Gözde dışa kayma ekzotropyaolarak da bilinen, her iki gözü de etkileyebilen bir şaşılık türüdür. Bir nesneye odaklanırken gözün kulak yönüne doğru kaymasıyla karakterizedir. Altta yatan nedene göre kalıcı veya geçici olarak kişinin günlük hayatını etkileyebilir. Dışa kayma her yaş grubunda görebilse de genellikle çocukluk döneminde başlar. Hastalar uykusuz dönemlerinde veya tüm gün ekran başında çalışmaları nedeniyle göz yorgunluğu yaşadığı durumlarda dışa doğru göz kayması ile karşılaşabilir. Bazı vakalarda ise gözde bulunan kırma probleminden kaynaklı da ekzotropyagelişebilir.
Gözde dışa kaymabaşlangıçta dönemsel olarak açığa çıkan bir şaşılık türü olsa da zaman içerisinde görülme sıklığı artabilir veya kalıcılaşabilir. Her türlü durumda göz kaymasına yönelik bir göz hastalıkları uzmanına danışılması ve altta yatan neden tespit edilmelidir. Bu sayede ideal tedavi planlaması yapılarak göz tembelliği gibi ciddi hastalıkların gelişimi önlenebilir.
Dışa Doğru Göz Kayması Neden Olur?
Dışa doğru göz kayması her zaman spesifik bir neden ile ilişkili değildir. Gözün yorgunluğu, uykusuzluk gibi etkenlerden dolayı geçici olarak görülebilir. Ancak sıkça tekrarlaması halinde göz kaymasının temelinde göz bozukluklarının veya göz tembelliğinin yer almasından şüphelenilebilir. Genetik faktörler de dışa doğru göz kaymasını tetikliyor olabilir.Özellikle anne ve babada şaşılık gelişen bireylerde ekzotropyagelişim riski daha yüksektir.
Dışa doğru göz kaymasında göz ve beyin arasındaki sinirlerde bir hasar gelişmesi söz konusu olabilir. Çocukluk döneminde göz kası gelişiminin tamamlanmaması da bir etkendir ve müdahale edilmemesi halinde yetişkinlik döneminde şaşılıkgelişmesine neden olabilir.
Bahsedilen nedenlerin haricinde kişinin kafa bölgesinde bir travma gerçekleşmesi sinir veya kas hasarı yaratabileceğinden yine göz kayması görülebilir. Buna ek olarak anevrizma gibi damar hastalıkları, yüksek tansiyon, diyabet ve tiroit hastalıkları da ekzotropyagelişimini tetikleyebilir.
Nadir de olsa geçmişinde şaşılık ameliyatı olan kişilerde dışa doğru kayma gelişimi söz konusu olabilir. Ameliyat sırasında göz kaslarına ihtiyaç duyulandan daha fazla müdahale edilmesi halinde dışa doğru kayma gelişebilir.
Dışa Doğru Göz Kayması Nasıl Teşhis Edilir?
Şaşılığa yönelik bir belirti gözlemlenmesi halinde süreç ihmal edilmeden bir göz hastalıkları uzmanına danışılmalıdır. Doktor tarafından gerçekleştirilecek olan klinik muayene sırasında şaşılığa yönelik testler uygulanarak şaşılığın ciddiyeti ve altta yatan nedentespit edilebilir. Gerekli değerlendirme testlerinin yapılması ardından teşhisten emin olunabilir ve hastaya yönelik tedavi planlaması yapılır.
EkzotropyaNasıl Tedavi Edilir?
Altta yatan ana nedene göre kişiye özel bir tedavi planlaması yapılır. Görme problemi gelişen kişilerdekırma kusuruna yönelik bir gözlük tedavisi planlanabilir. Gözlük derecesi doktor tarafından belirlenirken ne sıklıkla ve ne şekilde kullanılması gerektiği yönünde de hasta aydınlatılır. Çift görme gibi şikayetlerin geliştiği durumlarda prizmalı gözlükle de başvurulabilir.
Diyabet, hipertansiyon veya tiroit hastalığı gibi bir durumun olması halinde bu noktada multidisipliner bir yaklaşım sergilenerek bu hastalıklara yönelik tedavi planlaması yapılır. Göz hastalıkları uzmanı şaşılığın tedavisini gerçekleştirirken diğer rahatsızlıkların da ilgili tıbbi birimler tarafından tedavi edilmesi gerekir.
Göz tembelliği gibi komplikasyonların geliştiği durumlarda ise genellikle süreç aksatılmadan cerrahi müdahaleye başvurulur. Cerrahi müdahale sırasında gözün dışarı doğru kaymasına neden olan kasların güçsüzleştirilmesi sağlanır. İçe doğru hareket etmeyi sağlayan kaslar ise güçlendirilir. Bu sayede göz ideal şekilde hizalanabilir.
Şaşılığın türü ne olursa olsun bu göz rahatsızlığı ihmal edilmemesi gereken bir sağlık problemidir. İlerleme riski ve görme yeteneğini kaybetme gibi komplikasyonları beraberinde getirildiğinden şaşılık doktorunuzun önerdiği şekilde tedavi edilmelidir.
