Özbunar, “Kurbanlık vasfındaki hayvanlar; sığır ve manda için iki, koyun ve keçi için bir yaşını doldurmuş olmalıdır. Koyun/ Keçi eğer bir yaşındakilerle aynı dış görünüşe sahip, semiz ve gösterişli ise altı aylık yaşta da kurbanlık olarak kesilebilir. Kurban edilecek hayvanın görünüş açısından sağlıklı, gövde her yönden dolgun, vücut çıkıntıları belirsiz, iyi besili, butları yuvarlak, uzuvları tam, bakışlar canlı, tüyleri parlak, derisi yumuşak ve elastiki yapıda olması önemlidir. Gebe ve damızlık vasfı taşıyan dişi hayvanların kesilmesi Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yasaklanmış olup, zaruri kesimler dışında hayvan varlığının devamı açısından öncelikli olarak erkek hayvanlar veya damızlık vasfı taşımayan dişi hayvanlar kurban için tercih edilmelidir. Hayvan hareketlerinin yoğun olduğu Kurban Bayramı döneminde hastalıkların hızla yayılma riski, hayvan ve insan sağlığını tehdit ederek ekonomimizde önemli kayıplara neden olabilmektedir.Sağlık açısından kontrol edilebilir olması adına, tüm hayvanların mutlaka kulak küpelerinin tam olması, büyükbaş hayvanların pasaportları ve başka ilden getirilmişse veteriner sağlık raporu bulunması, küçükbaş hayvanların ise nakil belgeleri ile veteriner sağlık raporlarının bulunması önemlidir. KURBANLIK HAYVANLARIN BAKIM VE BESLENMESİ NASIL OLMALIDIR? Kurbanlık hayvanların bulundukları ahır ve ağıllar uygun şekilde aydınlatılmalı ve havalandırılmalıdır. Hayvanlar aşırı sıcak ve soğuk hava şartlarında tutulmamalı, ıslak, nemli, karanlık,havasız, kirli zeminli ahır ve ağıllarda bulundurulmamalıdır. Yemlik ve suluklar temiz tutulmalı, yeterince temiz su ve kaba yem verilmelidir. Kısa zaman dilimlerinde yem değişikliğine gidilmemeli, enerji içeriği zengin besleme yapılmamalıdır. Yemek artıkları verilmemelidir. Bu tür besleme durumlarında hayvanlarda şişme, asidosis, ishal, abomasumdeplasmanı (mide dönmesi) gibi beslenme sorunları meydana gelebilmektedir. Kurbanlık hayvanlara Veteriner Hekimlere danışmadan rastgele ilaç, antibiyotik, aşı, vitamin, hormon ve benzeri maddeler uygulanmamalı, insan sağlığına zarar verilebileceği göz ardı edilmemelidir. BAKANLIK TARAFINDAN ONAYLI YERLERDE KESİM YAPILMALIDIR! Tarım ve Orman Bakanlığı, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı ile Türkiye Diyanet Vakfı temsilcilerinden oluşan Bakanlıklar Arası Kurban Hizmetleri Kurulu katkılarıyla hazırlanan 2022 Yılı Kurban Hizmetlerinin Uygulanmasına Dair Tebliğ (3 Haziran 2022 tarihli ve 31855 sayılı Resmi Gazete) kapsamınca, Tarım ve Orman Bakanlığından şartlı onay/ onay belgesi almış kesimhaneler ile Komisyonların belirlediği kesim yerleri dışında kalan yerlerde ve Kamusal Alanlarda kurban kesmek yasaktır. Kesim yerlerindeki atıkların çevre kirliliğine sebep olmaması için gerekli önlemler alınmalıdır. Kesilen hayvanlara ait hastalıklı organlar, kesim sırasında oluşan atıklar, kist hidatik (kistikekinokokkoz) riskine karşı karaciğerler ve akciğerler kesinlikle evcil ve yabani hayvanlara verilmemelidir. Hayvanların çıkaramayacağı derinlikte çukurlara gömülerek bertaraf edilmelidir. Kurban edilecek hayvana acı çektirilmemeli, eziyet edilmemelidir. Bu sebeple hayvanlar, “Kasaplık Belgesi” sahibi ehil kişilerce süratli bir şekilde kesilmelidir. Kesim esnasında hayvanların bir diğerinin kesimini görecek şekilde yan yana bulundurulmamalarına özen gösterilmelidir. Kesim esnasında kullanılacak bıçaklar yeterince keskin olmalıdır. Kesim öncesinde hayvanları strese sokacak kötü muamele veya eziyet edilmemelidir. Stres, kesim sırasında hayvanların kanının yeterince akıtılamamasına sebebiyet verir ve bu durum et kalitesini olumsuz şekilde etkiler. Ayrıca etlerin dayanma süresini de kısaltır. Kesilen kurbanlıkların kulak küpeleri ile hayvan pasaportları, yedi gün içerisinde en yakın İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerine teslim edilmelidir. KESİM SONRASI Kesim sonrası kurbanlık hayvanların etleri, 14-20 santigrat derecede 5-6 saat dinlendirildikten sonra tüketim amacına göre ayrılarak parçalanmalı ve ambalajlanarak +4ºC’de soğutulmalıdır. Sıcak etler oda koşullarında dinlendirilmeden soğutulursa, kasılma sebebiyle iç ısısı düşmez ve sıcak kalır. Böylece kısa sürede etler içinden kokuşmaya ve çürümeye başlar. Etler 12 saat olgunlaşmaya bırakılmalı ve sonrasında tüketilmelidir. Aksi durumda; tüketen vatandaşlarımızda sindirim sistemi rahatsızlıkları ortaya çıkma olasılığı yüksektir. Hayvanlardan insanlara geçen zoonoz hastalık etkenlerine karşı, kesim sırasında ortaya çıkan kan, dışkı, atık ve artıklar ortalık yerde bırakılmamalı, rastgele etrafa atılmamalı, akarsu, göl, kanalizasyonlara karıştırılmamalı, hayvanların yemesine ve çevreye dağıtmalarına izin verilmemeli, çöp bidonlarına atılmamalıdır. Bu atıklar derin çukurlar açılarak gömülmelidir. Çevreye duyarlı davranılmalı, insanlar rahatsız edilmemelidir. Kurbanınızın ve Kurban Bayramınızın zehir olmasını istemiyorsanız, alımından tüketimine kadar olan her aşamada kurallara uygun hareket etmeniz önemlidir. TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası Eskişehir Şubesi Yönetim Kurulu olarak meslektaşlarımızla birlikte, halkımızın Kurban Bayramını kutlar, sağlık, barış ve sevgi dolu bayramlar dileriz.”