Acıbadem Üniversitesi Atakent Hastanesi Uzman Psikolog Duygu Kodak, özellikle ailelerin sınava yönelik tutum ve davranışlarının, çocukların psikolojik durumları için son derece önemli bir belirleyici olduğunu belirterek “Çoğu ailenin farkında olmadan kişisel kaygılarını çocuklarına yansıtmaları, çocukların sınav sırasında çok daha yoğun strese girmelerine neden olmaktadır” diyor. Sınav stresinin çocukta; öğrenilenleri kullanamama, okuduğunu anlamama, düşünceleri ve duyguları düzenlemede zorluk, dikkatin azalması, bilişsel faaliyetlerde durgunluk ve fiziksel yakınmalar olarak ortaya çıkaracağını söyleyen Uzman Psikolog Duygu Kodak öğrencilere sınav stresini yenmenin 5 püf noktasını sıraladı, ailelere sınav öncesi ve sonrası doğru yaklaşım önerilerini anlattı, önemli öneriler ve uyarılarda bulundu.
Rahatlama egzersizleri yapın
Sınava sayılı günler kala bedensel ve ruhsal rahatlama için nefes egzersizi ve kas gevşetme teknikleri büyük fayda sağlıyor. Bunun için; nefesinizi burnunuzdan alıp ağzınızdan yavaşça uzunca verin. Kaslarınızı belli bir süre sıkarak duyumsayın, ardından serbest bırakarak rahatlayın. Açık havada yürüyüş yapın. Bu tür egzersizler düşüncelerin netleşmesine, güvende hissetmeye, sakinleşmeye ve dikkatinizi bulunduğunuz an’a getirmeye yardımcı olacaktır.
Kendinizle ilgili olumsuz düşünceleri değiştirin
“Gelecekte mutlu olmak için sadece bu sınavı kazanmam gerekiyor başka bir yolu yok; kazanamazsam ailemin de çevremin de yüzüne bakamam; hayatım biter; sınav sonucu kim olduğumu ve değerimi belirleyecek; eğer istediğim sonucu alamazsam bu benim yetersiz biri olduğumu gösterir” gibi düşüncelerden kurtulun. Çünkü mantıklı ve gerçekçi olmayan bu düşünceler stresi artırarak performansı olumsuz etkiliyor.
Güçlü yanlarınızı hatırlayın
“Sınava hazırlıksızım, bilgiler çok gereksiz ve saçma, konuları anlayamıyor olmam aptal olduğumu gösterir, bu sınavda başarılı olamayacağım, sınav kötü geçecek” yerine; “yapmam gerekeni ve yapabildiğimin en iyisini yapabilirim, başarırsam hayatımın önemli bir dönüm noktasını geçeceğim fakat istediğim sonucu alamamam beceriksiz olduğum anlamına gelmez sadece daha fazla çalışmam gerektiği anlamına gelir” şeklinde olumlu söylemlerde bulunun. Zorluklarla baş ederken kullandığınız güçlü yanlarınızı, başarılarınızı hatırlayın.
Beslenme ve uykunuza dikkat edin!
Sınav gününde kan şekerinin yükselmesine ve hemen sonrasında düşmesine sebep olabilecek şeker oranı yüksek yiyecek ve içeceklerin kaygınızı yükseltmesine izin vermeyin. İyi bir uykunun akademik başarıyı artırdığına dair birçok araştırma var. Sınav öncesi dönemde yeterince uyumaya, uyku öncesi telefon ve tablet kullanımını azaltıp zihninizi dinlendirmeye özen gösterin.
Sınavda bu önerilere dikkat edin!
Uzmanı Psikolog Duygu Kodak öğrencilere sınav esnasında stresi önlemeye yönelik şu önerilerde bulunuyor;
- Sınav esnasında diğer öğrencilerin sayfa çevirme sesini duyarsanız geç kaldığınız düşüncesiyle endişeye kapılmayın. Çünkü her adayın soru çözme yöntemi ve sınav stratejisi birbirinden farklıdır yani kimin, hangi bölüme, kaçıncı sorudan başladığını bilemezsiniz.
- Sınav sırasında sürekli saate bakmak yerine bölümler arasında saatinize bakın. Sürekli zaman kontrolü yapmak telaşlandırabilir.
- Burnunuzdan derin bir nefes alıp birkaç saniye tutun ve yavaş yavaş ağzınızdan nefesinizi verin. Bu sayede ihtiyaç duyulan oksijen beyne giden kan damarlarını genişleterek bilişsel faaliyetleri olumlu etkiler.
xxxxxxxxx Kutu Bilgisi xxxxxxxxxx
Çocuğunuza değerli olduğunu hissettirin!
Çocuğun sınav stresini yenmede ailesine de büyük görevler düştüğünü belirten Uzman Psikolog Duygu Kodak şöyle konuşuyor: “Kaygı ve stresin yanında çocukların bu dönemde sınav sonucuna bağlı ebeveynlerini üzeceklerini, hayal kırıklığı yaşatacaklarını düşünüp yoğun bir suçluluk duygusu yaşadığını gözlemliyorum. İyi niyetle söylenen “senin için çabalıyoruz, okuyup başarılı olman için her şeyi yapmaya razıyız” cümleleri hayatlarının bu sınava bağlı olduğunu düşünmelerine neden olabiliyor. Bu nedenle çocuğunuza sınav sonucu ne olursa olsun onu herhangi bir koşula bağlı olmadan sevdiğinizi ve yanında olacağınızı, sizin için çok değerli olduklarını hissettirin. Sınav sonrası akranlarıyla karşılaştırmayın. Olumlu ve sıcak yaklaşımınız hem ilişkinizi geliştirecek hem de çocuğunuzun yalnızlık duygusuna kapılmadan sonraki adımlarında cesaretlendirici olacaktır.”
