Tam açılıma zamlı başlangıç

Elektrik Mühendisleri Odası Eskişehir Şube Başkanı Ender Kelleci elektriğe yapılan zamma tepki gösterdi. Kelleci, " Elektrik fiyatlarına 1 Temmuz 2021`den geçerli olmak üzere yapılan yüzde 15 zamla birlikte, 4 kişilik bir ailenin asgari aylık faturası 183 TL`den, 211 TL`ye çıktı.

Salgın koşullarına rağmen hız kesmeyen zamlarla birlikte elektrik fiyatlarındaki yıllık artış oranı ise yüzde 29`a ulaştı. 1 Ocak 2018 tarihinden bugüne toplam artış oranı sanayide yüzde 166.2, ticarethanelerde yüzde 169.4, meskende ise yüzde 104.3 oldu.

Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu`nun (EPDK) Resmi Gazete`de bugün yayımlanan tarife tablolarına göre, 1 Temmuz 2021 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere vergi ve fonlar dahil elektrik fiyatları yüzde 15 oranında zamlanmıştır.

Elektrik Mühendisleri Odası`nın (EMO) tarifeler üzerinden yaptığı incelemeye göre; enerji bedeli ve perakende hizmet bedelini kapsayan perakende enerji bedelleri Ocak 2021`e göre tek terimli alçak gerilim aboneleri için yüzde 17 ile 27 arasında değişen oranlarda artırılmıştır. Perakende enerji bedeli konutlarda yüzde 19.3, ticarethanelerde yüzde 17.9, sanayide yüzde 17.5, şehit aileleri ve muharip malul gaziler tarifesinde yüzde 23.1, tarımsal sulamada yüzde 17.6, aydınlatmada yüzde 18 zamlanmıştır. Genel aydınlatma bedelindeki zam oranı ise yüzde 27.3 olmuştur.

Kayıp ve kaçak, iletim hizmeti ve dağıtım hizmeti bedellerini içeren dağıtım kaleminde ise tüm abone gruplarında yüzde 7.6 oranında artış yapılmıştır.

Zamla birlikte faturalara yansıtılan elektrik fiyatları kilovatsaat (kWh) başına; ticarethanelerde 97.74, aydınlatmada 90.65, tarımsal sulamada 86.02, sanayide 84.87, konutlarda 73.93, şehit aileleri ve muharip malul gazilerde 35.43 kuruşa çıkarken; genel aydınlatma bedeli 68.96 kuruş olarak belirlenmiştir.

Bir evdeki asgari tüketim üzerinden 4 kişilik bir ailenin 230 kilovatsaat (kWh) elektrik harcadığı dikkate alındığında, konutların fon ve vergi kesintileri dahil aylık elektrik faturasının 28 TL artışla 183 TL`den 211 TL`ye çıkacağı hesaplanmıştır.

Ekim 2020`de yapılan yüzde 5.75 ve Ocak 2021`deki yüzde 6.2`lik artışın ardından son yapılan yüzde 15`lik zamla birlikte, elektrik fiyatlarındaki yıllık artış oranı yüzde 29`a ulaşmıştır.

Türkiye`nin enerji üretiminde ithal kaynaklara bağımlılığı ve Türk Lirası`nda son dönemde yaşanan değer kaybının yanı sıra, yenilenebilir enerji, kömür ve doğalgaz santralları için verilen alım garantileri zamların bir kısır döngü şeklinde devam edeceğine işaret etmektedir. Elektrik fiyatlarındaki zam hemen hemen tüm ürünlerin fiyatlarının da artmasına neden olacak, ekonomik kriz ve salgın koşullarında zaten zor durumda olan geniş halk kesimlerinin sıkıntıları daha da artacaktır.

Elektrik fiyatlarındaki can yakıcı artışları durdurmak için acil olarak harekete geçilmelidir. Öncelikle özelleştirme ve kar esaslı piyasa politikaları terk edilerek, ülkemiz kaynaklarının kamu yararı temelinde en iyi şekilde değerlendirileceği ve farklı elektrik üretim kaynaklarının birbirlerinin maliyetlerini sübvanse edeceği yeni bir sistemin oluşturulması gerekmektedir. Bunun için de kamu yararını esas alan siyasi ve ticari müdahalelerden uzak kamusal bir yapının kurulması zorunludur.