Eskişehir Osmangazi Üniversitesi (ESOGÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Güler Balcı Alparslan, korona virüsün (Covid-19) yaşlıları daha fazla etkilediğini hatırlatarak alınması gereken önlemleri anlattı.
65 yaş ve üzeri bireylere uyarı ve tavsiyelerde bulunan ESOGÜ Sağlık Bilimleri Fakültesi İç Hastalıkları Hemşireliği Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Güler Balcı Alparslan, geriatrik bireylerde hastalığın daha sık ve ağır seyretmesinin nedenlerinden bahsederek, “Yaş almayla birlikte bağışıklık sisteminin tam ve aktif çalışamaması, ileri yaşlarda eşlik eden hastalık sayısının artması, beslenmenin dengeli ve düzenli olamaması, sindirim sistemi işlevlerinde değişiklik nedeniyle besinlerden yararlanamama, beslenme ve sağlık hizmetlerine ulaşımda kısıtlılık, beslenme ve diğer hastalık yönetimlerinde güçlük yaşanması/desteğin olmaması, uyku ve dinlenme bozuklukları” ifadelerini kullandı.
“Havlu gibi kişisel eşyalar ortak kullanılmamalıdır”
Hastalığa yatkınlık durumu, tedavi sürecinin zor olması, aşının henüz bulunamamış olması ve ölüm oranlarının yüksekliği göz önüne alındığında en önemli görevin yaşlı bireyleri Covid-19 salgınından korumak olduğunu ifade eden Prof. Dr. Alparslan, “Sosyal mesafeye her daim uyulmalı, maske kullanılmalıdır. El temizliğine dikkat edilmeli, eller sık aralıklarla en az 20 saniye sabun ve su ile ovularak yıkanmalıdır. Sabun ve suyun olmadığı durumlarda alkol bazlı el antiseptikleri kullanılmalıdır. Göz, burun ve ağıza dokunulmamalıdır. Ortam sık sık havalandırılmalı, kapı kolları, lavabo her gün kullanılan yüzeyler su ve deterjan-çamaşır suyuyla temizlenmelidir. Havlu gibi kişisel eşyalar ortak kullanılmamalıdır. Kıyafetler 60 derece normal deterjanla yıkanmalıdır” diye konuştu.
“Biyolojik saate uygun olarak saat 23.00 ile 07.00 arasında kaliteli uyku sürdürülmelidir”
Covid-19 virüsü ile mücadelede maske, mesafe, temizlik kuralına uymanın yanı sıra sağlıklı yaşam pratiklerinin sürdürülmesi gerektiğini de vurgulayan Prof. Dr. Alparslan şu önerilerde bulundu:
“Düzenli uyku ve dinlenme sağlanmalıdır. Özellikle biyolojik saate uygun olarak saat 23.00 ile 07.00 arasında kaliteli uyku sürdürülmelidir. Düzenli ve dengeli beslenilmeli, bol su içilmelidir. C, A, D ve E vitaminlerinden zengin meyve ve sebzeler ile bağışıklık hücrelerini harekete geçiren beta glukan oranı yüksek yulaf, arpa, maya ve mantar gibi besinler tüketilmelidir. Bağışıklık sistemi ile birebir çalışan çinko minerali yüksek deniz mahsulleri, et, fasulye, tahin, kabak çekirdeği tercih edilmelidir. Bağışıklık hücrelerinin üretimini ve etkinliğini azaltması nedeniyle sigara ve alkol kullanımından kaçınılmalıdır. Yaşamın tehdit altında hissedilmesi ve eve kapanma nedeni ile kaygı hissedilmesi durumunda psikolojik destek sağlayacak uğraşılar bulunmalı, stres ile baş etme teknikleri öğrenilmeli, sosyal çevre ile iletişim telefon, görüntülü konuşma ve benzeri yöntemlerle desteklenmeli, ev içi egzersiz yapma alışkanlığı edinilmelidir. Acil durumlar için aile hekimi, bina yöneticisi, yakınının veya mahalle muhtarının telefonu hazır bulundurulmalıdır. Telefonla sipariş vermek için yakındaki market, kasap, eczane telefonlarını öğrenme ve kaydetme gibi konulara özen gösterilmelidir.”
