EYT Eskişehir İl temsilciliği Emek Partisi’ni ziyaret etti. EYT yöneticileri sorunlarını parti yöneticilerine anlattılar. EMEK Partisi İl Yönetim Kurulu üyesi İbrahim Akgün, emeğin gündeminde bir süredir yeni bir konu olduğunu ve uzun süre gündemde kalacağına belirterek, “Emeklikte Yaşa Takılanlar, kısaca EYT diye biliniyor. Sorun milyonlarca çalışanı ilgilendiriyor. Siyasi iktidar, maliyet gerekçesiyle sorunu çözmek bir yana, tartışmak dahi istemiyor. EYT’lerin durumu için Meclis Araştırma Komisyonu kurulması talebinin Meclis’te iktidar bloğunun oyları ile reddedilmesi, konunun gündeme gelmesinin bile istenmediğini gösteriyor” dedi.
Bu sorunun artık göz ardı edilmesinin mümkün olmadığını belirten EMEK Partisi İl yönetim kurulu üyesi İbrahim Akgün şunları söyledi:
“ Bu nedenle konunun Meclis tarafından araştırılması son derece yerinde olurdu. EYT kaç kişiyi ilgilendiriyor? Yaşanan mağduriyet nasıl giderilebilir? Çözüm için hangi seçenekler var? Bunların ilgili tarafların katılımı ile Meclis’te herkesin gözü önünde tartışılması gerekir.
1999’da gelen yaş şartı
8 Eylül 1999 gününe kadar SSK kapsamındaki işçilerin emeklilik için iki şartı yerine getirmesi gerekiyordu: Kadınlar için 20, erkekler için 25 yıl sigortalılık süresi ve 5000 günlük prim ödeme gün sayısı. Bu değişikliğin gündeme getirildiği tarihte fiili emeklilik yaşı 50’nin üstünde olmasına rağmen ‘38 yaşında emeklilik iddiası’ gerekçe gösterilerek 1999’dan sonra üçüncü bir şart olarak 4447 sayılı Kanun ile yaş şartı getirilmiştir.
Emeklilik yaşı kadınlarda 58, erkeklerde 60’a, prim gün sayısı ise 7000 güne yükseltildi. 8 Eylül 1999 gününden önce işe girenler için kadınlarda 40 ile 58, erkeklerde ise 44 ile 60 yaş arasında değişen kademeli geçiş süresi getirildi. Benzer yaş sınırı Emekli Sandığı ve Bağ-Kur kapsamındakiler için de getirildi.
2 yıldan 18 yıla kadar mağduriyet var
1999 yılında yapılan emeklilik yaşı ile ilgili geçiş düzenlemelerinin iptali için DYP ve RP tarafından Anayasa Mahkemesi’ne yapılan başvuru üzerine kademeli geçiş hükümleri “adil, makul ve ölçülü” bulunmayarak iptal edilmiştir. Daha sonra 23 Mayıs 2002 tarihinden geçerli olmak üzere kadınlarda 40-56 arası, erkeklerde ise 44-58 arası değişen yaş koşulu ile 5000 ile 5975 gün arası değişen prim gün koşulu getirmiştir..
Yaş şartının 4447 yasa çıktığında halen çalışanlara geçmişe dönük uygulanması nedeniyle sigortalılık süresi ve prim gün şartlarını yerine getirenler ama yaş şartını yerine getiremeyenler emeklilik için yaş beklemek zorunda kalmıştır. EYT kısaca, 1998 yılında işe giren bir işçinin 2023 yılında emekli olma hakkına sahipken, birkaç yıl sonra çıkarılan bir yasa ile emekliliğinin 15 yıl sonraya 2038 yılına ertelenmesidir.
Sorun kaynak değil tercih
EYT önemli toplumsal bir sorun haline gelmiş durumda. EYT konusunda ne yapılabilir? Her şeyden önce konu kestirilip atılamaz. Konunun sadece maliyet olarak ele alınması doğru değildir. EYT sorunu gündeme gelince ‘kaynak yok’ ve ‘maliyet’ korosu sahneye çıkıyor. Oysa kaynak var. Tahsil edilmeyen SGK primlerinin tahsil edilmesi, kayıt dışı çalışanların sigortalı çalıştırılması, sermaye çevrelerine tanınan vergi ve prim teşviklerinin bir kısmının ETY için ayrılması yeter de artar bile.
Emek Partisi olarak; Emeklilikte Yaşa Takılanlar Derneği (EYT) adı ile örgütlü mücadele sürecine giren işçi ve emekçi arkadaşlarımızın verdikleri bu onurlu mücadelenin yanında olacağız.”
