Eskişehir'in simgelerinden birisidir Kalabak Suyu...
Hani suyunu içen bir daha vazgeçmezler diye bir söylem de var...
Eskişehirliler şehir dışına gittiklerinde en çok özlediklerinin arasında yer alır Kalabak Suyu.
Cumhuriyetin kurucusu Mustafa Kemal, yıllar öncesinde içme suyunun önemini dile getirir.
Ve Kalabak Suyu'nun kısacası hikayesi...
1930'lı yıllarda cumhuriyetin ilanında sonra, Eskişehir'den sık sık geçen Mustafa Kemal Atatürk yine bir seyahatinde tren garında mola verir. İŞte bu mola Eskişehir'in içme suyu ihtiyacında yeni bir dönemin başlamasına neden olur. Bir bardak su isteyen Atatürk'e testide soğutulmuş termal suyu sunulur.
Değişik bir tadı olan bu su, Atatürk'ün hoşuna gitmez ve ESkişehir'in içme suyu ile ilgili bilgi ister. En kısa süre içerisinde içme suyu ihtiyacının karşılanması için orada bulunan dönemin Belediye Başkanı Kamil Topçu'dan bu sorunun halledilmesini ister. Bunun üzerine Kamil Topçu kaynak arayışına girer.
Türkmen Dağı'nın kuzey yamacında Kalabak Köyü yakınlarındaki kaynaklardan(Kaplanlı) Kalabak Suyu olarak bildiğimiz memba suyu bulunur. Şehre giren tahıl ürünleri, kesim hayvanları üzerinden alınan rüsum ile şehrin zenginlerinden toplanan bağışlarla isale hattı ve deponun finansmanı sağlanır. Kazılar elle yapılır, tamamen ins an gücüyle uzun bir çaba ve zorlu bir çalışma sonucu 1936 yılında Kalabak Suyu 10 cm çapında pik döküm borularla Eskişehir'e ulaştırılır.
Suyunun getirilmesinden sonra Mustafa Kemal, Belediye yBaşkanı Kamil Topçu'ya bir teşekkür telgrafı çeker.
"Kaplanlı suyunun şehre getirilmesi münasibetile bana karşı gösterilen temiz duygulara teşekkür ederim.-Reisi Cumhur K.Atatürk"
Yıllar geçti, Kalabak Suyu'nun modern tesisleri yapıldı. Hatta ülke genelinde pazarlanmak istendi. Ancak alınan firma bunu yapamadı..
Birçok illerdeki içme suları pazarlama usulüyle Eskişehir pazarına girdiler... Başarılı oldular. Kalabak suyu sadece evlere 'hapis' kaldı. Yani suyumuzu sadece evlerde tüketiyorduk. Ancak oteller, restauaranlar, lokanta ve cafelerde başka illerin içme sularını tüketiyorduk..
ESkişehirli olarak buna rahatsız ettik. Büyükşehir belediye başkanı Prof. Dr. Yılmaz Büyükerşen'de bu konunda rahatsızlığını dile getirmiş ve Eskişehir'de esnafın kalabak suyu satmasını istemişti.
Kış aylarında Kalabak Suyu satan sakaları bir hat kurarak hep hem tüm evlere hem de isteyen tüm esnafa ve kuruluşa ayağına kadar su getirmeye başladı.
1936 yılından bu yana Eskişehir merkezinde hizmet veriyor
