Fazla kilo ve obezite yüzünden her yıl en az 3,4 milyon kişi hayatını kaybettiği belirtildi.
Trabzon İl Sağlık Müdürlüğü tarafından 22 Mayıs Avrupa Obezite Günü münasebetiyle yapılan açıklamada obezitenin kalp hastalığı, felç ve diyabet riski; beden kütle indeksinin (BKİ) artmasına bağlı olarak giderek arttığı belirtilerek “Fazla kilo ve obezite yüzünden her yıl en az 3,4 milyon kişi hayatını kaybetmektedir” denildi.
5 YAŞ ALTI ÇOCUKLARIN 41 MİLYONU FAZLA KİLOLU
Açıklamada, 2016 yılında 18 yaş ve üzeri 1.9 milyardan daha fazla erişkin fazla kilolu ya da obez olup bunların içinde 650 milyon yetişkin obez olduğu, aynı yıl 5 yaş altı çocukların 41 milyonunun fazla kilolu olduğu belirtilerek “Obezite; günümüzde gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin en önemli sağlık sorunları arasında yer almaktadır. DSÖ göre obezite; vücutta sağlığı bozacak düzeyde aşırı yağ depolanması olarak tanımlanmaktadır. Fazla kilo ve obezite yüzünden her yıl en az 3,4 milyon kişi hayatını kaybetmektedir. Kalp hastalığı, felç ve diyabet riski; beden kütle indeksinin (BKİ) artmasına bağlı olarak giderek artmaktadır. Tüm dünyada fazla kiloluluğun ve obezitenin prevalansı giderek artmakta olup obezite prevalansı 1975’den beri yaklaşık üç kat artmıştır. 2016 yılında 18 yaş ve üzeri 1.9 milyardan daha fazla erişkin fazla kilolu ya da obez olup bunların içinde 650 milyon yetişkin obezdir. 2016 yılında beş yaş altı çocukların 41 milyonu fazla kiloludur” denildi.
ÜLKEMİZDE OBEZİTE DURUMU
Açıklamada Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması (TBSA) 2017 sonuçlarına göre 15 yaş ve üzeri bireylerde obezite yüzde 31,5; düşük fiziksel aktivite düzeyi yüzde 42,4 olarak saptandığı belirtilerek, “Ülkemizde ise; Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırması (TBSA) 2017 sonuçlarına göre 15 yaş ve üzeri bireylerde obezite yüzde 31,5; düşük fiziksel aktivite düzeyi yüzde 42,4 olarak saptanmıştır. Dünya Sağlık Örgütü işbirliğinde yürütülen Türkiye çocukluk çağı şişmanlık 2016 araştırması sonuçlarına göre ilkokul ikinci sınıf çocuklarda obezite yüzde 9,9; 10-18 yaş çocuklarda obezite yüzde 9 ve fazla kiloluluk yüzde 18.3 bulunmuştur. Ortaokul çocuklarında şişmanlık yüzde 10.5, fazla kiloluluk 19,6; lise çağında şişmanlık yüzde 5.6, fazla kiloluluk yüzde 15 olarak tespit edilmiştir. Türkiye kişi başı tuz tüketimi ise 10.2 g/gün olarak bulunmuştur” ifadelerine yer verildi.
OBEZİTEDEN KORUNMADA SAĞLIKLI BESLENMEK VE FİZİKSEL AKTİVİTENİN ÖNEMİ
Açıklamada, obeziteden korunmada sağlıklı beslenmek ve fiziksel aktivitenin arttırılmasının önemli olduğu vurgulanarak, “Günümüzde sıklıkla görülen şişmanlık ve şişmanlığa bağlı kronik hastalıklar ile vitamin ve mineral yetersizliklerinin önlenmesi hem birey hem de toplum için önem taşımaktadır. Sağlıklı yaşam biçimi; sağlıklı beslenme ile aktif bir yaşam için arttırılmış fiziksel aktivite düzeyine dayalıdır. Besin gruplarında yer alan besinlerden sağlıklı seçim yapılabilmesi için besinlerin renk çeşitliliğine, yapısal özelliklerine, bireyin sağlık ve hastalık durumuna, yaşına ve cinsiyetine, fiziksel aktivite ve fizyolojik (gebe ve emziklilik) durumunun özelliklerine dayalı, besinlerin posa, yağ, tuz ve eklenmiş şeker içerikleri dikkate alınarak seçimler yapılmalıdır. Günlük beslenmede; taze sebze ve meyvelerin, tam tahıl ürünlerinin, süt ve ürünleri, balık, tavuk ve diğer yağsız etler ile kuru baklagillerin tüketimi sağlıklı seçimlerdir. İşlenmiş ve hazır besinlerden yağ ve şeker içeriği yüksek olanların tüketimi sağlıksız seçimlerdir” açıklamasında bulunuldu.
FAZLA KİLOLU VE OBEZ BİREYLER İÇİN SAĞLIKLI BESLENME ÖNERİLERİ
Sağlıklı beslenmenin önemine vurgu yapılan açıklamada, şu önerilerde bulunuldu:
“Besinler diyetisyen tarafından bireye özgü planlanmış porsiyonlarda tüketilmeli, aşırıya kaçılmamalıdır. Yağ ve/veya şeker miktarı azaltılmış (diyet/light) ürünler, her zaman düşük enerji içermez. Bu ürünlerin tüketiminde dikkatli olunmalı ve diyetisyene danışmadan tüketilmemelidir.Günlük 2-2,5 litre sıvı ihtiyacının 1,5-2 litresi sudan gelmelidir (1,5-2 litre su=8-10 bardak su). Hazır meyve suları, gazlı içecekler vb. yerine sağlıklı içecekler tercih edilmelidir. Kızartma yerine ızgara, haşlama, buharda ve fırında pişirme yöntemleri seçilmelidir. Aşırı tuz tüketiminden kaçınılmalıdır. Gün boyu aktif olunmalı, yetişkinlikte haftanın en az 5 günü ve günde en az 30 dakika orta şiddetli, çocukluk çağında ise günde en az 60 dakika orta ve yüksek şiddetli fiziksel aktivite yapılmalıdır. Hızlı vücut ağırlık kaybına neden olan popüler diyetler ve kontrolsüz zayıflama ilaçları kesinlikle uygulanmamalıdır. Fazla kilolu ve obez bireylerin zayıflama diyeti önerisi sadece diyetisyen danışmanlığı ile belirlenmelidir.”
(Bekir Koca /İHA)
