Eskişehir Teknik Üniversitesi (ESTÜ) Mimarlık ve Tasarım Fakültesi Dekan Yardımcısı Doç. Dr. Hicran Hanım Halaç tarafından yürütülen proje kapsamında, Türkiye'de UNESCO Dünya Mirası Listesi'ndeki 18 tarihi bölgede restoranlarda fotoğraflı, çizimli soru ve cevapların yer aldığı "Amerikan servis"ler kullanılarak geçici miras listesindeki eserler konusunda farkındalık oluşturulması hedefleniyor.
Çocukların öğrenmeye meraklı olduğunu ancak eğlenceli öğrenme metotlarıyla daha çok verim alındığını düşünerek onların Türkiye'nin UNESCO'nun Dünya Mirası Listesi'nde yer alan yapıları tanıması için "Hafızan Mirasın, Hafızalardaki Mirasın" adlı hafıza oyununu tasarlayan Halaç, ikinci projesinde ise hem gençlerin hem de yetişkinlerin ilgisini çekecek bir yöntem buldu.
"Kültürüne Doy Mirasını Hazmet" adlı projede, restoranlarda yemek tabaklarının altına konulan servis kağıtlarına, tarihi miraslarla alakalı görseller için soru ve cevaplar yazan Halaç, grup halinde yemek yiyen öğrencilerin ve turistlerin etkileşim kurabilmesini ve bu esnada eğlenerek öğrenmesini sağlamayı planlıyor.
Yemek servisi yapılmadan önce konulan servis kağıtlarına, "Eskişehir'in Sivrihisar ilçesinde bir cami var. Bu cami Selçuklu döneminde yapılmış, ahşap bir cami. Sence bu tarihi mirasımızın adı nedir?" gibi sorular yazan ve "Eğer cevabı bilmiyorsan yeşil servis kağıtlı arkadaşından bu bilgiye ulaşabilirsin." cümlesiyle de etkileşimin sağlanmasını planlayan Halaç, öğrencilere ve turistlere Türkiye'deki dünya mirası eserleri öğretmeyi amaçlıyor.
Türkiye'den UNESCO'nun kalıcı miras listesinde, Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası (Sivas), İstanbul'un tarihi alanları, Göreme Milli Parkı ve Kapadokya (Nevşehir), Hitit medeniyetinin başkenti Hattuşa (Çorum), Nemrut Dağı (Adıyaman), Hieropolis-Pamukkale (Denizli), Xanthos-Letoon (Antalya-Muğla), Safranbolu şehri (Karabük), Truva arkeolojik alanı (Çanakkale), Edirne Selimiye Camii ve Külliyesi, Çatalhöyük neolitik alanı (Konya), Bursa ve Cumalıkızık, Bergama çok katmanlı kültürel peyzaj alanı (İzmir), Diyarbakır Kalesi ve Hevsel Bahçeleri, Efes (İzmir), Ani arkeolojik alanı (Kars), Aphrodisias (Aydın) ile Göbeklitepe (Şanlıurfa) bulunuyor. Bu tarihi bölgelerde uygulanacak projede, kalıcı listedeki söz konusu 18 eserin yanı sıra geçici listedeki 71 mirasla ilgili sorular yer alacak.
- "Gençler doğru yönlendirilirse tarihi miras kaybolmaz"
Doç. Dr. Hicran Hanım Halaç, AA muhabirine yaptığı açıklamada, gençlerin doğru yönlendirilmesi durumunda tarihi mirasların da zamanla kaybolmaya yüz tutmayacağını söyledi.
Proje fikrini, kendi çocuklarından yola çıkarak oluşturduğunu belirten Halaç, "Benim üç çocuğum var. Bir de baktım, artık ataerkil değil de 'çocuk erkil' bir yapıya sahip oluyoruz. Bütün hayat düzenimizi çocuklarımız yönlendiriyor. Bizim ebeveynler olarak geçmişteki kültürel miraslarımızı gençlere doğru bir şekilde aktarma mecburiyetimiz de var çünkü bugünün gençleri yarın o mirasların da sahibi olacak. O yüzden de kolları sıvayıp, 'Nasıl daha eğlenceli ve doğru bilgiyi gençlere aktarırız?' sorusunun bir nebze olsun cevabını buldum." diye konuştu.
Halaç, Türkiye'den 18 eserin UNESCO Dünya Kültür Miras Listesi'nde yer aldığını, geçici listede ise 71 mirasın bulunduğunu hatırlattı.
"Kültürüne Doy Mirasını Hazmet" isimli projesinin asıl hedefinin Türkiye'nin kalıcı listedeki eser sayısını artırmak olduğunu vurgulayan Halaç, şunları kaydetti:
"Amacımız, 'Geçici listede bulunan 71 eseri kalıcı listeye nasıl aldırabiliriz?' sorusuna cevap bulmak. Kültür miras yönetimini doğru planlamamız gerekiyor. Yüksek lisans öğrencilerime temas etmeye çalışıyorum. UNESCO Dünya Mirası Geçici Listesi'ndeki miraslarımızı kalıcı listeye dahil edebildiğimizde ülkeye gelen turist sayısı da artacaktır. Turistler tarihe önem veriyor ve o listelere göre hareket ediyor. Bu yüzden de bir oyun geliştirdik. 18 kalıcı eserimizin öğretilmesine yönelik bir oyun. Kartlarda bu yerlere ait fotoğraflar ve bilgiler yer alıyor. Aynı kartlarla 6 farklı oyun oynanabiliyor. Çocukların da büyüklerin de oynayabileceği bir kart oyunu. 23 Nisan ve 19 Mayıs etkinliklerinde bir grup ortaöğretim öğrencisiyle bu oyunları oynadık ve doğru bir yol izlediğimizi anladık."
Halaç, ESTÜ Mimarlık Bölümünden lisans öğrencileri Hacer Beklen, Muhammed Kaşıkçı, Ayşenur Sarı ve Havva Nur Kaynun, ESTÜ Lisansüstü Eğitim Enstitüsü Mimarlık Ana Bilim Dalı öğrencileri Fikret Bademci, Ebru Ulaş, Saadet Turan ve Harun Tunay'ın eşlik ettiği projenin başlangıcında gençlere ulaşmayı başardıklarını aktardı.
Ürettikleri projelerin marka ve görsel tescillerinin yapılmasının ardından seri üretime geçilmesini arzu ettiğini dile getiren Halaç, "Ticari bir hale gelebilir fakat bizim amacımız tamamen bir sosyal proje ortaya çıkarmaktı. Bunu yapabildiğimizi düşünüyorum." dedi.
