Eşlerin birbirinden habersiz olarak birlikte oturdukları evi satması, aile içinde ciddi sorunlara ve mağduriyetlere yol açabilmektedir. Bu tür durumlar, özellikle eşlerin birlikte yaşadığı konutun satışı söz konusu olduğunda, hem hukuki hem de duygusal açıdan ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu konuda bazı koruyucu tedbirler alınabilir.
· Aile Konutu Şerhi: Türk Medeni Kanunu'na göre, bir konutun aile konutu olarak kabul edilebilmesi için tapu kaydına "aile konutu şerhi" işlenmesi gerekmektedir. Bu şerh, konutun satışını veya devrini zorlaştırır, çünkü diğer eşin açık rızası olmadan bu tür işlemler yapılamaz. Aile konutu şerhi, eşin habersiz şekilde evi satmasının önüne geçmek için etkili bir hukuki koruma sağlar.
· Diğer Eşin Rızası: Aile konutu şerhi olan bir evin satılması durumunda, diğer eşin rızası gereklidir. Eşlerden biri rıza vermediği sürece, evin satışı hukuken geçersiz sayılabilir. Eğer rıza olmadan satış yapılmışsa, mağdur eş bu satışın iptali için dava açabilir.
· Rızasız Satış Durumları: Aile konutu şerhi olmadan, eşlerden biri diğerinin haberi olmadan evi satarsa, diğer eş bu durumu öğrendiğinde hukuki yollara başvurarak mağduriyetini gidermeye çalışabilir. Ancak bu süreç, hem zaman alıcı olabilir hem de maddi kayıplara yol açabilir.
Aile konutu alanında uzman bir boşanma avukatından profesyonel destek almak, sürecin sağlıklı ve adil bir şekilde ilerlemesi açısından önemlidir.
1. Aile Konutu Nedir?
Türk Medeni Kanunu'nda aile konutu, belirgin bir şekilde tanımlanmamış olmakla birlikte, genel olarak eşlerin birlikte yaşam faaliyetlerini sürdürdüğü, hayatlarını şekillendirdiği ve hatıralarla dolu bir mekân olarak ifade edilir. Aile konutu, eşlerin barınma ihtiyacını karşılayan ve birlikte yaşadıkları konuttur. Bu konut, evlilik birliği içerisinde eşlerden birine ait olabilir veya ortak mülkiyetlerinde de bulunabilir.
Aile konutunun korunması, bu konut üzerinde yapılacak işlemler için eşlerin birlikte açık rızasını gerektirir. Özellikle aile konutunun satılması, kiralanması veya üzerinde hak tesis edilmesi gibi durumlarda, diğer eşin rızası veya mahkeme kararı gerekebilir. Aile konutu, ailenin barınma ihtiyacını temin etmek ve aile içi huzuru korumak amacıyla özel bir koruma altına alınmıştır. Bu nedenle, eşlerden biri konut üzerinde tasarrufta bulunmak isterse, diğer eşin rızasının alınması veya mahkeme kararı gerekmektedir.
2. Aile Konutu Şerhi Nedir?
Aile konutu şerhi, Türk Medeni Kanunu'nda aile konutunun korunmasını amaçlayan önemli bir düzenlemedir. Şu şekilde özetlenebilir:
· Aile Konutu Şerhi: Aile konutunun korunması amacıyla konulan bir kayıttır. Bu şerh, aile konutunun satılmasını, ipotek edilmesini veya benzer tasarruf işlemlerini kısıtlar. Şerh, sadece aile konutu olarak belirlenen taşınmazlara uygulanabilir.
· Serbest Tasarruf Hakkına Kısıtlama: Aile konutu şerhi, taşınmaz malın maliki olmayan eşin, taşınmaz üzerinde tasarrufta bulunma hakkını kısıtlar. Eşlerden biri, aile konutunu üzerinde tasarrufta bulunmak isterse, diğer eşin onayı veya mahkeme kararı gerekmektedir.
· Şerhin Talep Edilmesi: Maliki olmayan eş, aile konutu şerhinin tapu kütüğüne konulmasını tapu müdürlüğünden talep edebilir. Bu işlem, aile konutunun korunmasını sağlar ve eşlerin kararlarının daha dikkatli alınmasını teşvik eder.
Bu şerh, ailenin barınma ihtiyacını temin etmek ve aile içi huzuru korumak için getirilmiş bir koruma mekanizmasıdır. Eşlerin haklarını güvence altına alarak, aile içi sorunların çözümünde önemli bir rol oynar.
Aile konutu şerhi konusunda detaylı bilgiler için Aile Konutu Şerhi Nedir? isimli makalemizi inceleyebilirsiniz.
3. Aile Konutu Şerhi Hangi Durumlarda Konulur?
Aile konutu şerhi, sadece ailenin birincil yaşam alanı olarak kullandığı ve tapu kaydında belirtilen tek bir konut üzerinde uygulanabilir. Bu şerhin amacı, ailenin barınma hakkını ve huzurunu korumaktır. İşte bazı önemli noktalar:
· Asli Yaşam Alanı: Aile konutu şerhi, ailenin asli yaşam alanı olarak kullandığı konut üzerinde geçerlidir. Bu konut, ailenin günlük yaşamını sürdürdüğü ve barınma ihtiyacını karşıladığı ana mekândır.
· İkincil Konutlar: Tatil amaçlı kullanılan ya da ikincil konutlar bu kapsama girmez. Bu tür konutlar, ailenin temel barınma ihtiyacını karşılamadıkları için aile konutu şerhi için uygun görülmez.
· Yasal Düzenleme: Aile konutu şerhinin talep edilebilmesi için, konutun tapu kaydında aile konutu olarak belirtilmiş olması gerekir. Yasal düzenlemeler, sadece ailenin asli yaşam alanına yönelik şerhin uygulanabileceğini belirtir.
Bu düzenleme, aile üyelerinin barınma hakkını güvence altına almak ve mülkiyet üzerindeki tasarrufları korumak için önemli bir araçtır. Eşlerden birinin konut üzerinde tasarrufta bulunmak istemesi durumunda, diğer eşin rızasının alınması veya mahkeme kararı gereklidir.
4. Aile Konutu Şerhi Koydurmak İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Aile konutu şerhini doğrudan tapu müdürlüğüne başvurarak koydurmak mümkündür. Başvuru sırasında gerekli belgeler ve prosedürler şu şekildedir:
· Resmî Belge: Aile konutu olduğunu gösteren resmi bir belge, mahalle muhtarlığından alınabilir.
· Evlilik Cüzdanı veya Nüfus Kayıt Örneği: Eşlerin medeni durumlarını kanıtlayan belgeler.
· Kimlik Belgeleri: Eşlerin kimliklerini doğrulayan nüfus cüzdanları ve vesikalık fotoğraflar.
· Tapu ve Kadastro Uyumu: Tapu bilgileri ile kadastro müdürlüğünce tespit edilen bilgilerin uyumlu olduğunu gösteren belge.
· Resmi Dilekçe: Aile konutu şerhinin konulması için gerekli dilekçe.
· Vekaletname: İşlem bir vekil aracılığıyla yapılacaksa vekaletname.
Bu belgeler tamamlandığında, tapu müdürlüğüne başvurarak aile konutu şerhini koydurabilirsiniz.
5. Aile Konutu Şerhi Nasıl Konur?
Eşlerin birinin tapu müdürlüğüne başvurması üzerine veya mahkeme kararıyla ilgili tapu müdürlüğüne müzekkere yazılarak konulabilir.
Bir konuta aile konutu şerhi konulabilmesi için öncelikle o konutun “aile konutu” olarak nitelendirilebilmesi gerekmektedir. Bir konutun aile konutu olarak nitelendirebilmesi için “eşlerin birlikte yaşam faaliyetlerini sürdürdüğü, hayatlarını şekillendirdiği, mutlu ve zor zamanları birlikte deneyimlediği, hatıralarla dolu bir mekân” olarak nitelendirilmesi gerekmektedir.
Aile konutu şerhi konulması işlemlerini e-devlet üzerinden yapmakta mümkündür. e-devlet sistemine girildikten sonra web tapu sistemi açılmalı ve şerh konulacak taşınmaz seçilerek gerekli belgeli yüklenmeli ve şerh konulması talep edilmelidir.
6. Aile Konutu Şerhi Olan Ev Satılırsa Ne Olur?
Aile konutu şerhi bulunsa bile malik olmayan eşin rızası alınmadan konutun satılması durumunda, rızası olmayan eşin bazı yasal hakları bulunmaktadır. İşte bu durumda atılacak adımlar ve hukuki süreçler:
Satışın İptali
· Rızası alınmadan yapılan satışın iptali için malik olmayan eş, ilgili mahkemeye başvurabilir.
· Satışın iptali talebi, şerhin ve korunma amacının ihlal edildiği gerekçesiyle yapılır.
· Mahkeme, satış işleminin aile konutu şerhinin amacına uygun olup olmadığını değerlendirir.
Şerhin Yeniden Konulması
· Eğer satış iptal edilmezse, malik olmayan eş, aile konutu şerhinin tekrar konulmasını talep edebilir.
· Bu süreçte, şerhin konulmasını destekleyen belgeler ve gerekçeler mahkemeye sunulur.
3. Kişilerin İyi Niyeti
· Aile konutu şerhi olan bir taşınmazı satın alan üçüncü kişilerin, taşınmazın aile konutu olduğunu bilip bilmediği önemlidir.
· Eğer üçüncü kişi, şerhi bildiği ve rızası olmayan eşin haklarını ihlal ettiği kabul edilirse, bu kişinin iyi niyeti ortadan kalkar ve satış iptali talebi güçlenebilir.
Mahkeme Değerlendirmesi
· Mahkemeler, her durumu ve kanuni gerekçeleri ayrı ayrı değerlendirir.
· Malik olmayan eşin dava açma hakkı vardır, ancak mahkemenin kararları, davanın özelliklerine ve sunulan delillere bağlı olarak değişir.
Aile konutu şerhinin ihlal edilmesi durumunda malik olmayan eşin yasal haklarını korumak için dava açma hakkı bulunmaktadır. Ancak her davanın sonuçları, duruma özgü olarak mahkeme tarafından değerlendirilecektir.
7. Eşim Benden Habersiz Evi Satabilir Mi?
Eşinizin sizden habersiz evi satması, Türk Medeni Kanunu çerçevesinde bazı yasal sınırlamalara tabidir. Bu dururumun detaylarına inecek olursak;
Aile Konutu Şerhi
· Eğer konut üzerinde aile konutu şerhi varsa, bu şerh, diğer eşin rızası olmadan konutun satılmasını kısıtlar.
· Şerh varsa, malikin konutu satabilmesi için diğer eşin açık rızası gereklidir. Rızası alınmadan yapılan satış işlemi geçersiz olabilir ve iptal edilebilir.
Aile Konutu Olmayan Mülkler
Eğer konut üzerinde aile konutu şerhi yoksa, diğer eşin rızası alınmadan satış yapılabilir. Ancak, bu durum eşler arası mülkiyet haklarına ve anlaşmalara bağlı olarak değişebilir.
Malik Olmayan Eşin Hakları
· Eğer aile konutu şerhi yoksa, eşinizin sizden habersiz evi satması mümkün olabilir. Ancak, mülkiyet hakkı ve diğer hukuki düzenlemeler doğrultusunda, rızanız alınmadan yapılan satışla ilgili haklarınızı değerlendirmek için dava açabilirsiniz.
· Bu durumda, satış işlemi sırasında rızanızın alınmadığını ve konutun sizinle ilgili haklarınızı ihlal ettiğini iddia ederek mahkemeye başvurabilirsiniz.
Eğer konut üzerinde aile konutu şerhi varsa, eşinizin sizden habersiz evi satması mümkün değildir. Şerh yoksa, satış yapılabilir ancak sizin haklarınızı korumak için hukuki adımlar atabilirsiniz Bu konuda alanında uzman Ankara avukat ekibinden ya da İstanbul avukatavukat ekibinden hukuki destek almak sürecin hızlı ve profesyonelce yönetilmesinde faydalı olacaktır.
