TMMOB İnşaat Mühendisleri Odası Eskişehir Şube Başkanı Orkun Kılıç, 17 Ağustos 1999 Marmara Depremi’nin 26. yılında yaptığı açıklamada, aradan geçen yıllara rağmen depreme hazırlıkta ciddi adımlar atılmadığını vurguladı.
“Marmara Depremi hâlâ ders alınmadığını gösteriyor”
Başkan Kılıç, 17 Ağustos’un Türkiye’ye bir deprem ülkesi olduğunu acı biçimde hatırlattığını, ancak bugün hâlâ İstanbul başta olmak üzere birçok kentte risklerin devam ettiğini söyledi.
“23 Nisan 2025’te Marmara Denizi’nde meydana gelen 6,1 büyüklüğündeki deprem, hazırlıksızlığımızı yeniden gözler önüne serdi” diyen Kılıç, tartışmaların sadece depremin yeri, zamanı ve büyüklüğüne indirgenmesinin yanlış olduğunu belirtti.
6 milyon riskli yapı tespit edilmeli
Kılıç, TBMM ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı raporlarında 6 milyon yapının riskli olduğunun açıkça ifade edildiğini hatırlattı. “Bu sayı toplam yapı stokunun yüzde 60’ına denk geliyor. Ancak bu yapıların hangileri olduğu bile bilinmiyor” dedi.
Ulusal Deprem Stratejisi ve Eylem Planı’nın 2023’e kadar Türkiye’yi depreme hazır hale getirmeyi hedeflediğini, ancak 6 Şubat 2023 depremlerinin hiçbir ciddi ilerleme sağlanmadığını ortaya koyduğunu vurguladı.
“Kentsel dönüşüm rant odaklı yürütülüyor”
Kılıç, 2012’den bu yana yürütülen kentsel dönüşüm çalışmalarında yalnızca 238 bin riskli yapının dönüştürüldüğünü, bunun yüzde 4’e karşılık geldiğini söyledi.
“Dönüşümler rant değeri yüksek bölgelerde yoğunlaşıyor, riskli bölgelerde ise çivi bile çakılmıyor” diye konuştu.
6 Şubat depremleri sonrası verilen sözler tutulmadı
6 Şubat depremlerinde resmi rakamlara göre 50 binden fazla kişinin hayatını kaybettiğini, 40 bin binanın yıkıldığını belirten Kılıç, depremzedelere verilen 650 bin konut sözünün yalnızca yüzde 32’sinin yerine getirildiğini aktardı.
“Deprem bölgesinde hâlâ geçici barınma, altyapı, eğitim ve sağlık hizmetlerinde ciddi eksiklikler var” dedi.
“Afetler önlenebilir”
Kılıç, açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Deprem doğal bir olaydır; afete dönüşmesi tamamen insan kaynaklıdır. Bilimsel bilgi ışığında hareket edildiğinde can ve mal kaybı yaşanmaz. Rantı değil, insanı önceleyen bir kentleşme anlayışı derhal hayata geçirilmelidir. Yapı denetimi kamusal bir hizmet olarak yeniden örgütlenmeli, meslek odalarının bilgi birikimi sürece dahil edilmelidir. Daha fazla geç kalmadan, bir tek insanımızı daha yitirmeden harekete geçmeliyiz.”
