DORLİON Psikoteknik Merkezi sahibi Ayşe Müjgan Kara, Psikoteknik değerlendirmenin uygulandığı durumlar, testlere katılım koşulları, sürücülerin uyması gereken kurallar, karayolu taşıma yönetmeliği ve yasal düzenlemeler, Psikoteknik belgesi alım süreci ile ilgili değerlendirmelerde bulundu.
7 Ağustos 2008 yılında faaliyetlerine başlayan DORLİON Psikoteknik Merkezi ve çalışma alanları hakkında bilgi veren Ayşe Müjgan Kara, Psikoteknik belgenin Sağlık Bakanlığı’nın denetiminde onaylı kurumlar tarafından kişinin bedensel ve psikolojik durumunun sürücülük yapmaya elverişli olduğunu, psikolog eşliğinde 1 saat süren test ve bu test sonucunda verilmiş olan rapor olduğunu söyledi.
Başarı ölçümüz vatandaşlarımız
Psikoteknik merkezi sayesinde trafik kazalarının azaltılabileceğini vurgulayan Kara, “Merkezimiz ile trafik kazalarının ve sorunlarının azaltılmasına katkıda bulunabilmek, bu alanda kaliteyi arttırabilmek dolayısıyla insana ve eğitime yatırım yapabilmek, ülke ekonomisine katkı ve istihdam sağlayabilmek amacı ile kurulan DORLİON Psikoteknik merkezimiz 2008 yılından bu yana çalışmalarına hız kesmeden devam ediyor.  Kaliteli hizmet anlayışımız ve uzman ekip ve ekipmanımız ile vatandaşlara hizmet veriyoruz. Başarı ölçümüz vatandaşların memnuniyeti” diye konuştu.
Karayolu Taşıma Yönetmeliği
Karayolu Taşıma Yönetmeliği 36(1)d Maddesine (eski KTY 60-e) göre yük, eşya ve yolcu taşıyan araçların sürücülerinde aranacak şartları değerlendiren Kara, “Sürücülerin bedeni ve psikolojik açıdan sağlıklı olduklarını bir sağlık raporunu yetkili sağlık kuruluşlarından her beş yılda bir almaları gerekmektedir ve psikoteknik değerlendirmede sürücü özelliklerinden zihinsel yetenek ve psikomotor yetenek ve beceriler bu amaçlı geliştirilmiş olan bilgisayar destekli testlerle ölçülmektedir. Zihinsel yetenek testinde dikkat, anlama ve değerlendirme yeteneği, hız ve mesafe algılama, genişi dönüş alanı içinde uyaran fark etme, şekil algılama görsel süreklilik, görsel hafıza, konsantrasyon görüntü tanıma ölçülürken, psikomotor yetenek-beceri testinde tepki hızı ve koordinasyon düzeyi ölçülmektedir. Karayolları trafik kanununda araç sürücüsünün bağlı olduğu firmanın hukuki sorumluğu başlığı altında yer alan ‘bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümü veya yaralanmasına veya bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, bir firma adı altında veya firma tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde bağlı olduğu firma da doğan zarardan sorumlu olur’ hükmü vardır. Bu hüküm doğrultusunda işletmelerin riski en aza indirmeleri için, psikoteknik değerlendirme sonucunda verilecek güvenli araç kullanma belgesine sahip sürücüleri istihdam etmesi seçici bir ölçüt olarak kullanılabilir. Psikoteknik değerlendirmeyi gerekli kılan haller ise, hız limitlerinin aşılması, alkollü araç kullanılması, 100 ceza puanının aşılmasıdır” dedi.
Şoförlerde aranan nitelikler
Kara, şoförlerde aranacak nitelikleri ise şu şekilde sıraladı, “Sürücülerin bedeni ve Psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bir sağlık raporunu yetkili sağlık kuruluşlarından her beş yılda bir almaları zorunludur. Bundan sonra yetki belgelerine kayıtlı taşıtları kullanan sürücüler, araç ruhsatında kamyon, kamyonet, kapalı kasa gibi ibareler yazan araçları kullanan sürücü arkadaşlar SRC ve PSİKOTEKNİK belgesiz trafiğe çıkamayacaklar. Sürücülerde Psikoteknik raporu, sürücülerin güvenli araç kullanmalarını sağlayan zihinsel özelliklerinin(algı, dikkat, hafıza, muhakeme vb.), psikomotor yetenek ve becerilerinin (tepki hızı, göz, el, ayak koordinasyonu vb.); tutum-davranış, alışkanlık ve kişilik özelliklerinin (risk alma, saldırganlık, sorumluluk, öz kontrol vb.) ölçülmesi ve sürücülük açısından uygunluğu-yeterliliği hakkında bir sonuca varılmasıdır. Dikkat en önemli unsur. Aracınızın karıştığı trafik kazalarında sürücün Psikoteknik belgesi yok ise bazı sigorta şirketleri araç ehliyetsiz kullanıldığı için hasar bedeli ödememektedir” dedi.
Psikoteknik değerlendirme nedir?
Psikoteknik değerlendirme hakkında bilgiler veren Kara, “Çalışma psikolojisinin bir dalı olan Psikoteknik değerlendirme, bireyin belirli bir işteki yeterliliğinin ortaya konması amacıyla, gerekli bedensel ve zihinsel özelliklerinin testler aracılığıyla ölçülmesidir. Başka bir deyişle Psikoteknik değerlendirme, bireyin belirli bir işe uygun olup olmadığını anlamaya yönelik olarak tasarlanmış bir inceleme-değerlendirme yöntemidir. Burada görsel ve işitsel uyaranlara doğru tepki hızları, muhakeme yetenekleri, Periferal görme alanları ve ikili işlem becerileri, iki el koordinasyonu, seçici ve sürekli dikkat düzeyleri, el ayak göz koordinasyonları, hız ve mesafe tahmin becerileri, görsel algılama ve takip becerileri değerlendirilmektedir” şeklinde konuştu.
Psikoteknik hangi hallerde uygulanıyor?
Psikoteknik uygulama durumlarını değerlendiren Kara, kanun kapsamını şu ifadelerle anlattı, “Karayolu Taşıma Yönetmeliği 36(1)d Maddesine (eski KTY 60-e) göre, sürücülerin bedeni ve Psikoteknik açıdan sağlıklı olduklarını gösteren bir sağlık raporunu yetkili sağlık kuruluşlarından her beş yılda bir almaları gerekmektedir. Şehirler arası karayollarında 90 km/s hızı geçmemek üzere motorlu araçların cins ve kullanma amaçlarına göre sürülebileceği en çok ve en az hız sınırları yönetmelikte belirlenir. Sürücülerin bu hız sınırlarını aşmamaları gerekmektedir. Aksi halde sürücü belgeleri geçici olarak alınmaktadır. Uyuşturucu veya keyif verici maddeleri almış olanlar ile alkollü içki almış olması nedeniyle güvenli sürme yeteneklerini kaybetmiş kişilerin karayolunda araç sürmeleri yasaktır. Aksi halde sürücü belgeleri geçici olarak alınır. Kara, ayrıca sahte Psikoteknik belgesi konusunda da uyayarılarda bulunarak, testlere katılmadan alınan Psikoteknik belgelerin sahte olduğunu vurguladı ve Sağlık Bakanlığının genelgesine göre, Psikoteknik değerlendirme testlerinin sadece İl sağlık müdürlüğünden ruhsat almış yasal Psikoteknik merkezlerinde, en az 1 saat süren testlere katıldıktan sonra,il sağlık müdürlüğü yada ilçe sağlık grup başkanlığı tarafından onaylanmış raporlar olarak teslim edildiğini vurguladı.


DORLİON Psikoteknik Merkezi hakkında
Sürücülerin güvenli araç kullanmalarını sağlayan zihinsel özelliklerinin psikomotor yetenek ve becerilerinin tutum-davranış, alışkanlık ve kişilik özelliklerinin ölçülmesi ve sürücülük açısından uygunluğu ve yeterliliği hakkında bir sonuca varılması olarak adlandırılan sürücülerde Psikoteknik değerlendirme hizmeti DORLİON Psikoteknik merkezinde verilmektedir. İstiklal Mah. Demirciler Sk. No:36 da hizmet veren merkez, sürücülerin şehir trafiğinde daha bilgili hareket etmelerini sağlıyor.