Dünyada en çok tüketilen sıcak içeceklerin başında gelen kahvenin çoğunlukla çöpe atılan telvesi, geri dönüştürülerek bitkiler için gübre olarak kullanılabiliyor.

Eskişehir’de üçüncü nesil bir kahvecide çalışan 26 yaşındaki Konuralp Erdil, tek başına yürüttüğü ’Sıfır Atık’ projesi kapsamında çalıştığı işletmedeki kahveleri ilginç bir yolla geri dönüşüme kazandırıyor. Erdil ilk olarak; içinde bulundurduğu mineraller dolayısıyla bitkilere oldukça faydalı olan telvelerin gübre olarak kullanılabileceğini öğrendi. Bunun üzerine işletmede her gün sonunda çöpe giden kahve telvelerini biriktirmeye başlayan Erdil, gübre olarak kullanmak için bu telveleri yol üzerinde gördüğü bitkilere ve topraklara dökmeye başladı. Telvelerin oldukça fazla olduğunu fark eden ve daha fazla vatandaşın da bundan yararlanabilmesini isteyen 26 yaşındaki genç, artık biriktirdiği telveleri işletmeye gelen müşterileriyle ücretsiz olarak paylaşıyor. Kahve tüketiminin her geçen gün giderek arttığını ve bu telvelerin çöplere gittiğine dikkat çeken Erdil, günde kilolarca kahve satışı yapan işletmelerden de aynı duyarlılığı bekliyor.

"BİTKİNİZİN DAHA VERİMLİ BİR ŞEKİLDE BÜYÜMESİNİ SAĞLAYABİLİRSİNİZ"

Türkiye’de çok bilinmediği için kahve poslarının çoğu işletmede çöpe atıldığını ifade eden Konuralp Erdil, telve sayesinde bu şekilde bitkilerin daha verimli büyüyebileceğini ifade etti. Telvenin bitkilerde nasıl kullanılacağını anlatan Erdil, çok fazla uygulanılmasının da bitki için tehlikeli olabileceğini belirterek, "Kahve doğada yetişen bir bitki, bir meyve aslına bakarsanız. Posası, telvesi de doğal gübre olarak kullanılıyor dünyanın bazı bölgelerinde. Türkiye’de bu çok bilinmiyor. Biz de çöpe atmayalım diye kahve telvelerimizi veriyoruz. İki üç litrelik ev tipi saksıda, toprağa 1 tatlı kaşığı kadar homojen bir şekilde karıştırılıp 3 ayda bir tekrarlayarak bitkinizin daha verimli bir şekilde büyümesini sağlayabilirsiniz. Çok kullanmamak gerekiyor. Kahveyi de toprağa homojen karıştırmak lazım bu çok önemli. Çok kullanıldığı noktada küflenme yapıp bitkinin ölümüne sebep olabilir. Kullanımdan öncesinde değerli ve önemli bir bitkiye sahipseniz ya da seranız bahçeniz varsa bir bitki bilimciye danışmakta fayda var. Gübre olarak kullanılıyor ama daha profesyonel olarak nasıl kullanılır bununla alakalı bir bitki uzmanından danışmanlık alabilirsiniz biz çöpe atmıyoruz. Diğer kahve firmalarının da çöpe atmamasını, insanlara bu şekilde vermesini istiyoruz firma olarak. İkinci bir kullanım olarak suyun içinde seyreltip bitkinizi sulamada kullanabilirsiniz. Dediğim gibi miktarı çok abartmamak lazım. Çünkü kahvenin ölümüne sebep olabilir. Ben gün içinde alınmayan telveleri de akşam eve giderken yolda bulunan bitkilere serpiştiriyorum. Doğa hepimizin, koruyalım" dedi.

"KAHVE TELVELERİ BİRÇOK FİRMADA ÇÖPE ATILIYOR"

Konuralp Erdil, 300 gram telvenin büyük çaplı bir araziyi gübrelemeye yeteceğini ifade ederek bu telvelerin çöpe atılmaması gerektiğini ve daha verimli kullanılabileceğini belirtti. Kendi firmalarından çok daha fazla kahve satan firmaların da bu tip uygulamalarda bulunmasını isteyen Erdil, "Sağ olsun kendi takipçilerim de paylaştılar ama çok ciddi bir kitleye erişemedim. Gören duyan birkaç kişi gelip birkaç gün aralıklarla telve alıyor. Zaten kendi paketiyle ve kabıyla veriyoruz. En az 300-400 gram veriyoruz. 300 gram telve de büyük çaplı bir araziyi gübrelemeye yeter. Dediğim gibi 2-3 litrelik bir saksıya bir tatlı kaşığı yeterli oluyor. Kahvenin içinde yüzde 4 oranında azot, yüzde 1 oranında fosfor, yüzde 3 oranında da potasyum var. Bu da zaten bitkilerin ihtiyaç duyduğu şeyler. Gübreden de bunu rahatlıkla karşılıyorlar. Bizim hafta içi ortalama 2 kiloya yakın telvemiz çıkıyor. Hafta sonu 4 kiloya kadar çıktığı oluyor. Her gelene 100 gram versek ciddi manada bitki besleyen insanın gübre ihtiyacını karşılayabiliriz. Bunu bütün firmalar yaparsa, bizden daha çok kahve satan yerler de var. Bunu profesyonele seracılara verebilirler. Onlar doğru kullandığında ciddi manda fayda sağlayabilirler. Çünkü birçok firmada çöpe atılıyor bunlar zaten" diye konuştu.

(Burak Tekin - Ersin Gökdağ - Çağatay Gür/İHA)