Kıkırdak ve kemik yapısından oluşan burun kas ve deri kaplı bir organdır. Vücuttaki 5 duyu organından biri olan burun solunum sisteminde çok önemli bir işleve sahiptir. Her insanda burun boyutu, şekli farklı olur. Aynı zamanda ırklara göre de burun yapısı ve şekli değişiklik gösterir. Burun koku alma işlevi yanında havayolu sağlayan bir bölümdür.  Aynı zamanda havanın nemlendirilmesi, havanın ısıtılması ve havanın filtre edilmesi süreçlerinde önemlidir.

Solunum sürecinde ilk organ burundur.  Koku alma işlevinde burun tavanında bulunan mukozasda orta konka ile septumunbirleştiği  bölümdeki koku hücreleri görev almaktadır. Burun bölgesinin içinde ve konkaların çevresinde bulunan mukoza ve salgılar hava yoluyla vücuda gelen parçacıkları tutar.  Mukoza salgısında aynı zamanda antimikrobiyal maddeler de bulunur.

 Burun anatomisi ve işlevi bu yazıda size detaylı olarak anlatılacak.  Burun temel olarak 3 farklı bölmeden meydana gelir.

Burun bölümleri nelerdir?

Burun bölümleri  temel olarak 3 bölümden meydana gelir;

  • Burun ucu:  Burun ucu ameliyatı tipplasti ismiyle bilniyor. Burun ucunda burun küçültme, burun dudak arası açı değiştirme gibi işlemler yapılır. Burun ucu kaldırma işlemi olarak da bilinen bu işlemler yoğun olarak tercih edilir.
  • Burun sırtı:  Burun estetiği ameliyatı için en yaygın talepler burun sırtına yönelik oluyor. Burun sırtında ortaya çıkan söz konusu sıkıntıları düzeltmek adına uygulanır. Burundaki geniş burun sırtı, burun eğriliği, kemer görüntüsü,  nasalvalv darlığı, burunda çökme gibi durumlar giderilir.
  • Burun kökü: Burnun kök bölgesinde çukur oluşumu olabileceği gibi bu bölge olması gerekenden daha yüksek da olabilir. Bu işlemler burun estetiği ile kolaylıkla düzeltilebilir.

Burun boşluğu nedir?

Burun deliğinin hemen girişinden başlayan burun boşluğu arka kısımda nefes borusunun başlangıcına kadar devam eder. Ortada septum ismi verilen duvar burun boşluğunu ikiye  ayırmaktadır. Burunun ön bölümü kıkırdak yapıda olurken arka bölümü ise kemikle kaplıdır.

Burun boşluğunun dış kısmında yanak kemiği, tavan kısmında ethmoid kemiği bulunur. Burun bölgesinin hemen yanında ise burun eti isimli bölge bulunuyor.

Burun boşluğu yapısı nasıldır?

Burun boşluğu; alt boşluk,  orta boşluk ve  üst boşluk olacak şekilde üç kısımdan meydana geliyor;
 

  • Alt burun boşluğu:  Burun tabanıyla alt konka bölgesi arasındaki bölgedir. Bu bölgeye gözyaşı kanalı dökülüyor. Bir insan ağladığında burnunun akmasının nedeni bu bölgeye gözyaşı dökülmesi olmaktadır.
  • Orta burun boşluğu:  Alt konka ve orta onka arasında bulunan bölümdür. Burun içindeki orta bölümde bulunan boşluk olarak isimlendirilir. Bölge içinde maksil, frontal ve ön ethmoid sinüs akıntıları bulunur. Kişinin orta burun bölgesinde bir tıkanıklık olursa sıvı birikimi olur ve baş ağrısı şikayetleri ilerleyen dönemde artar.
  • Üst borun boşluğu:  Orta konkanın üst bölümünde bulunan boşluktur.  Söz konusu boşlukta ethmoid ve sfenoid sinüs akıntıları bulunur. Üst burun boşluğu  burundaki koku alma işlevinin yerine getirildiği bölgedir.

Sinüs Nedir?

Sinüsler kişide sesin oluşmasını ve belirli bir nitelikte olmasını sağlar. Aynı zamanda beyni  sıcak, soğuk ve travma durumlarına karşı korurlar.  Sinüs türleri içinde  yer alan maksiller sinüs en büyük parananazal sinüstür ve orta boşluğa doğru açılmaya başlar.

Diğer bir sinüs bölümü olan frontal sinüs orta boşluğa açılır ve uçak yolculuğu sırasında tıkanırsa iki kaşın arasında ağrı şikayetleri oluşturur.  Ön ve arka etmoid hücreler de ön bölümdeki orta boşluğa açılırken arka bölümdekiler üst borun boşluğuna açılır. Üst burun boşluğuna açılan en arkadaki sinüsler ise sfenoid sinüs olarak adlandırılır.

Burnun görevleri nelerdir?

Burun vücutta çok farklı işlevlerin yetine getirilmesinde etkili bir organdır. Bu duyu organının görevleri ise genel olarak şöyle sıralanabilir;

  • Kişinin nefes alma işlevini yerine getirmede görev alır. Burun bölgesinden alınan nefes ısıtma, nemlendirme ve süzme aşamalarından geçer. Burundaki nefes burun kılları tarafından süzülür.
  • Burun bölgesinde tıkanıklık olması durumunda kişiler ağızdan nefes alır. Ancak ağızdan alınan nefes kuru, soğuk ve süzülmemiş olduğu için akciğer hastalıklarını tetikleyebilir.
  • Kişinin  ses oluşturmasında da burun görev alır.  Ağız bölgesinde bulunan soluk burusu ses tellerinde oluşur. Burun bölgesinden geçen hava sayesinde bir rezonans oluşur. Bir kişinin soğuk algınlığı şikayetlerinde sesi değişir. Bu durumun temel nedeni ise  burun bölgesinin ses oluşumunda görevli olmasıdır.
  • Burun bölgesinde diğer bir işlev de koku almadır. Tat almaya destek olan burun yemeklerin daha lezzetli hale gelmesinde etkilidir. Burunda bir zorluk olması durumunda kişi yediği yemeklerde tat alamayabilir.
  •  Orta kulağın havalanmasında da görev alan bir organdır. Orta kulak bölgesinde ortaya çıkan havalanmanın temeli burnun arka bölümüdür.   Bu işlev sağlıklı yürütülürse kişinin kulakları işitme ve denge fonksiyonunu daha iyi şekilde yerine getirir.
  • Burun sinüsler için boşaltma işlevinin yerine getirilmesini de sağlar. Sinüslerde yer alan mukoza havalanma ihtiyacı duyar. Sinüslerin burun bölgesine açıldığı yerde bir sızıntı olduğu anda sinüzit hastalığı görülebilir.

Burun görevleri vücutta koku almadan nefes almaya kadar birçok konuda ortaya çıkar. Burun anatomisi ve işlevi yanında estetik bir görünüm için de hayati öneme sahip bir bölümdür. Yüzde estetik yapıyı ortaya koyan en önemli parçalardan biri burundur. Burun bölgesinden memnun olmayan kişiler burun estetiği ile bu sorunları ortadan kaldırabilir.

Editör: TE Bilişim