Koronavirüsün Eskişehir iş dünyasına olası etkileri ortaya çıkmaya başladı. Eskişehir Sanayi Odası (ESO) tarafından Eskişehirli sanayicilerin katılımıyla yapılan “Koronavirüs Etki Ölçüm Anketi” önemli sonuçlar ortaya koyarken, salgının iş dünyasına yansımasını da gözler önüne seriyor. ESO üyesi firmaların katılım sağladığı araştırmanın sonuçları ise ilgili kurum ve kuruluşlara ulaştırılmak üzere rapor haline getirildi. Araştırma hakkında bilgi veren Eskişehir Sanayi Odası Başkanı Celalettin Kesikbaş, "Eskişehir Sanayi Odası olarak Covid-19 salgını nedeniyle oluşan olumsuzluklardan en az etkilenmek, Üyelerimizin taleplerini daha detaylı yerine getirmek için elimizden gelen en üst düzey çalışmaları yapıyoruz. Üyelerimizin taleplerini üst kuruluşlarımıza bildiriyoruz ve takip ediyoruz" dedi. Kriz durumlarında en önemli olanın, tüm çalışanlarla birlikte şirketleri ayakta tutmak olduğuna işaret eden Kesikbaş, "Yakın gelecekte, özellikle de Covid-19 etkisinin azalmasıyla birlikte Türkiye ve Eskişehir'imiz yurtdışından ciddi ihracat siparişleri alacaktır. Zira tüm dünyada Çin ve Çin mallarına olan güven azalmış, yurtdışından ve yurtiçinden önemli bir çok firma tedarik zincir yapılarını gözden geçirmektedir." dedi. Açıklamasında "Hiç şüphesiz ki tüm çalışanlarımızla, şirketlerimizle bizler büyük bir aileyiz." diyen Celalettin Kesikbaş, ESO tarafından yapılan araştırmanın sonuçlarını ise neler olduğunu kamuoyu ile paylaştı. Eskişehir Sanayi Odası Koronavirüs Etki Ölçüm Anketi Sonuç Raporu: (RAPORUN GRAFİKLİ HALİ EKTEDE YER ALMAKTADIR) Eskişehir Sanayi Odası (ESO) tarafından tüm dünyada ve ülkemizde de yaşanan koronavirüs salgını sebebiyle iş dünyasının yaşadığı sıkıntıları tespit etmek amacıyla gerçekleştirilen “Koronavirüs Etki Ölçüm Anketi” sonuçlanmıştır. ESO üyesi 219 firmanın katılım sağladığı araştırmanın sonuçları ilgili mercilere ulaştırılmak üzere rapor haline getirilmiştir. Eskişehir sanayisini %30’un üzerinde temsil eden ve ESO’nun altında faaliyet gösteren meslek gruplarına göre detaylandırılmış çalışmada öne çıkan hususlar aşağıda başlıklar halinde özetlenmektedir. 1. İç Pazarda Daralma Ankete katılım sağlayan firmaların %70,3’ü “Firmanızda iç pazarda Koronavirüs kaynaklı olumsuz etkiler görüldü mü? sorusuna “Evet, görüldü” şeklinde cevap vermişlerdir. Ankete katılanların %29,7’si bu soruyu “Hayır, görülmedi” olarak cevaplamışlardır. ESO üyeleri tarafından aynı soruya verilen cevapları üretim alanlarına göre analiz ettiğimizde, iç pazarda koronavirüs kaynaklı olumsuz etkilerin en fazla görüldüğü sektörün %90 ile Maden ve Yapı Sektörü olduğu görülmüştür. Bunu %81,8 ile Havacılık ve Otomotiv Sektörü, %70 ile Mobilya Sektörü izlemiştir. Ankete katılan firmaların verdiği cevaplara göre iç pazarda koronavirüs kaynaklı olumsuz etkilerin en az görüldüğü sektörler ise %57,1 ile Makine İmalat Sektörü ve %61,3 ile Metal İşleme Sektörü olmuştur. 2. İhracatta Azalma Eğilimi Ankette yer alan “Firmanızın ihracatında Koronavirüs kaynaklı sipariş iptalleri oldu mu? sorusuna firmaların %40,1’i “Evet, oldu”, %33,6’sı “Hayır, olmadı” şeklinde yanıt vermişlerdir. Ankete katılan firmaların %26,3’ü ihracat yapmadığını ifade etmiştir. ESO üyeleri tarafından aynı soruya verilen cevapları üretim alanlarına göre analiz ettiğimizde, ihracatta koronavirüs kaynaklı en fazla sipariş iptali yaşanan sektörlerin %50 ile Plastik ve Metal İşleme Sektörleri olduğu görülmüştür. Bunu %45,5 ile Maden ve Yapı Sektörü izlemiştir. Ankete katılan firmaların verdiği cevaplara göre ihracat siparişi konusunda en az etkilenen sektörler ise Elektronik-Yazılım-Reklam Sektörü, Mobilya Sektörü ve Döküm Sektörü olmuştur. 3. Siparişlerde Bir Artış Yok Ankette sorulan “Firmanızda Koronavirüs kaynaklı sipariş artışı oldu mu? sorusuna ESO üyesi firmaların %8,8’i “Evet, yaşandı”, %91,2’si ise “Hayır, yaşanmadı” olarak cevap vermişlerdir. ESO üyeleri tarafından aynı soruya verilen cevapları üretim alanlarına göre analiz ettiğimizde, hiçbir sektörde korona virüs kaynaklı ciddi bir sipariş artışı yaşandığını söylemek mümkün değildir. Korona virüs kaynaklı sipariş artışı olduğunu ifade eden sektörler %20 ile Gıda Sektörü, %14,3 ile Döküm Sektörü ve %10,5 ile Elektronik-YazılımReklam Sektörü olmuştur. 4. Gümrükleme ve Lojistik Alanlarında Alınan Sıkı Tedbirler Ankete katılan firmaların %47,2’si “Firmanızda Koronavirüs kaynaklı Gümrükleme veya Lojistik Alanlarında sorun yaşandı mı? sorusunu “Evet, yaşandı”, %52,8’i ise “Hayır, şuana kadar yaşanmadı” olarak değerlendirmiştir. ESO üyeleri tarafından aynı soruya verilen cevapları üretim alanlarına göre analiz ettiğimizde, gümrükleme ve lojistik alanlarında koronavirüs kaynaklı en fazla sorun yaşadığını belirten sektörler %68,4 ile Elektronik-Yazılım-Reklam Sektörü, %63,6 ile Maden ve Yapı Sektörü, %57,1 ile Döküm Sektörü olmuştur. Söz konusu alanda %26,7 ile Gıda Sektörü en az etkilenirken, bunu %30 ile Makine İmalat ve Mobilya Sektörleri izlemiştir. 5. Girdi Tedariği Ankete katılan ESO üyesi firmaların %50’si salgına bağlı olarak girdi ithalatında sorun yaşadığını belirtmiştir. ESO üyeleri tarafından aynı soruya verilen cevapları üretim alanlarına göre analiz ettiğimizde, girdi tedariğinde koronavirüs kaynaklı en fazla sorun yaşadığını beyan eden sektörler %75 ile Plastik Sektörü ve %60 ile Metal İşleme Sektörü olmuştur. Ankete göre girdi ithalatında en az sorun yaşayan sektörler ise Maden ve Yapı Sektörü (%10) ve Mobilya Sektörü (%30) olarak görülmüştür. Sonuç ve Değerlendirme Eskişehir Sanayi Odası üyeleri üzerinde yapılan Koronavirüs Etki Ölçüm Anketi sonuçları salgının Eskişehir iş dünyasına etkilerini değerlendirmek açısından önemli sonuçlar vermektedir. İmalat sanayiinde faaliyet gösteren firmaların hem iç pazarda hem de ihracatta önemli oranlarda sipariş sorunu yaşadıkları tespit edilmiştir. Özellikle yapı malzemeleri, otomotiv, havacılık ve metal işleme sektörlerinde bu alanda ciddi bir dar boğaza doğru gidildiği firmalar tarafından beyan edilmiştir. İhracat yapan firmaların büyük bir oranı gümrükleme ve lojistik alanında koronavirüs süreci ile birlikte problemlerle yüzleştiklerini ifade etmişlerdir. Eskişehir sanayisi dikkate alındığında özellikle beyaz eşya, plastik, otomotiv ve havacılık sektörlerinin bu alanlarda en çok sıkıntı ile karşılaşan sektörler oldukları görülmüştür. Tüm dünyayı etkisi altına alan ve birçok ülkenin gümrüklerde ciddi kısıtlamalar getirmesine neden olan koronavirüs nedeniyle Eskişehir’de faaliyet gösteren sanayicilerin de girdi ithalatı konusunda sorunlar yaşamaya başladıkları tespit edilmiştir. Birçok sektöre yardımcı sanayi olarak hizmet eden metal ve plastik işleme firmalarında bu sıkıntı daha hissedilir şekilde yaşanmaktadır. Bununla birlikte, ankete katılan ESO üyelerinin cevapları incelendiğinde gıda imalat, makine imalat ve mobilya sektörlerinde diğer sektörlere kıyasla etkilenmenin şimdilik daha düşük seviyede olduğu gözlemlenmiştir. İnsanların günlük yaşantılarına devam etmeleri ve temel ihtiyaçların kesintisiz karşılanması adına bu durum olumlu olarak değerlendirilmektedir. Eskişehir Sanayi Odası tarafından daha önce açıklanan “Koronavirüsün İş Dünyasına Etkileri ve Hızlı Önlem Önerileri Raporu”nu destekler nitelikte sonuçlar veren “Eskişehir Sanayi Odası Koronavirüs Etki Ölçüm Anketi” karar verici kurumlarımızı en doğru şekilde bilgilendirmek ve yönlendirmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Söz konusu çalışmanın sonuçları tüm ilgili merciler ile paylaşılacaktır.