcan Saraç ve Umut Yaygır, yemek yedikleri sırada kalabalık bir grubun saldırısına uğradı.
- Mersin'de Birebir Haber ve Mersin Kara Haber’ gazetelerinin imtiyaz sahibi Zeynel Boğan dört kişinin saldırısına uğradı.
- Diyarbakır’a giden gazeteci Altan Sancar, 3 kişi tarafından durdurularak silahla tehdit edildiğini açıkladı.
- İstanbul’da Halk TV programcısı Levent Gültekin’e 25 kişinin sopalı saldırısıyla ilgili davada mahkeme sanıkların “sosyal ilişkilerini dikkate alarak” cezada indirime gitti. 11 ay hapis cezası verilen sanıklar bir gün dahi cezaevinde kalmadan mahkeme salonundan ayrıldı. Çakırözer, “Bu ülkede gazetecilere saldırmanın hiçbir caydırıcı cezası yok! Ahmet Takan, Can Dündar, Yavuz Selim Demirağ, Orhan Uğuroğlu, Afşin Hatipoğlu’na saldıranlar hakkında hiçbir şey yapılmadı. Sonunda işte Kocaeli’de Ses Kocaeli Gazetesi sahibi Güngör Arslan öldürüldü. Cezasınız kalan, caydırıcı ceza verilmeyen her saldırı, gazetecilere yönelik yeni ve daha ağır saldırıların kapısını aralamakta” dedi.
İLAN AMBARGOLARINA KARŞI İKİNCİ AYM KARARI
- Anayasa Mahkemesi, Basın İlan Kurumu’nun (BİK) Cumhuriyet Gazetesi’ne bir köşe yazısı nedeniyle verdiği üç günlük ilan kesme cezasının basın ve ifade özgürlüğünün ihlali olduğuna hükmetti. Bu AYM’nin BİK tarafından verilen keyfi ilan kesme cezaları hakkında bir yıl içinde ikinci kararı oldu. Mahkeme geçen yıl da Korkusuz Gazetesi’ne verilen ilan kesme cezasını hukuka aykırı bulmuştu.
Çakırözer, “AYM karar veriyor, BİK’e ‘Bu yaptığın hukuka aykırı, hak ihlali var’ diyor. Ama BİK hiçbir şey olmamış gibi en yüksek mahkemenin verdiği kararları yok sayıyor. İşte Eylül 2019’dan bu yana Evrensel Gazetesi’ne yönelik uygulama. 925 gündür ilan alamıyor. Yeni Asya Gazetesi 800 gündür ilan alamıyor. Cumhuriyet'e son iki yılda 129 gün ilan kesme cezası verildi. BirGün Gazetesi’ne sadece Eylül 2021’de tam 22 gün ilan kesme cezası uygulandı” dedi.
ZAMLARLA UĞRAŞACAKLARINA TELEVİZYONLARLA UĞRAŞIYORLAR
- Mart ayında RTÜK Başkanı Ebubekir Şahin sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, gıda fiyatlarındaki zamlarla ilgili haberler konusunda televizyon kanallarını uyardı.
- Ulaştırma Bakanlığı Sözcü, Birgün, Korkusuz, Karar gazetelerine ‘müfteri’ suçlaması yaparak hedef gösterdi.
Çakırözer, “İktidar hayat pahalılığını, zamları yok edeceğine, bunu haber yapan kanalları uyarıyor, gazeteleri hedef gösteriyor. Devlet yetkililerinin kanalları tehdit eden, gazeteleri hedef gösteren bu açıklamaları basını korkutma ve gözdağı vermektir. Kabul etmiyor, kınıyoruz” dedi.
GAZETECİLERE YENİ BASKI: ŞİRKET HABERİNE HAPİS CEZASI
- Meclis’te görüşülen torba yasada finansal kiralama ve faktöring şirketleri hakkında haber yapan gazetecilerin, ‘şöhrete, servete zarar verme, şirket itibarını sarsma’ gibi muğlak suçlamalarla 3 yıla kadar hapisle cezalandırılması öngörülüyor. Çakırözer, “Gazetecinin görevi kamu yararı adına sorgulamaktır, vatandaşın yararını korumaktır, şirketin yararını korumak değildir. Bu madde tamamen kanundan çıkarılmalıdır” dedi.
ERİŞİM ENGELLEYEN KURUM SAYISI ARTTI
- Mart ayında haberlere ve haber sitelerine erişim yasakları sürerken, Meclis’ten geçen Tüketiciyi Koruma Kanunu’nda yapılan düzenleme ile erişim engelleme yetkisi verilen kurumlara Ticaret Bakanlığı’na bağlı Reklam Kurulu da eklendi. Böylece erişim yasağı yetkisine sahip kurum sayısı 20’yi aştı. Bu kurumlar arasında Spor Toto, Futbol Federasyonu, Diyanet İşleri Başkanlığı da bulunmakta
MECLİS’TEN BASIN ÖZGÜRLÜĞÜ PAKETİ ÇIKARALIM
Anayasa Mahkemesi’nin erişim engellerinin hak ihlali olduğu ve basın özgürlüğünün kısıtladığı yönündeki verdiği pilot kararı anımsatan Çakırözer, “AYM’nin pilot kararı doğrultusunda TBMM’nin vahim hak ihlaline neden olan erişim engellemeleri konusunda özgürlükçü bir düzenleme yapması gerekiyor. Hem erişim engelleri, hem ilan ambargolarına karşı hem de gazetecilerin özlük haklarını koruyan yasal düzenlemeleri içerin bir paketi TBMM’den çıkarmamız lazım” dedi.
